Na podstawie: Edson „Dowcip”
Przekład: Hanna Szczerkowska
Reżyseria: Bożena Suchocka
Scenografia: Iza Toroniewicz
Muzyka: Agnieszka Szczepaniak
Reżyseria światła: Karolina Gębska
Obsada:
- Izabela Beń-Olejniczak
- Malwina Brych
- Bożena Remelska
- Małgorzata Kałędkiewicz
- Aleksandra Pałka
- Karol Biskup
- Jakub Łopatka
- Wojciech Masacz
Premiera: 11 września 2020
Czas trwania: 110 minut
Margaret Edson zdobyła za tę sztukę w 1999 roku Nagrodę Pulitzera, dwa lata później zrealizowano na jej podstawie film z Emmą Thompson w roli głównej, a w 2002 roku Magdalena Łazarkiewicz przygotowała polską prapremierę „The Wit” w Teatrze Studio z Teresą Budzisz-Krzyżanowską jako Vivian Bering i Danutą Szaflarską w roli profesor Ashford. I teraz warszawska reżyserka i pedagożka Akademii Teatralnej Bożena Frankowska powraca z tym tytułem na polskie sceny. Czemu akurat ten gorzko-wesoły tytuł? Może dlatego, że ledwo, co wyszliśmy z pandemii, napatrzyliśmy się na umieranie bliskich i nie rozumiemy, czemu musi ono tak wyglądać? Może dlatego, że wraca w Polsce dyskusja o godnej śmierci i teatr chce w niej zabrać głos?
Bohaterką dramatu Edson jest Vivian Bering, profesorka literatury od metafizycznej poezji angielskiej z XVI i XVII wieku, czyli od Johna Donne’a, jego przyjaciół i rywali. I taki jej „kawał” zrobiono – diagnoza: guz mózgu. „The Wit” to po angielsku nie tylko „dowcip” ale i „dowcip”, czyli talent literacki do opowiadania, sztuka ekwilibrystyki słownej, formalnej i fabularnej. Vivian nie miała przed chorobą życia innego niż uniwersytet i biblioteka, nie kochała, nie żyła naprawdę. Czy choroba ją zmieni?
Vivian w interpretacji aktorki Małgorzaty Kałędkiewicz-Pawłowskiej przechodzi kolejne fazy chemioterapii, oswaja szpitalną rzeczywistość, flirtuje z młodym lekarzem. Próbuje żartować, epatuje swoim dystansem do choroby. Szuka odpowiedzi o sens tego, co ją spotkało, co spotyka wszystkich ludzi. Po co jest cierpienie? Czemu dobrej śmierci towarzyszy potworne umieranie? Co może nas ocalić od rozpaczy – literatura? nauka? filozofia? religia? humor? tumiwisizm? W spektaklu Bożeny Frankowskiej pada odpowiedź.
„Dowcip” z Teatru Bogusławskiego nie jest wesołą sztuką o umieraniu i nie jest szpitalnym romansem. To raczej próba odkrycia metafizyki na styku tego, co ludzkie i tego, co naukowe.
Łukasz Drewniak, kurator teatralny w Teatrze Starym w Lublinie
Vivian Bering jest profesorką literatury, która specjalizuje się w renesansowej poezji angielskiej. Choć poezja pełna jest namiętności, Vivian zawsze unikała uczuć. To intelektualistka, która wierzy w potęgę rozumu. Ale jej ciału nagle przytrafia się potężna „awaria”. Bering, wprawiona w intelektualnych bojach, podejmuje grę ze śmiercią. Czy rozum będzie wystarczającą bronią w walce z nieuleczalną chorobą?
Nagrodzona mnóstwem prestiżowych nagród – z nagrodą Pulitzera (1999) na czele – sztuka Margaret Edson stawia pytanie o to, co życie czyni wartym życia. A robi to w sposób zaskakujący, paradoksalny i przewrotnie ironiczny. Stąd oryginalny tytuł sztuki – „Wit”, znaczący tyle co staropolskie wic, dowcip, żart, kawał… Swoistym dowcipem jest bowiem dowcipne opowiadanie o życiu w ostatnich chwilach życia. Wbrew dramatycznej sytuacji, „Dowcip” jest pełną życia sztuką o życiu. Ale dramat ten zawiera znacznie więcej wiców – dowcipów…
Bilety: I-50 zł, II-40 zł, III-25 zł, IV stojące-20 zł
Parter i loże sali widowiskowej wyposażone są w pętlę indukcyjną.
Po spektaklu rozmowę z twórcami poprowadzi Wojciech Majcherek.
