Miasto Lublin przygotowało uchwałę w sprawie wyboru nowej metody naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zmiana metody naliczenia opłaty jest spowodowana aktualną interpretacją przepisów prawnych. Projekt uchwały przekazano do Biura Rady Miasta i zostanie poddany pod głosowanie na najbliższej sesji, 29 kwietnia.
– Z uwagi na interpretację przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazującą, że stawka opłaty od gospodarstwa domowego nie może być zróżnicowana w zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym, podjęliśmy kroki w kierunku wyboru nowej metody naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i przygotowania projektu uchwały w tym zakresie. Podobne działania, poprzez wybór innych metod, zostały podjęte także przez inne samorządy w kraju, które stosowały metodę od gospodarstwa domowego zróżnicowaną w zależności od liczby osób – mówi Artur Szymczyk, Zastępca Prezydenta Miasta Lublin ds. Inwestycji i Rozwoju.
Najbardziej zbliżoną do metody obowiązującej aktualnie w Lublinie jest metoda naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. Jest ona najczęściej stosowana wśród gmin i społecznie najbardziej akceptowana. Podobnie jak dotychczas, biorąc pod uwagę zróżnicowane koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w zabudowie jednorodzinnej i wielorodzinnej, zróżnicowano także stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od mieszkańca w zależności od rodzaju zabudowy. Dokonując kalkulacji stawek opłat przyjęto, że koszty systemu gospodarki odpadami zwiększą się w 2021 roku z uwagi na 10% wzrost ilości odpadów w porównaniu z rokiem 2018, kiedy dokonywano poprzedniej kalkulacji opłat. Z uwagi na trwające aktualnie postępowanie przetargowe do kalkulacji przyjęto koszty odbioru i zagospodarowania odpadów na podstawie umów obowiązujących do 30 czerwca br.
Zgodnie z projektem uchwały w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty zaproponowano następujące stawki opłat według metody od mieszkańca zamieszkującego nieruchomość:
Zabudowa wielorodzinna:
- 24,80 zł od mieszkańca – selektywna zbiórka odpadów
- 49,60 zł od mieszkańca – opłata podwyższona w przypadku, kiedy mieszkańcy nie zbierają selektywnie odpadów
Zabudowa jednorodzinna:
- 28,80 zł od mieszkańca – selektywna zbiórka odpadów
- 57,60 zł od mieszkańca – opłata podwyższona w przypadku, kiedy mieszkańcy nie zbierają selektywnie odpadów
Jeśli Rada Miasta przyjmie uchwałę, nowe stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi będą obowiązywały od 1 lipca. Przygotowano także projekt uchwały dotyczącej zmiany wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości dostosowany do nowej metody naliczenia opłaty.
Z uwagi na zmianę metody naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, właściciele nieruchomości będą zobowiązani, po wejściu w życie uchwały w tej sprawie, złożyć nowe deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi określające liczbę mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość.
-----
Wyjaśnienie Marty Smal-Chudzik, Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Lublin, dotyczące planowanej zmiany metody naliczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi
„Przedstawiona Radzie Miasta Lublin propozycja zmiany zasad naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest bezpośrednią pochodną prowadzonych w całym kraju działań Prokuratury Krajowej, która za pośrednictwem Prokuratur Rejonowych zwróciła się do samorządów „...o podjęcie działań mających na celu dokonanie odpowiedniej zmiany przedmiotowej uchwały poprzez zastąpienie sposobu wyliczenia stawki z użyciem kryterium liczby osób zamieszkujących w „gospodarstwie domowym” – poprzez użycie kryterium ustawowego określonego w art. 6j cytowanej ustawy, a mianowicie w taki sposób, by stawka opłaty uzależniona była od „liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość”.
To właśnie z tego powodu metoda naliczenia opłaty od gospodarstwa domowego ze stawką zróżnicowaną w zależności od liczby osób w tym gospodarstwie, do której mieszkańcy naszego miasta już się przyzwyczaili i ją zaakceptowali, musi być zmieniona. Nie chcieliśmy dopuścić do sytuacji, w której Prokuratura podjęłaby działania w kierunku stwierdzenia nieważności tej uchwały.
