Brama Krakowska, jeden z symboli miasta, powstała w XIV w. wraz z murami miejskimi. Do bramy z obu jej stron – od północy i południa – przylegały mury obronne opasujące całe wzgórze staromiejskie. Przed bramą wykopano fosę, przez którą przerzucony był drewniany most. Nazwę zawdzięcza historycznemu szlakowi, który prowadził z Krakowa przez Lublin do Wilna. Była punktem obserwacyjnym dla straży ogniowej, grano z niej także hejnał miejski. Zamieszkiwał ją również zegarmistrz, obsługujący znajdujący się na niej zegar. Zasadniczy zrąb gotyckich murów zbudowany jest z cegły i kamienia, nadbudowa z zeszklonej cegły. Ośmioboczna, otynkowana wieża powstała w połowie XVI w. Budowlę nakrywa barokowy hełm z umieszczonym na jego szczycie monogramem SAR /Stanislaus Augustus Rex/ i datą 1782, pochodzący z okresu przebudowy dokonanej przez Dominika Merliniego. Na początku XIX wieku na fasadzie bramy od strony Starego Miasta umieszczono obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej. Około 1820 roku magistrat wymurował w bramie cztery sklepiki. W 1823 roku podczas reperacji wykonanej pod nadzorem Jakuba Hempla zostało zlikwidowane stare wejście od strony rynku i zastąpione nowym.
Kolejne zmiany w budynku Bramy Krakowskiej nastąpiły w 1839 roku – wybito framugę, aby umieścić w niej obraz patrona Lublina, św. Antoniego oraz przekształcono elewację frontową przedbramia: wybito cztery otwory okienne, które umieszczono w płycinach zamkniętych neogotyckim łukiem. W latach 1844–1845 na wysokości ganków dla trębaczy urządzono żelazną galerię otaczającą dookoła wieżę. Galeria była także punktem widokowym dla straży ogniowej. W 1890 roku pobielono tynki i wyzłocono monogram królewski na szczycie.
Obecny wygląd bramy jest wynikiem prac konserwatorsko-budowlanych z lat 1959-64, kiedy to przywrócono jej historyczny wygląd, a wnętrze zaadaptowano na potrzeby Muzeum Historii Miasta Lublina.
Szczegółowe informacje dla zwiedzających i ceny biletów dostępne są na stronie internetowej Muzeum Narodowego w Lublinie Oddział - Muzeum Historii Miasta Lublina.