West Side Story (USA, 1961, 1 h 52 min)
reżyseria – Robert Wise
scenariusz – Ernest Lehman wg. broadwayowskiego musicalu Arthura Laurentsa.
muzyka – Leonard Bernstein
obsada: Natalie Wood jako Maria, Richard Beymer jako Tony, Russ Tamblyn jako Riff, Rita Moreno jako Anita, George Chakiris jako Bernardo, Simon Oakland jako Schrank, Ned Glass jako Doc, William Bramley jako Oficer Krupke
O filmie:
Stany Zjednoczone, Nowy Jork, lata 50. XX wieku. Bernardo dowodzi gangiem Portorykańczyków rywalizującym z grupą Jetsów – białych Amerykanów, na czele których stoi Riff. Wbrew obowiązującym kanonom rodowym jego przyjaciel Tony zakochuje się w Marii, siostrze Bernarda. Chcą razem uciec od świata ograniczeń i nienawiści. Tymczasem oba gangi szykują się do ostatecznego starcia. Arcydzieło dojrzałej filmowej formy musicalu. 10 nagród Akademii Filmowej w najważniejszych kategoriach. Złote Globy i inne prestiżowe nagrody. Szekspirowska arche-opowieść o miłości („Romeo i Julia”) przearanżowana, umuzyczniona i przeniesiona w nowoczesne tło etnicznych konfliktów Ameryki. Anglosaska i portorykańska Ameryka walczy o plemienno-gangsterskie wpływy. Pomiędzy rodami pojawia się jednak miłość. W roli pięknej Marii charyzmatyczna Natalie Wood. Niestety nieśpiewająca. Jej wokale wykonała legendarna Marni Nixon – miłosny sopran Ameryki na Broadwayu, która zastępowała w swej karierze Deborah Kerr w „Król i ja” i Audrey Hepburn w „My Fair Lady”. Ostatecznie widzieliśmy ją śpiewającą w małej roli zakonnicy w „Dźwiękach muzyki” (1965). A ostatni raz (jak na razie) śpiewała w roli babci w animacji „Mulan” (1998).
AKADEMIA ZAPOMNIANYCH ARCYDZIEŁ FILMOWYCH – KINO MUZYKI
Dlaczego kolejny rok Akademii poświęcamy w całości tematowi muzyki w filmie? Czy nie jest to zbyt wąska nisza kina? Czy nie nazbyt ograniczy to możliwości i wszechstronności naszych pokazów? Niech Państwo nam uwierzą, że będzie SUPER! Bo będzie wręcz przeciwnie! Będziemy oglądać atrakcyjne, różnorodne, wielobarwne dosłownie i emocjonalnie wyjątkowe obrazy. Muzyka jako temat i środek filmowy przeniesie nas w światy dźwięków i barw tak różnorodnych, że zmuszeni będziemy wręcz ograniczać nasze ekranowe żądze zmysłowych doznań. Chrząkać znacząco i tłumaczyć się z uczuciowego zamieszania. I nie będzie nam się chciało wracać do domu po seansie. Uff. Muzyka w filmie nie ustępuje fundamentalnej obrazowości kina. Gdyby został nam tylko obraz i nic by nam w uszach nie grało kino byłoby wyjątkowo kaleką i smutną sztuką. Kino to ruch, ruch obrazów, ale ruch, który musi być jakoś zorganizowany. Jest właściwie tylko muzyczna możliwość tej ekranowej organizacji. W pewnym sensie to taniec obrazów przed naszymi oczyma. Muzyka to ożywiona zmysłowo matematyka. Muzyka jest rytmem i w tym znaczeniu porządkiem opowieści. Jako taka porządkuje nam filmowe kosmosy. Muzyka jest też czasowym aspektem filmowości. Organizuje nam harmonogramy ekranowych podróży. Muzyka jest w końcu kompasem naszych emocji. Dzięki niej nigdy nie gubimy się w powikłaniach filmowych doświadczeń. Muzyczna refleksja kina ma swoje rozliczne i niejednoznaczne oblicza. Spróbujemy się przyjrzeć wyjątkowym filmowym przykładom problematyzacji tego tematu i formy zarazem. Kino muzyczne z koronnym gatunkiem musicalu filmowego będzie tutaj tylko punktem wyjściowym dla naszych filmowo-muzycznych spotkań. Będzie to spotkanie z niewinnością filmowych opowieści. Kino muzyczne będzie też możliwością spotkania z piosenką, historią gatunków muzycznych i przemian muzycznej ekspresji na ekranie. A przecież zupełnie osobnym tematem będzie muzyka filmowa jako wyjątkowo sugestywny środek ekspresji w kinie pozornie nie-muzycznym. A jeszcze innym – będzie muzyka sama w sobie jako temat i bohater filmowej opowieści. No i może w końcu – zastanowimy się nad immanencją muzyki w kinie, nad takimi realizacjami kiedy wydaje nam się, że jej w ogóle nie ma, nic nie słyszymy, a tymczasem nasz odbiór filmu jest całkowicie zdeterminowany i podporządkowany sile muzycznej sugestii i ideologii. „Zagraj to jeszcze raz Sam!”
Kurator cyklu – dr hab. Rafał Szczerbakiewicz
Wstęp wolny.
CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej
