W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z serwisu lublin.eu oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień Twojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w Polityce prywatności.

Spotkanie z historykiem sztuki dr Elżbietą Matyaszewską: Motywy pasyjne w sztukach plastycznych

Spotkanie z historykiem sztuki dr Elżbietą Matyaszewską: Motywy pasyjne w sztukach plastycznych
Data rozpoczęcia 2017-03-16
Godzina rozpoczęcia 18:00
Miejsce Dom Kultury LSM, ul. K. Wallenroda 4a
Udział Bezpłatny
Kategoria Spotkanie

Niemal w każdym muzeum sztuki, tym małym i tym o randze narodowej, odwiedzający mogą natknąć się na artefakty, dla których inspiracją były teksty zawarte w Starym i Nowym Testamencie. I nawet jeśli oglądający nie są w pełni uformowani religijnie lub zaliczają się do grona agnostyków czy ateistów, z pewnością wielu z nich potrafi docenić piękno religijnego arcydzieła, biorąc tylko pod uwagę doskonałość warsztatową czy stylistyczną. Dla nich mniej istotna będzie treść zawarta w obrazie lub zamknięta w rzeźbie, a bardziej sposób jej wyrażenia i siła wyrazu całego dzieła.
Analizując tzw. rok liturgiczny Kościoła katolickiego łatwo zauważyć, jak wiele wydarzeń opisanych w Biblii ma swoje odzwierciedlenie w sztuce, również dzięki temu, że przypominane są wiernym każdego roku o tej samej porze. Zarówno historia Kościoła, jak i historia sztuki potwierdzają, iż z wieloma prawdami wiary najłatwiej zapoznać się poprzez obraz, czyli uplastycznioną wizję tego, co wyrażają treści zawarte w stosownych tekstach, przede wszystkich w Księgach Objawionych, ale też w tekstach apokryficznych czy żywotach świętych.
Niemal od początków istnienia sztuki chrześcijańskiej niektóre wydarzenia zapisane w przywoływanych tu źródłach zajmowały szczególne miejsce w artystycznych realizacjach. Takim wyjątkowo chętnie podejmowanym tematem była Męka Pańska, czyli ostatnie dni Chrystusa na ziemi przed Jego śmiercią na krzyżu. Szczególne zainteresowanie tym tematem wykazywali artyści tworzący w okresie średniowiecza, gdy ówczesne duchowieństwo zalecało wiernym indywidualne przeżywanie poszczególnych dni Wielkiego Tygodnia oraz uczestnictwo w nabożeństwach religijnych, przypominających te dramatyczne wydarzenia. Pomocne w tym miały być zarówno malowane, jak i rzeźbione ołtarze pasyjne, bądź liczne obrazy, nierzadko wykorzystywane w wielkopostnych misteriach i dramatach liturgicznych odgrywanych podczas Wielkiego Tygodnia. Początkowo tematy pasyjne najchętniej układane były w narracyjne cykle, łączone ze sobą w jednym ołtarzu bądź obrazie, gdzie poszczególne sceny miały taka samą ważność. Z czasem zaczęto też wyodrębniać wybrane epizody lub poszczególne dni oraz wydarzenia ostatniego tygodnia z życia Chrystusa i przedstawiać jako samodzielne kompozycje. Zawsze jednak szczególne miejsce zajmowała scena Ukrzyżowania, będąc często jedyną formą uplastycznienia Męki Pańskiej. Do owych narracyjnych realizacji artyści często dodawali przedstawienie Matki Bożej opłakującej trzymanego na kolanach martwego Chrystusa, znane pod nazwą Pietà.
W najbardziej rozbudowanej wersji cykle pasyjne mogły liczyć ponad dwadzieścia kilka scen, w wersji skróconej zamykały się w kilkunastu przedstawieniach, od Ostatniej Wieczerzy poczynając. W każdym jednak wydaniu ujmowane wydarzenia nacechowane były dramatyzmem i odpowiednim do epoki stylistycznej zestawem symboli i środków wyrazu artystycznego. Obrazy ilustrujące Mękę Pańską, niezależnie od okresu, w jakim były tworzone, miały unaoczniać wiernym ogrom ofiary, jaką Bóg złożył z życia swego Syna, by zapewnić ludziom wieczne zbawienie. I nawet jeśli ich przesłanie nie dla każdego oglądającego było i jest czytelne, swoim artyzmem i siłą wyrazu potrafią porwać najbardziej opornych.

Powiązane:

Dom Kultury LSM

CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej