W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z serwisu lublin.eu oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień Twojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w Polityce prywatności.

Ekumeniczny Koncert Kolęd i Pieśni Bożonarodzeniowych Różnych Tradycji Chrześcijańskich

Ekumeniczny Koncert Kolęd i Pieśni Bożonarodzeniowych Różnych Tradycji Chrześcijańskich
Data rozpoczęcia 2020-01-19
Godzina rozpoczęcia 15:30
Miejsce Aula Collegium Maius Uniwersytetu Medycznego w Lublinie ul. Doktora Kazimierza Jaczewskiego 4
Organizator Miasto Lublin
Udział Bezpłatny
Kategoria Koncert

Ekumeniczny Koncert Kolęd i Pieśni Bożonarodzeniowych Różnych Tradycji Chrześcijańskich odbędzie się w ramach Lubelskiego Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. 

Wystąpią: 

  • Chór Katedry Prawosławnej Przemienienia Pańskiego w Lublinie pod dyrekcją Andrzeja Boubleja
  • Chór Archidiecezji Lubelskiej pod dyrekcją Grzegorza Pecki
  • Chór  Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Lublinie pod dyrekcją Adama Załęskiego

Słowo o muzyce – Teresa Księska-Falger

Według tradycji autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu, zaśpiewano ją w nocy z 24 na 25 grudnia 1223 roku we włoskim Greccio, gdzie Święty po raz pierwszy postanowił „odtworzyć” grotę Narodzenia Jezusa w Betlejem. Wraz z prostymi ludźmi z okolicy przygotował pierwszą, żywą szopkę. Jak pisze jego biograf, Tomasz z Celano, „w dzikim krajobrazie Monte Lacerone, Święty zapragnął przynajmniej jeden jedyny raz ujrzeć na własne oczy narodziny Bożej dzieciny” Modlitwom towarzyszył śpiew.

Papież emeryt Benedykt XVI , w wykładzie z okazji doktoratu honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie i Papieskiego Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie (Watykan 2015) z ogromnym zaangażowaniem rozważał rolę muzyki w życiu społeczeństw i narodów. Mówił o trzech źródłach jej pochodzenia: doświadczeniu miłości, o doznaniu smutku, dotyku śmierci, bólu i otchłani istnienia i wreszcie, o spotkaniu z tym co Boże i co - w jakiejś mierze – definiuje to, co ludzkie. Zatem muzyka, jako otwarta przestrzeń wrażliwości, oczekiwań, potrzeb. Jako „piękno, które zbawia.”

Kolędy - pieśni i pastorałki związane z Bożym Narodzeniem, mają swoją wielowiekową tradycję. Stanowią dziedzictwo kultury wielu narodów. Powstawały w sposób spontaniczny, z potrzeby serca, barwiąc ludowe obrzędy, wkraczając do form wokalno-instrumentalnych, misteriów, dialogów, dramatów liturgicznych. Pierwsze polskie kolędy pochodzą z I połowy XV wieku; odnajdujemy je w Kancjonale Jana z Przeworska (z 1435 roku), Tabulaturze Jana z Lublina (organisty i teoretyka muzyki działającego w klasztorze kanoników regularnych w Kraśniku – jego tabulatura, najbardziej obszerne dzieło XVI-wiecznej Europy, powstawała w latach 1537 - 48), a także w rękopiśmiennym Kancjonale Staniąteckim z 1586 roku. Popularność zyskały na przełomie XVII i XVIII wieku, wtedy też jednoznacznie określono je mianem „kolęda” i związano z obchodami Bożego Narodzenia. Kolejne wieki przyniosły zmiany natury stylistycznej. Nastąpiło unarodowienie treści ewangelicznej; często akcję przenoszono z Palestyny do Polski, a powstające pastorałki (czyli pieśni pasterskie) stały się zapisem wydarzeń bliskich, wspólną historią polskiej wsi i lokalnych obyczajów. Bogactwu harmonii, dynamiki, walorów wykonawczych i rodzącemu się instrumentarium nadano nowe formy: kolędy stały się uroczystymi hymnami, chorałami, a także polonezami, mazurami, marszami. Melodie, zaczerpnięte z popularnych i szczególnie inspirujących kolęd, jako cantus firmus (śpiew stały) wkroczyły w sferę muzyki sakralnej wpisując się w historię mszy i motetów. Klasycyzm nadał pieśniom kolędowym nowe oblicze, w wielu kompozycjach pojawiła się nuta sentymentalizmu.

Od tego czasu kolęd i pastorałek powstało wiele, także te najpiękniejsze, wpisane do kanonu polskiego dziedzictwa kultury, jak W żłobie leży, Gdy się Chrystus rodzi (obie do słów ks. Piotra Skargi ), Bóg się rodzi (do melodii w rytmie poloneza, autorstwa znanego kompozytora doby przedchopinowskiej, Franciszka Karpińskiego), Lulajże, Jezuniu (którą tak cudownie w swoim Scherzu h-moll op. 20 wykorzystał Fryderyk Chopin)

Lista twórców melodii bożonarodzeniowych jest okazała, są na niej Mikołaj Sęp-Sarzyński, Andrzej Morsztyn, Zygmunt Noskowski, Feliks Nowowiejski, Wiotold Lutosławski ... Szczególną wartość, także i dzisiaj, ma zbiór zatytułowany „Symfonie anielskie albo Kolęda” Józefa Żabczyca (1630) oraz „Pastorałki i kolędy z melodiami czyli piosnki wesołe ludu w czasie Świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane” autorstwa ks. Michała Mioduszewskiego (1843).

Pieśni na Boże Narodzenie zachowały swoją inspirującą moc także w muzyce klasycznej. Ich echa, cytaty, zapożyczenia znajdujemy w muzyce Arcangelo Corellego, Jana Sebastiana Bacha., Stanisława Moniuszki , Henryka Mikołaja Góreckiego, Wojciecha Kilara i Krzysztofa Pendereckiego ( tu wspaniała II Symfonia „Bożonarodzeniowa”) i wielu innych.

Absolutnie szczególną wartość mają twórcze opracowania kolęd autorstwa Andrzeja Nikodemowicza. Ich liczba przekracza 470 pozycji. Wpisane w naturę 3 i 4-głosowych chórów mieszanych a'capella emanują ciepłem i naturalną ekspresją ludzkich serc.

CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej