Wystawa w przestrzeni dzielnicy w ramach Projektu „Nowy Dom”

W ramach Projektu „NOWY DOM” Dzielnicowy Dom Kultury „Węglin zaprasza na wystawę w przestrzeni dzielnicy.

Artyści: Sebastian Buczek, Elisabetta Consoni, Marcin Dymiter, Robert Kuśmirowski, Łodygi (Magdalena Franczak, Weronika Lewandowska, Jaśmina Wójcik), Zbigniew Sobczuk/Łukasz Głowacki, Kamil Stańczak, Janina Węgrzynowska, Anna i Adam Witkowscy.

Kurator – Ludomir Franczak


Wystawa NOWY DOM to złożone działanie artystyczne w przestrzeni typowego polskiego przedmieścia, jakim jest Węglin – dzielnica włączona w obręb miasta w roku 1957 i od tego czasu systematycznie zabudowywana domami jedno i kilkurodzinnymi. Przestrzeń publiczna na Węglinie prawie nie istnieje. Nawet chodniki wydają się należeć do posesji, poprzecinane co rusz wjazdami na podwórze czy do garażu.

Myśląc o wystawie w takim miejscu poczuliśmy, że musi ona z jednej strony stać się prezentacją sztuki współczesnej, z drugiej jednak posługiwać narzędziami spoza świata sztuk wizualnych czy nawet spoza świata kultury. Dlatego w serii warsztatów w czerwcu próbowaliśmy z jednej strony zbadać początki i tożsamość dzielnicy poprzez rozmowę o prywatnych archiwach mieszkańców, z drugiej przyjrzeć się naturze podczas zajęć kulinarnych wykorzystujących rośliny, jakie napotkaliśmy w trakcie spaceru po Węglinie. Jednocześnie artyści zaproszeni do projektu chodzili po dzielnicy, zaglądali w zakamarki, pytali mieszkańców czego potrzebują. Z tych rozmów i spotkań powstaje wystawa, która jest zarówno działaniem społecznym (jak projekt Grupy Łodygi, skupiającej się na uporządkowaniu i upiększeniu przestrzeni ścieżki przeciwpożarowej pomiędzy ogrodami), jak i artystyczną interwencją w zastaną przestrzeń (prace Kamila Stańczaka, Marcina Dymitera czy Roberta Kuśmirowskiego). Z jednej strony działamy w fizycznej przestrzeni dzielnicy, z drugiej staramy się spojrzeć na nią oczami radiestety – dzięki projektowi Ani i Adama Witkowskich. Wystawa wciąga w swój obszar działań mieszkańców. Zaprezentujemy prace Janiny Węgrzynowskiej, wybitnej polskiej artystki opartowskiej, której spuścizna znajduje się pod opieką Henryki Jarosławskiej. Kuratorem swojej własnej przestrzeni zostanie też Zbigniew Sobczuk, kolejny mieszkaniec, związany z lubelską Zachętą, wcześniej prowadzący autorską Galerię Kont.

Niezwykle ważny w całym kontekście jest ruch. Wystawa to propozycja spaceru ulicami Węglina w poszukiwaniu prac, ale i śladów pierwotnej architektury dzielnicy. Na pierwszy zapraszamy już 4 października o godz. 12.00. Stanie się on jednocześnie wernisażem wystawy i powodem, żeby spotkać się w sobotnie południe. Spacerowi towarzyszyć będzie taneczne działanie przygotowane przez włoską choreografką Elisabettę Consoni specjalnie dla naszej dzielnicy.

Kuratorem Projektu „Nowy dom” jest Ludomir Franczak.
Projekt Nowy Dom dofinansowany jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

O projekcie „NOWY DOM”
Węglin jest peryferyjną dzielnicą Lublina, której architekturę tworzą głównie domy jednorodzinne. Wiele z nich zbudowana została własnymi siłami ich mieszkańców, nadając budynkom dodatkowy personalny charakter. Projekt „Nowy dom” ma na celu z jednej strony zbadanie przestrzeni Węglina, z drugiej ujawnienie jej bardziej osobistego charakteru. Dzielnica, włączona w obręb miasta w 1957 roku, jest typowym przykładem dynamicznie rozwijającego się przedmieścia powstającego poza głównym nurtem planistycznym. Wytyczona sieć ulic jest niejednorodna, poddana ciągłym uzupełnieniom przez nowe drogi, które pojawiają się – niczym w modernistycznym śnie socjalnego społeczeństwa – najpierw wydeptane/wyjeżdżone przez mieszkańców, następnie uprawomocniane nadaniem im nazwy. Przy ulicach tych pojawiają się domy, których architekturę ogranicza wyłącznie fantazja i możliwości finansowe właścicieli. Dzielnica staje się architektonicznym patchworkiem różnych stylów ujawniających się w polskiej architekturze mieszkaniowej od końca lat 50. Jednocześnie każdy z budynków nosi w sobie osobisty charakter nadany przez jego mieszkańców w trakcie budowy. Obok typowo socjalistycznych domów sześciennych stoją nowe dwory i zamki. Pomiędzy nimi budynki żywcem przeniesione z polskich gór, czy wreszcie typowa zabudowa szeregowa okresu transformacji. Niejednorodność ta tworzy żywą tkankę dzielnicy, której rada jest jedną z prężniej działających w Lublinie, a kolejny „nowy dom” – Dzielnicowy Dom Kultury „Węglin” najnowszą placówką kulturalną w mieście. Dzielnica rozwija się, żyjąc własnym rytmem poza centrum, jednocześnie funkcjonując na pograniczu miasta i przyrody, co nadaje całości projektu dodatkowego aspektu.
Projekt „Nowy dom” ma za zadanie zebranie doświadczeń związanych z powstawaniem dzielnicy w kontekście architektonicznym i tożsamościowym. Za pomocą dyskusji, warsztatów i interdyscyplinarnych prezentacji w obrębie przestrzeni wspólnej i prywatnej chcemy przedstawić oraz poddać swego rodzaju ewaluacji ostatnie 56 lat. Skupiając się na Węglinie chcemy przejść od planu ogólnego, wizerunku dzielnicy, jej architektury, do szczegółowego, opowieści ludzi ją budujących, opracowując archiwa fotograficzne i osobiste opowieści mieszkańców.
W ramach projektu odbędą się spotkania i warsztaty (m.in. z Fundacją Archeologia Fotografii, grupą Ekologie Miejskie z Muzeum Sztuki w Łodzi, włoskim architektem Carlo Venegonim), wystawy archiwów mieszkańców w Kiosku ze Sztuką, wystawa w przestrzeni dzielnicy (wśród zaproszonych artystów są m.in. Ania Witkowska, Adam Witkowski, Jaśmina Wójcik, Marcin Dymiter, Kamil Stańczak, Weronika Lewandowska), spektakl/instalację w jednym z prywatnych mieszkań (w reżyserii Weroniki Fibich z Teatru Kana). Na koniec planujemy też wydanie alternatywnego przewodnika po dzielnicy, podsumowującego doświadczenia projektu w formie publikacji z mapą.
Pomysłodawcą i kuratorem projektu jest Ludomir Franczak.