Miejska Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego, Instytut Historii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych zapraszają na wykład dr Doroty Kudelskiej Prawda modela i "Ukrzyżowania" Jacka Malczewskiego
Jacek Malczewski wielokrotnie podejmował tematy biblijne, często wybierał zapomniane wątki ikonograficzne (jak proroctwa Ezechiela) lub w oryginalny sposób aranżował te stale obecne w tradycji malarstwa europejskiego (np. losy św. Jana Chrzciciela). Jednak tylko cztery znane dziś obrazy artysty mają charakter obrazów religijnych, czyli – jak rozumiem – przeznaczonych do kultu. Są to: dwa omawiane niżej Ukrzyżowania, z Oleśna i Bobowej oraz Tryptyk z Matką Boską (dla kaplicy pałacowej w Sandomierzu, dziś w Rzepienniku Strzyżewskim) i Ukrzyżowanie (Domosławice, nawa boczna kościoła, formalnie odmienne od omawianych).
Przedmiotem wykładu jest przedstawienie historii powstania właśnie owych nie pokazywanych na żadnych wystawach i nie publikowanych dzieł religijnych oraz omówienie ich ikonografii i kompozycji. Wszystko to na tle świadectw duchowości artysty, który należał do elitarnego, akademickiego stowarzyszenia dobroczynnego św. Wincentego a Paulo. Tu podejmowano kwestie trudne teologicznie, czyli takie, które pomijała wówczas oficjalna sztuka kościelna, skupiona na prostym, obliczonym na dotarcie do mas programie ikonograficzno-religijnym zalecanym przez papieża Piusa X. Ukrzyżowania Malczewskiego mają zdecydowanie inny charakter. Wpisują się w nurt katolickiego modernizmu (zwalczanego przez papieża), nie dają łatwego pocieszenia, zmuszają do indywidualnej refleksji religijnej.