Przypomnijmy, że wcześniej organy nadzoru, tj. Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie oraz Wojewoda Lubelski, nie stwierdziły nieprawidłowości przy podejmowaniu uchwały Rady Miasta Lublin z dnia 20.12.2018 roku określającej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Biorąc jednak pod uwagę skierowane do Przewodniczącego Rady Miasta Lublin w dniu 27.01.2020 r. pismo Prokuratury Rejonowej Lublin - Południe „...o podjęcie działań mających na celu dokonanie odpowiedniej zmiany przedmiotowej uchwały poprzez zastąpienie sposobu wyliczenia stawki z użyciem kryterium liczby osób zamieszkujących w „gospodarstwie domowym” – poprzez użycie kryterium ustawowego określonego w art. 6j cytowanej ustawy, a mianowicie w taki sposób, by stawka opłaty uzależniona była od „liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość” oraz wskazanie, że „...analiza gminnych uchwał dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest dokonywana przez jednostki prokuratury w całym kraju z polecenia Prokuratury Krajowej” Gmina Lublin została zmuszona do zmiany uchwały.
Zgodnie z zapisami art. 6j ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wybór metody naliczenia opłaty może zatem dotyczyć jedynie następujących opcji:
- jedna stawka od gospodarstwa domowego bez względu na liczbę osób,
- od ilości zużytej wody,
- od powierzchni lokalu mieszkalnego,
- i ostatnia, według nas jedyna możliwa na tym etapie do zaakceptowania – od liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość.
Wobec informacji, jakie pojawiły się w artykułach o szczególnym obciążeniu opłatami za gospodarowanie odpadami dużych rodzin pragnę wyjaśnić, że żadna z metod wymienionych w przepisach prawa oprócz tej, którą stosowaliśmy dotychczas, a która została zakwestionowana przez Prokuraturę, nie chroni dużych rodzin.
Pragnę nadmienić, że nowe stawki opłat znacząco poprawią sytuację samotnie mieszkających w domkach jednorodzinnych osób, często osób starszych w tym emerytów, którzy zwracali się do nas niejednokrotnie z prośbą o ponowną analizę stawek, aby nie obciążały ich tak bardzo. Zaproponowane stawki w domkach jednorodzinnych to dla 1 mieszkańca 28,80 zł zamiast 45,00 zł i dla dwóch mieszkańców 57,60 zł zamiast 60,00 zł.
Warto przy tej okazji podkreślić, że od dłuższego czasu toczy się w Polsce dyskusja na temat rosnących kosztów gospodarki odpadami, którymi obciążani są mieszkańcy. Samorządy muszą ponosić konsekwencje przepisów kreowanych przez Parlament oraz braku działań ze strony Rządu, aby tę sytuację poprawić. Szansą na zmniejszenie kosztów systemu miało być wprowadzenie tzw. rozszerzonej odpowiedzialności producenta, dzięki czemu środki pozyskane z tego systemu od przedsiębiorców zasilałyby system gospodarki odpadami i pomniejszały tym samym opłaty dla mieszkańców. Do tej pory światła dziennego nie ujrzał nawet projekt ustawy w tym zakresie, mimo że gotowe rozwiązania były już wielokrotnie przedstawiane przez stronę samorządową m.in. w stanowiskach Unii Metropolii Polskich.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiada zmiany w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w kierunku zniesienia zasady samobilansowania systemu gospodarki odpadami, co doprowadziłoby do sytuacji, że gmina miałaby dopłacać do systemu z innych środków budżetowych, co absolutnie nie rozwiązuje problemu wysokich kosztów w gospodarce odpadami.
Odnosząc się do wysokości stawek opłat, jakie zostały zaproponowane w uchwale Radzie Miasta można śmiało powiedzieć, że są one porównywalne, a nawet niższe niż w wielu innych gminach w województwie lubelskim, które zmieniły uchwały w ostatnim czasie:
- Miasto Świdnik 30 zł/osoba,
- Gmina Jastków 29 zł/osoba,
- Miasto Tomaszów Lubelski 27 zł/osoba,
- Gmina Głusk 25 zł/osoba.
Spośród miast Unii Metropolii Polskich metodę od mieszkańca ze stawką zróżnicowaną w zależności od rodzaju zabudowy stosuje Miasto Rzeszów: stawka od 1 marca 2020 roku to 27 zł za osobę w zabudowie wielorodzinnej i 32 zł za osobę w zabudowie jednorodzinnej.
Rozumiemy, że wprowadzenie nowej metody naliczenia opłaty budzi wśród mieszkańców duże emocje. Wyjaśniam, że wybraliśmy możliwe i bezpieczne pod względem prawnym rozwiązanie. Wysokość stawek opłat odzwierciedla faktyczne koszty systemu gospodarki odpadami, które są wysokie, ale nie odbiegają od kosztów w innych gminach.
Obniżenie kosztów systemu gospodarki odpadami nie będzie możliwe dopóki nie zostaną wprowadzone przez Rząd mechanizmy prawne pozwalające na odciążenie samorządów, a także mieszkańców”.
Marta Smal-Chudzik
Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Lublin
