Fundacja Zamek Bełżyce oraz Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" zapraszają na premierę filmu „Sztuka dialogu – wg Jakuba Nachmana i Marcina Czechowica”, zrealizowanego na podstawie wydanego w 1581 r pierwszego tekstu żydowskiego pisanego w języku polskim.
Po premierze odbędzie się spotkanie dyskusyjne „O dialogu między religiami i kulturami na przestrzeni dziejów”, w którym udział wezmą dr Małgorzata Michalska-Nakonieczna oraz Symcha Keller. Prowadzący dyskusje Adam Skraiński, postara się by przybliżała nam ona zarówno historię dawnego tygla kulturowego Lubelszczyzny, jak również pokazywała co z tego dziedzictwa pozostało nam w dzisiejszych czasach.
Niemal każda osoba, która przejeżdża przez Bełżyce za pośrednictwem komunikacji zbiorowej, korzysta z drogi przebiegającej wzdłuż ulicy Jakuba Nachmana. Jeśli spytamy o to nazwisko mieszkańców miasteczka, wielu zapewne będzie wiedziało, że był to rabin, niektórzy wspomną być może, że był również lekarzem czy nauczycielem. Niestety w świadomości zbiorowej rzadko kiedy pamięta się o pięknej karcie historii związanej z tą postacią – czyli jego polemikach, które podejmował z autorami chrześcijańskimi. Wdając się w dialog używał przy tym języka polskiego, co w XVI wieku pozwalało na szersze pole do dyskusji i wzajemnego zrozumienia. Jego najbardziej znany tekst to „Odpis Jakuba Żyda z Bełżyc na Dialogi abo Rozmowy Marcina Czechowica: na które zaś odpowiada Marcin Czechowic Jakubowi Żydowi”. Na jego podstawie Józef Kasprzak – reżyser Teatru Nasz w Bełżycach - stworzył scenariusz słuchowiska, które w ostatecznym kształcie otrzymało również oprawę filmową.
Zależy nam na tym, aby przywracać w Bełżycach pamięć o tym, że było to kiedyś miasto dialogu. To tutaj na zjeździe szlachty wymyślono jak przekonać Kazimierza Jagiellończyka by objął tron Polski, na zamku odbywały się zjazdy różnowierców, a w XVII w. czterokrotnie zbierał się tu Sejm Czterech Ziem, będący głównym organem autonomii Żydów w ówczesnej Rzeczpospolitej. Szczególnie ważna jest dla mnie historia dialogów Nachmana i Czechowica, która może pokazywać nam w dzisiejszych czasach, że mimo różnić kulturowych i religijnych, zamiast toczyć wojny można prowadzić dyskusje.
Darek Figura, wiceprezes Zarządu Fundacji Zamek Bełżyce
Spotkanie oraz premiera filmu stanowią podsumowanie projektu realizowanego przez Fundację Zamek Bełżyce we współpracy z Ośrodkiem "Brama Grodzka – Teatr NN", a finansowanego ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny.
Film „Sztuka dialogu – wg Jakuba Nachmana i Marcina Czechowica”
- Reżyseria i montaż: Alicja Sadowska
- Scenariusz: Józef Kasprzak
- Występują: Michał Zgiet, Józef Kasprzak
- Na podstawie tekstu: „Odpis Jakuba Żyda z Bełżyc na Dialogi abo Rozmowy Marcina Czechowica: na które zaś odpowiada Marcin Czechowic Jakubowi Żydowi”
W panelu dyskusyjnym udział wezmą:
dr Małgorzata Michalska-Nakonieczna - doktor nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie architektura i urbanistyka, historyk sztuki, dziekan kierunku studiów Projektowanie Wnętrz w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie. Pasjonatka etnografii Lubelszczyzny oraz historii społeczności żydowskiej w Polsce
Symcha Keller - polski chazan i działacz społeczności żydowskiej. Były Przewodniczący Rady Religijnej Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP oraz były przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Aktywny muzyk i popularyzator kultury żydowskiej w Polsce.
