Miejska Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego, Instytut Historii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych zapraszają na wykład otwarty dr Jowity Patyry „Świat na opak” - intrygujące spotkania sacrum i profanum w sztuce średniowiecza
Cóż wreszcie robi w klasztorach, w przytomności czytających braci, owa śmieszna potworność, dziwna bezkształtna kształtność i kształtna bezkształtność? Cóż robią tam nieczyste małpy, dzikie lwy, straszne centaury, półludzie, pręgowane tygrysy, walczący żołnierze, myśliwi dmący w rogi? Możesz zobaczyć wiele ciał z jedną głową i na odwrót – wiele głów na jednym ciele. Tu dostrzegasz u czworonoga ogon węża, tam u ryby głowę czworonoga. Z jednej strony zwierz udaje konia, z tyłu zaś wlecze połówkę kozy; tu rogate zwierzę ukazuje zad konia. Tak wreszcie wielka i tak dziwna rozmaitość różnych kształtów zewsząd wygląda, że bardziej cieszy patrzenie na zdobienia niż rozmyślanie nad prawem Bożym… Te słynne słowa św. Bernarda z Clairvaux zawarte w polemicznym dziele Apologia ad Guillelmum, którego celem była krytyka przepychu kluniackich klasztorów, stanowią celną charakterystykę dekoracji romańskich świątyń. Fasady, portale, kapitele pełne są fantastycznych motywów, które sąsiadują tam z przedstawieniami dziejów świętych, Chrystusa, Matki Bożej, apostołów i proroków. Również w innych dziedzinach sztuki jest podobnie, zwłaszcza w iluminowanych rękopisach, gdzie na marginesach kart z tekstami biblijnymi i egzegetycznymi pojawiają się często przedstawienia zgoła nieodpowiednie, dziwne, prześmiewcze, nawet obsceniczne. Cóż zatem robią tego typu przedstawienia w kontekście dzieł religijnych? Wykład będzie próbą odpowiedzi na to pytanie…
Wstęp wolny
CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej
