W Lublinie, pomiędzy ulicami Młyńską, Gazową i Dworcową, od stycznia 2021 roku powstał nowoczesny Dworzec Lublin. W jednej części miasta zintegrował on transport kolejowy i autobusowy, busowy i miejski, stając się centrum komunikacyjnym regionu. W ramach inwestycji wokół obiektu powstał zupełnie nowy układ drogowy. To jedna z największych i najważniejszych inwestycji Miasta współfinansowanych ze środków europejskich w tej perspektywie. Całkowita wartość projektu to prawie 340 mln zł, z czego ponad 188 mln zł stanowi dofinansowanie z UE. Na koniec lutego 2023 r. wartość wykonanych robót dla całego projektu wynosi ponad 210 mln zł.
Sercem całej inwestycji jest budynek dworca, który obsługuje autobusy komunikacji miejskiej, pozamiejskiej i dalekobieżnej. Dominującymi materiałami w bryle budynku dworca są szkło i beton. Obok budynku głównego znajdują się niezależne perony autobusowe przykryte szklanym dachem wspartym na filarach, które jednocześnie spełnią funkcję ozdobną poprzez ażurowe, lekkie elementy inspirowane ludowymi wycinankami. To co wyróżnia budynek projektowanego wielofunkcyjnego dworca to zastosowanie szeregu rozwiązań podyktowanych troską o środowisko. Zakłada się użycie gruntowych pomp ciepła, które mają dostarczyć energię potrzebną do ogrzania budynku. Z kolei zmniejszeniu zużycia energii ma służyć pomysł „budynku w budynku”, czyli otoczenia hali głównej dworca szklaną ścianą o niskim współczynniku przenikania ciepła. Dachy nad stanowiskami autobusowymi pokryte mają być panelami fotowoltaicznymi, o wydajności pozwalającej na pełną samowystarczalność energetyczną budynku. Kolejnym rozwiązaniem jest zastosowanie antysmogowej kostki brukowej. Zawarty w niej dwutlenek tytanu pod wpływem światła umożliwia przekształcenie toksycznych spalin w substancje nieszkodliwe dla zdrowia.
Pod budynkiem dworca powstał parking podziemny o powierzchni ok. 7,5 tys. m2, który mieści 174 samochody. Na dachu tego budynku znajdują się nasadzenia zieleni, z naciskiem na gatunki roślin szczególnie wydajnych w oczyszczaniu powietrza. Specjalny system odzyskiwania deszczówki zapewni wodę do podlewania roślin, jak i do celów sanitarnych. Powierzchnia całkowita trzykondygnacyjnego budynku dworca wynosi ponad 18 tys. m2. Warto dodać, że obiekt dostosowany jest do bezkolizyjnego przemieszczania się pieszych oraz osób z niepełnosprawnościami.
Umowa poza głównym zadaniem jakim jest powstanie nowoczesnego budynku Dworca Metropolitalnego, obejmowała również modernizację pobliskich ulic: Dworcowej, Młyńskiej, 1 Maja, Pocztowej oraz Gazowej. Rondo Sportowców stało się rondem turbinowym. W ramach całej inwestycji przebudowano oświetlenie drogowe, trakcję trolejbusową, kanalizację deszczową oraz wybudowano kanały technologiczne.
Nowy wygląd po rewitalizacji otrzymał także plac Dworcowy. Po całkowitym usunięciu ruchu kołowego stał ię ozdobnym deptakiem połączonym wizualnie oraz funkcyjnie z głównym wejściem do dworca kolejowego. Przed dworcem PKP pojawiły się zatoki postojowe z miejscami typu Kiss&Ride umożliwiające postój na czas przesiadki pasażera na autobus lub pociąg. Tu także zaplanowano postój TAXI.
Architektonicznym przedłużeniem Placu Dworcowego stała się ul. 1 Maja. Pojawiły się na niej nowe nasadzenia drzew i krzewów, a także 58 miejsc parkingowych i stojaki rowerowe.
Ul. Pocztowa przeszła pełną wymianę konstrukcji jezdni wraz z chodnikami. Wlot ul. Pocztowej do ul. Kunickiego umożliwia ruch autobusów komunikacji miejskiej. Przebudowę przeszła też ul. Młyńska od Ronda Sportowców do skrzyżowania z ul. Dworcową. Powstałą na niej ścieżka rowerowa wzdłuż chodnika od strony Dworca (na odcinku od ul. Dworcowej do ronda) oraz dodatkowy prawoskręt przy rondzie. Ponadto by zapewnić jak najwięcej miejsca na perony nowego dworca autobusowego cofnięty w stronę torów został pas ul. Gazowej. Ulica zakończona placem do zawracania, pozwala usunąć ruch kołowy z placu Dworcowego. Dodatkowy pas ruchu powstał przy rondzie Sportowców, które dla sprawnego przejazdu pojazdów komunikacji miejskiej stało się rondem turbinowym. Pomiędzy ul. Gazową a Młyńską powstał zupełnie nowy odcinek drogi wraz z jednostronnym chodnikiem i zatoką postojową dla autobusów.
Jednym z ważnych punktów inwestycji była budowa peronów odjazdowych komunikacji autobusowo-busowej i komunikacji miejskiej z zadaszeniem, jak również budowa wewnętrznych dróg dojazdowych, stanowisk postojowych, placów, chodników czy zagospodarowanie zieleni. Dla komunikacji zamiejskiej na terenie dworca wybudowano 43 perony odjazdowe. Łączna powierzchnia placów manewrowych wraz z peronami wynosi ponad 19 tys. m2. Ponadto w ramach projektu wdrożono inteligentne systemy transportowe (ITS), w szczególności wykorzystujące technologie informacyjne i komunikacyjne, związane z pełną obsługą pasażera, systemów informacji pasażerskiej i przystankowej.
Budowa wielofunkcyjnego Dworca Metropolitalnego wraz z przebudową układu komunikacyjnego to główny komponent projektu unijnego, ale nie jedyny. Projekt przewidywał również budowę nowego zjazdu z ul. Lubelskiego Lipca ‘80 do ul. Dworcowej oraz budowę łącznika ul. Dworcowej i al. Piłsudskiego, jak również rozbudowę ul. Krochmalnej o dwie nowe drogi, wzdłuż których przewidziano ponad 120 miejsc postojowych dla busów i autobusów. W rejonie ul. Krochmalnej zbudowano także budynek socjalno-techniczny dla obsługi Dworca, z częścią socjalną dla kierowców.
Na obszarze objętym inwestycją (blisko 28,9 tys. m²) powstało:
Budowa Dworca Metropolitalnego wraz z przebudową układu komunikacyjnego w jego rejonie, to najważniejszy komponent projektu Zintegrowane Centrum Komunikacyjne dla Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego, który jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020. Całkowita wartość projektu to prawie 340 mln zł, z czego ponad 188 mln zł stanowi dofinansowanie z UE. Na koniec lutego wartość wykonanych robót dla całego projektu wynosi ponad 210 mln zł.
Więcej o projekcie UE.