Epidemia syfilisu u schyłku średniowiecza i jej poznanie naukowe w dziele Józefa Grünpecka Tractatus de pestilentiali scorra sive mala de Francos (1496 r.) ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.
Na przełomie XV i XVI wieku w Europie rozprzestrzeniła się nowa, groźna choroba: syfilis. Bardzo szybko, bo jeszcze w XV w., zaczęły powstawać dzieła dotyczące tej dolegliwości. Ich autorzy postrzegali syfilis jako rodzaj zarazy. Prace te przynależały jeszcze do nurtu poźnośredniowiecznego pisarstwa o chorobach epidemicznych, który rozwinął się w związku z epidemią czarnej śmierci w połowie XIV wieku i jej kolejnymi nawrotami.
Właśnie w ten sposób pisał o syfilisie lekarz i astrolog Józef Grünpeck w roku 1496. Jego praca – wydany w Norymberdze w 1496 lub 1497 r. Tractatus de pestilentiali scorra sive mala de Franzos (Traktat o syfilisie epidemicznym lub chorobie francuskiej) zawiera także przedruk krótkiego, wierszowanego dziełka sławnego intelektualisty Sebastiana Brandta na temat tej samej przypadłości.
Jeden z egzemplarzy traktatu Grünpecka znajduje się obecnie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.
W trakcie wykładu zwrócimy uwagę na to, w jaki sposób Grünpeck i Brandt tłumaczą pojawienie sie nowej choroby. Ich wyjaśnienia umieścimy w szerszym kontekście atmosfery intelektualnej przełomu XV i XVI wieku. W ten sposób spróbujemy przyjrzeć się bliżej charakterowi poznania naukowego katastroficznego zjawiska – nowej, groźnej epidemii – u schyłku wieków średnich.
