Festiwal otworzy kolejna odsłona muzycznej produkcji re:tradycja, która zakłada łączenie wykonawców znanych szerszej publiczności z artystami reprezentującymi świat muzyki i śpiewu tradycyjnego. W tym roku muzycy zaproszeni do stworzenia projektu zabiorą Państwa w miejsca, w których stykają się i przenikają sąsiadujące ze sobą kultury – polska, ukraińska i białoruska.
Tematem koncertu są mosty międzykulturowe i międzygatunkowe. Repertuar tworzy splot pieśni religijnych, obrzędowych, tanecznych oraz miłosnych. Koncert utkany jest z utworów wykonywanych w różnych językach (ukraiński, białoruski, polski, staroruski) i z różnych porządków – boskich i ziemskich, magicznych i powszechnych, rytmicznych oraz śpiewanych ad libitum. Każda kolejna pieśń, wykonana w czasie tego szczególnego wieczoru, doda coś do poprzednich utworów, wchodząc ze sobą w dialog, rozwijając tematy muzyczne lub tekstowe. Wychodząc od XVI-wiecznego śpiewu religijnego, zwanego strocznym pieniem (źródła: Irmologion Przemyski, Supraski, Bogoglasnik Poczajowski), przez religijne pieśni Podlasia, przejdziemy do pieśni wiosennych, weselnych, dalej mazurków, polek i muzyki tanecznej.Usłyszymy także autorskie teksty zakorzenione we współczesności, aż w końcu dojdziemy do pieśni pożegnalnych i opowiadających o przemijaniu.
Za opracowanie merytoryczne koncertu odpowiada Maniucha Bikont, która zaprosiła do współpracy kontynuatorki tradycji wokalnych z terenów Polski, Ukrainy i Białorusi. Są to Tetiana Sopiłka (wraz z córkami – Anną i Marią Zaczykiewicz), Nasta Niakrasava, Daria Butskaya oraz Julita Charytoniuk. Wystąpią one na scenie z podlaską mistrzynią śpiewu tradycyjnego, panią Wierą Niczyporuk z Malinnik oraz Męskim Zespołem Muzyki Cerkiewnej Katapetasma. Będzie to spotkanie bogatego i różnorodnego świata śpiewu z silnym zespołem instrumentalnym, za którego przygotowaniem stoi Bartosz Weber, niegdyś mózg grupy Baaba, elektronik i gitarzysta z mocnym zacięciem perkusyjnym. Zaprosił on do muzycznej współpracy Miłosza Pękalę, perkusjonistę o klasycznym wykształceniu, z którym tworzy duet MIR, Michała Fetlera, który w grupie Polmuz ujmuje muzykę ludową w sposób współczesny oraz Wojciecha Traczyka, który na co dzień gra z Gabą Kulką, nie stroni od awangardy, jest też autorem zaskakującej płyty pt. „Dziękuję, Dobrze”. Wszyscy oni, wykorzystując swoją wrażliwość, stworzą aranżacje tematów wniesionych do koncertu przez śpiewaczki i śpiewaków.
Uczestnicy koncertu noszą w sobie dziedzictwo kultur, w których wyrośli, tych, które pokochali i tych, do których przybyli podczas swoich emigracyjnych wędrówek. Dla każdego z nich muzyka ludowa i śpiew tradycyjny są punktem wyjścia i początkiem drogi. Swoją tożsamość opierają oni na łączeniu różnych tradycji i poszukiwaniu między nimi pokrewieństw. Daria Butskaya, która zakorzeniona jest w kulturze i muzyce rosyjskiej oraz białoruskiej, nie rezygnując z tego dziedzictwa, stała się uczennicą polskich wiejskich muzykantów. Gra dziś nie tylko muzykę pogranicza, ale wychodzi poza ramy świata tradycyjnego, komponując własne mazurki i rozwijając sztukę improwizacji. Łukasz Hajduczenia to inicjator i kierownik zespołu Katapetasma, gdzie łączy śpiew operowy z codzienną praktyką śpiewu liturgicznego. Sięga do archaicznego repertuaru cerkiewnego, interesuje się przenikaniem folkloru i śpiewu religijnego. Nasta Niakrasava łączy w sobie surowość Sybiru i łagodność Białorusi, zagłębie Rosji i bezkres Kazachstanu, czar Polesia i wytrwałość Polski. W tym wszystkim impuls do twórczości znajduje w przeżywaniu spotkania z konkretnym człowiekiem, dźwiękiem, historią. Maniucha Bikont pochodzi z Polski, ale od lat pasjonuje się muzyką Ukrainy, Rosji czy Białorusi, gdzie podróżuje w poszukiwaniu pieśni. Jednocześnie działa w nurcie Domu Tańca i gra muzykę Centralnej Polski. W czasie koncertu przedstawi też swoją odsłonę autorską. Tetiana Sopiłka, która interesuje się nie tylko śpiewem ludowym, ale także religijnym, od lat 90. przyjeżdżała do Polski jako nauczycielka pieśni ukraińskich. Gdy tu zamieszkała, zgłębiła także muzykę Podlasia. Podczas koncertu wystąpi ze swoimi córkami – Anną i Marią Zaczykiewicz. Julita Charytoniuk, prowadząc badania terenowe na Podlasiu i Polesiu Zachodnim, nie tylko zbiera pieśni, ale także uczy się ich wykonywać od poznanych na tych obszarach śpiewaczek. Jedną z jej mistrzyń jest pani Wiera Niczyporuk z Malinnik, która jest skarbnicą podlaskiego repertuaru tradycyjnego. Niezwykła pamięć artystki kryje w sobie wykonywane w lokalnej gwarze pieśni obrzędów rodzinnych i dorocznych, powszechne oraz cerkiewne.
Informacje Praktyczne
Kiedy: 19.08.2022, godz.20.00
Gdzie: Scena Festiwalu, Błonia pod Zamkiem
Wstęp wolny
Wydarzenie jest częścią Festiwalu Re:tradycja – Jarmark Jagielloński.
CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej
