W Lublinie, pomiędzy ulicami Młyńską, Gazową i Dworcową, od stycznia 2021 roku powstaje nowoczesny Dworzec Metropolitalny. W jednej części miasta zintegruje on transport kolejowy i autobusowy, busowy i miejski, stając się centrum komunikacyjnym regionu. W ramach inwestycji wokół obiektu powstanie również zupełnie nowy układ drogowy. To jedna z największych i najważniejszych inwestycji Miasta współfinansowanych ze środków europejskich w tej perspektywie. Aktualna wartość kontraktu budowlanego to ponad 231 mln zł.
Sercem całej inwestycji jest budynek dworca, który będzie obsługiwał autobusy komunikacji miejskiej, pozamiejskiej i dalekobieżnej. Dodatkowo wokół dworca powstanie zupełnie inny układ drogowy, który usprawni ruch i komunikację nowego obiektu. Dominującymi materiałami w bryle budynku dworca są szkło i beton. Obok budynku głównego powstaną niezależne perony autobusowe przykryte szklanym dachem wspartym na filarach, które jednocześnie spełnią funkcję ozdobną poprzez ażurowe, lekkie elementy inspirowane ludowymi wycinankami. To co wyróżnia budynek projektowanego wielofunkcyjnego dworca to zastosowanie szeregu rozwiązań podyktowanych troską o środowisko. Zakłada się użycie gruntowych pomp ciepła, które mają dostarczyć energię potrzebną do ogrzania budynku. Z kolei zmniejszeniu zużycia energii ma służyć pomysł „budynku w budynku”, czyli otoczenia hali głównej dworca szklaną ścianą o niskim współczynniku przenikania ciepła. Dachy nad stanowiskami autobusowymi pokryte mają być panelami fotowoltaicznymi, o wydajności pozwalającej na pełną samowystarczalność energetyczną budynku. Kolejnym rozwiązaniem jest zastosowanie antysmogowej kostki brukowej. Zawarty w niej dwutlenek tytanu pod wpływem światła umożliwia przekształcenie toksycznych spalin w substancje nieszkodliwe dla zdrowia.
Pod budynkiem dworca powstanie parking podziemny o powierzchni ok. 7,5 tys. m2, który pomieści 174 samochody. Na dachu tego budynku planowane są nasadzenia zieleni, z naciskiem na gatunki roślin szczególnie wydajnych w oczyszczaniu powietrza. Specjalny system odzyskiwania deszczówki zapewni wodę do podlewania roślin, jak i do celów sanitarnych. Powierzchnia całkowita trzykondygnacyjnego budynku dworca wynosi ponad 18 tys. m2. Warto dodać, że obiekt będzie dostosowany do bezkolizyjnego przemieszczania się pieszych oraz osób z niepełnosprawnościami.
Umowa poza głównym zadaniem jakim jest powstanie nowoczesnego budynku Dworca Metropolitalnego, obejmuje również modernizację pobliskich ulic: Dworcowej, Młyńskiej, 1 Maja, Pocztowej oraz Gazowej. Z kolei rondo Sportowców będzie rondem turbinowym. W ramach całej inwestycji zostanie przebudowane oświetlenie drogowe, trakcja trolejbusowa, kanalizacja deszczowa, wybudowane zostaną także kanały technologiczne.
Nowy wygląd po rewitalizacji otrzyma plac Dworcowy. Po całkowitym usunięciu ruchu kołowego stanie się ozdobnym deptakiem połączonym wizualnie oraz funkcyjnie z głównym wejściem do dworca kolejowego. Przed dworcem PKP pojawią się zatoki postojowe z miejscami typu Kiss&Ride umożliwiające postój na czas przesiadki pasażera na autobus lub pociąg. Tu także zaplanowano postój TAXI. Architektonicznym przedłużeniem Placu Dworcowego stanie się ul. 1 Maja. Pojawią się na niej nowe nasadzenia drzew i krzewów, a także 58 miejsc parkingowych i stojaki rowerowe.
