W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z serwisu lublin.eu oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień Twojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w Polityce prywatności.

Koncert w ramach Festiwalu „Najstarsze Pieśni Europy. Tradycja i awangarda”

Koncert w ramach Festiwalu „Najstarsze Pieśni Europy. Tradycja i awangarda”
Data rozpoczęcia 2011-10-06
Godzina rozpoczęcia 19:00
Kategoria Koncert

Wystąpią:

Pekko Kappi (Finlandia)
Pekko Käppi rozpoczął naukę gry na jouhikko – tradycyjnym starofińskim instrumencie – w 1997 roku w Szkole im. Ala-Könni w Kaustinen. Do dziś jest to jego – główny instrument. Jako wokalista i badacz ma również rozległą wiedzę na temat tradycyjnych, fińskich pieśni runo. Artysta ukończył studia na Wydziale Antropologii Muzyki Fińskiego Uniwersytetu w Tampere.

Jego wydany w 2007 roku debiutancki album Jos ken pahoin uneksii otrzymał nominację do fińskiej nagrody Grammy w kategorii muzyka etniczna. Obecnie Käppi wykłada na Wydziale Muzyki Ludowej w Akademii Sibeliusa w Helsinkach. W lutym 2010 roku pojawił się jego drugi album długogrający pt. Vuonna ’86. Otrzymał on nominację do fińskiej nagrody folkowej w kategorii albumu roku. Mimo silnego ukierunkowania na badanie ludowej tradycji muzycznej, Käppi współpracował z wieloma artystami reprezentującymi różne gatunki muzyczne.

Oleg Gierasimow z zespołem etnograficznym (Republika Maryjska)
W skład zespołu wchodzą artyści z trzech grup etnicznych narodu Mari El: „łąkowi” (podgrupa siernurska), górni i wschodni. Te grupy najlepiej i najpełniej potrafią zademonstrować tradycję pieśniową, a także po części instrumentalną narodu Mari El (Republika Maryjska). Prowadzący grupę Oleg Gierasimow także należy do wschodnich Mari. Repertuar zespołu składa się z pieśni weselnych, rekruckich, lirycznych i czastuszek. Instrumenty, na których grają członkowie zespołu to szubyr-wołynka, arama-szuszpyk i marijska harmonia.

Naród Mari El (jedna ze starszych ugrofińskich społeczności), mimo, że bardzo nieliczny, zamieszkuje stosunkowo duże terytorium rozrzucone na terenie wielu regionów Rosji, od obwodu kaliningradzkiego (emigranci przesiedleni po 1945 roku) po Krasnodarski Kraj. Ale główna ich część zamieszkuje miejsca swego historycznego pochodzenia, tj. terytorium współczesnych republik Mari El, Tatarstan, Baszkortostan, Udmurti, obwody: kirowski, swierdłowski i niżegorodski. W historii narodu Mari przyjęło się wydzielać cztery grupy (ze względu na odrębności językowe, folklor muzyczny, stroje): Ługowyje („łąkowi”), Górni, Wschodni i Północno-zachodni.

Rajko Knežević Brajić
Jest on, według profesjonalnych etnomuzykologów i artystów (m.in. Dragoslava Devica i Dimitrije Golemovica), najlepszym serbskim tamburystą.

Brajić wykonuje na swojej tamburze tylko muzykę tradycyjną starego stylu – pieśni na krótki i długi „glas”. Wykonuje także różne rodzaje pieśni kolo, tańce i improwizacje.

Brajić urodził się w 1939 roku w wiosce Gornja Dragotinja, niedaleko Prijedoru w Bośni. Od lat sześćdziesiątych mieszka w Belgradzie. Na tamburze zaczął grać w wieku ośmiu lat. Wiele godzin spędził grając podczas wypasu bydła. Kiedy miał 15 lat został uznany za najlepszego tamburzystę w regionie Bosanska Krajina.

Brajić wykonuje pieśni i występuje w wielu nagraniach, prezentujących tradycyjne techniki śpiewu i gry na tamburze. Wystąpił też na wielu festiwalach oraz współpracował z poetą Nenadem Grujicićem i etnomuzykologiem Dimitrijem Golemovićem w programach telewizyjnych.

