W piątek (24 marca) odbędą się obchody Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Przedstawiciele władz rządowych i samorządowych województwa lubelskiego, Miasta Lublin oraz innych instytucji spotkają się aby uczcić Polaków, którzy pomagali, ukrywali i ratowali Żydów w okresie okupacji niemieckiej.
Program uroczystości:
godz. 9.00 – Msza św. w Archikatedrze Lubelskiej. Po zakończeniu Mszy św. nastąpi złożenie kwiatów przy obrazie bł. Marty Wołowskiej,
godz. 10.00 – złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej na kamienicy przy ul. Krakowskie Przedmieście 62, gdzie bł. Marta Wołowska spędziła młodość,
godz. 10.30 – otwarcie wystawy „Siostry, […] matkami żydowskich dzieci. Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi wobec Zagłady Żydów w czasie II wojny Światowej”; skwer przy Oddziale IPN w Lublinie, ul. Wodopojna 2,
godz. 10.45 – projekcja filmu „Matusia – historia Matki Matyldy Getter”; siedziba Oddziału IPN w Lublinie, ul. Wodopojna 2.
Dzień 24 marca ustanowiony został w 2018 r. jako Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Dzień ten został wybrany dla upamiętnienia zbrodniczej egzekucji dokonanej przez niemiecką żandarmerię w Markowej, na Podkarpaciu, na rodzinie Ulmów. Niemcy zamordowali wówczas rodziców wraz z 6 dzieci oraz 8 ukrywanych przez nich Żydów. Kultywowaniem pamięci o Polakach ratujących Żydów w czasie okupacji niemieckiej zajmuje się otwarte w 2016 roku Muzeum im. Rodziny Ulmów w Markowej. Mimo, że na okupowanych ziemiach polskich za pomoc Żydom groziła kara śmierci ze strony niemieckiego okupanta, to Polacy stanowią największą liczbę (w 2019 r. było to 6992 osób) w gronie odznaczonych medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyznawanym przez Instytut Jad Waszem. Poświadczona źródłowo liczba Polaków pomagających Żydom jest znacznie większa. Żydom pomagały pojedyncze osoby, całe rodziny i wioski, struktury niepodległościowego podziemia oraz specjalnie stworzone do tego celu organizacje, jak Rada Pomocy Żydom „Żegota”. Polskie Państwo Podziemne przekazywało również na Zachód informacje o niemieckich prześladowaniach i zbrodniach na ludności żydowskiej.
Bł. Marta Wołowska, z pochodzenia Lublinianka, została rozstrzelana przez Gestapo 19 grudnia 1942 r. w Słonimiu (na dzisiejszej Białorusi) jako przełożona tamtejszego zgromadzenia zakonnego Niepokalanego Poczęcia NMP, za pomoc ukrywającym się Żydom. Beatyfikowana 13 czerwca 1999 r. w Warszawie przez papieża Jana Pawła II.