Z kolei ul. Pocztowa przejdzie pełną wymianę konstrukcji jezdni wraz z chodnikami. Wlot ul. Pocztowej do ul. Kunickiego umożliwi ruch autobusów komunikacji miejskiej. Przebudowę przejdzie też ul. Młyńska od Ronda Sportowców do skrzyżowania z ul. Dworcową. Powstanie na niej ścieżka rowerowa wzdłuż chodnika od strony Dworca (na odcinku od ul. Dworcowej do ronda) oraz dodatkowy prawoskręt przy rondzie. Ponadto by zapewnić jak najwięcej miejsca na perony nowego dworca autobusowego cofnięty w stronę torów będzie pas ul. Gazowej. Ulica, zakończona placem do zawracania, pozwoli usunąć ruch kołowy z placu Dworcowego. Dodatkowy pas ruchu powstanie przy rondzie Sportowców. Dla sprawnego przejazdu pojazdów komunikacji miejskiej będzie rondem turbinowym. Pomiędzy ul. Gazową a Młyńską powstanie zupełnie nowy odcinek drogi wraz z jednostronnym chodnikiem i zatoką postojową dla autobusów.
Jednym z ważnych punktów inwestycji jest budowa peronów odjazdowych komunikacji autobusowo-busowej i komunikacji miejskiej z zadaszeniem, jak również budowa wewnętrznych dróg dojazdowych, stanowisk postojowych, placów, chodników czy zagospodarowanie zieleni. Dla komunikacji zamiejskiej na terenie dworca przewidziano 43 perony odjazdowe. Łączna powierzchnia placów manewrowych wraz z peronami wyniesie ponad 19 tys. m2. Ponadto w ramach projektu nastąpi instalacja i wdrożenie inteligentnych systemów transportowych (ITS), w szczególności systemów wykorzystujących technologie informacyjne i komunikacyjne, związane z pełną obsługą pasażera, systemów informacji pasażerskiej i przystankowej.
Budowa wielofunkcyjnego Dworca Metropolitalnego wraz z przebudową układu komunikacyjnego to główny komponent projektu unijnego, ale nie jedyny. Projekt przewiduje również budowę nowego zjazdu z ul. Lubelskiego Lipca ‘80 do ul. Dworcowej oraz budowa łącznika ul. Dworcowej i al. Piłsudskiego, jak również rozbudowę ul. Krochmalnej o dwie nowe drogi, wzdłuż których przewidziano ponad 120 miejsc postojowych dla busów i autobusów. W rejonie ul. Krochmalnej powstaje również budynek socjalno-techniczny dla obsługi Dworca, z częścią socjalną dla kierowców.
Na obszarze objętym inwestycją (blisko 28,9 tys. m²) powstanie łącznie:
- 13 stanowisk dla komunikacji miejskiej;
- 53 stanowiska dla autobusów komunikacji dalekobieżnej i regionalnej;
- 4 stanowiska ładowania autobusów elektrycznych;
- 122 miejsca postojowe dla autobusów i busów;
- 166 miejsc postojowych w obiektach „Park&Ride";
- 67 stanowisk postojowych w obiektach „Bike&Ride”;
- 11 stanowisk postojowych w obiektach „Kiss&Ride”;
- 4,19 km wybudowanych/przebudowanych linii trolejbusowych;
- 1,85 km wybudowanych/przebudowanych linii autobusowych;
- 1,3 km wybudowanej infrastruktury rowerowej.
Budowa Dworca Metropolitalnego wraz z przebudową układu komunikacyjnego w jego rejonie to najważniejszy komponent projektu unijnego „Zintegrowane Centrum Komunikacyjne dla Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego”, na który Miasto otrzymało dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020, Działanie 5.6 Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego. Aktualna całkowita wartość umowy zawartej z Województwem Lubelskim to ponad 316 mln zł, z czego 178,5 mln zł stanowi dofinansowanie unijne. 18 grudnia 2020 roku Miasto Lublin i spółka Budimex S.A. podpisały umowę na budowę Dworca. Termin zakończenia robót budowlanych upływa 28 lutego 2023 r.
Więcej o projekcie UE.