Dušan Brkljač, Mirko Vidović

Dušan Brkljač urodził się w 1934 roku we wsi Tomingaj w regionie Lika (Chorwacja). Od małego grał na tamburze, ale poświęcił się temu w pełni dopiero od czasów kolonizacji tj. od 1950 roku, kiedy przeprowadził się do Backi Gracac w północnej Serbii. Grał przy wielu okazjach, takich jak np. igranke (tańce na rogu ulicy), gdzie wykonywał pieśni do tańca i w typie kolo. Wtedy też zaczął budować swoje własne instrumenty pod kierunkiem starszych ludzi z regionu Lika. Obecnie jest wytwórcą doskonałych, ręcznie robionych tambur. Dušan od 50 lat jest członkiem stowarzyszenia artystycznego „Marko Oreskovic” z miejscowości Bački Gračac. Zdobył wiele wyróżnień i nagród w regionalnych festiwalach („Zlatni Panak” w Valjeva, Serbia; „Svome rodu i potomstvu” w Topoli, Serbia). Był również jednym z wykonawców na prestiżowym Belgrade Musical Festival.

Mirko Vidović urodził się w 1954 roku we wsi Krmine, niedaleko Banja Luki w Bośni. Gra na tamburze od dzieciństwa. W 1972 roku zamieszkał we wsi Backi Brestovac w północnej Serbii, gdzie zetknął się z Serbami, którzy przenieśli się tam z regionu Lika. W 1995 został członkiem stowarzyszenia „Marko Oreskovic“ i od tego czasu rozwija swoje umiejętności gry na tamburze przy boku Dušana Brkljača. Od wielu lat występuje z Dušanem i zdobył wiele nagród. Mirko także ręcznie wyrabia tambury.

Drago Kos, Branko Balta, Zoran Grahovac (Serbia)
Są członkami ugrupowania artystycznego Kozara z miasta Prijedor w Bośni (nazwa pochodzi od góry w okolicach Prijedoru). Wszyscy są śpiewakami tradycyjnymi, którzy swoje pierwsze kroki w śpiewaniu w stylu właściwym dla tego regionu, stawiali dzięki swoim rodzicom. Cała trójka śpiewa od siódmego roku życia.

Ich umiejętności były doskonalone przy licznych tradycyjnych spotkaniach społeczności. Grupy śpiewaków rywalizowały wtedy ze sobą. Ten rodzaj współzawodnictwa nosi nazwę „natpjevavanje”.

Wśród wspomnianych spotkań społeczności, które były jednocześnie okazjami do śpiewu wyróżnia się:

Moba – ludzie zbierają się u danej rodziny, by pomóc jej w ukończeniu cięższych prac, np. sianokosów lub żniw.

Prela – ludzie spotykają się, by spędzić noc na wspólnych tańcach i śpiewie. Zazwyczaj z tej okazji kobiety także tkały, a mężczyźni z nimi flirtowali.

Zbor – ludzie zbierali się wtedy przy kościele lub monastyrze; dla młodych dziewcząt i chłopców była to szansa na zaprezentowanie się całej społeczności. Zawsze przy tej okazji kilka większych grup śpiewało razem.
Istnieją dwa style śpiewu: stary – „na glas” (śpiewanie „na głos”) i nowy – „na bas” (śpiewanie „na bas”). Także w nowym stylu można wyróżnić dwa rodzaje śpiewu: „na bas” i „kontra”. Mimo, że „kontra” jest nowym zjawiskiem, używana jest w pieśniach typu kolo i jest bardzo dynamiczna. Stary styl – „na glas”, był także używany w kolo, jako akompaniament do tańca, ale miał też swój powolny i dłuższy wariant, który nie występował przy tańcu typu „czyste śpiewanie »na bas«”.

Drago Kos, Branko Balta, Zoran Grahovac śpiewają razem od ponad 30 lat. Wielokrotnie występowali w Chorwacji i w Belgradzie na corocznych spotkaniach, oraz na festiwalach w Nowym Sadzie (północna Serbia) i w Bośni, gdzie prezentowali tradycyjne zwyczaje i tańce.

CreArt. Sieć miast na rzecz twórczości artystycznej