Lublin w europejskim projekcie URBACT III Second Chance

1. Application Form

2. Joint Convention

3. Letter of Commitment

4. Baseline study by Nils Scheffler (EN)

5. Baseline study by Nils Scheffler (EN) - short version

6. URBACT III Fact Sheet 1 - The Urbact Programme

7. URBACT III Fact Sheet 2A - Action Planning Networks

8. URBACT III Fact Sheet 2D - Network creation

9. URBACT III Fact Sheet 2E - Network Management

10. URBACT III Fact Sheet 2F updated Dec 2015

W dniach 4-5 listopada 2015 roku Miasto Lublin było gospodarzem konferencji rozpoczynającej (tzw. kick-off meeting) I fazę projektu URBACT III sieć tematyczna: 2C – Second Chance – Waking up the sleeping giants. Uczestniczyli w niej reprezentanci lidera projektu – miasta Neapol oraz miast Liverpool i Maribor – pozostałych partnerów projektu, a także ekspert projektu, Pan Nils Scheffler. Ponadto rangę spotkania podniosła obecność dyrektora Sekretariatu URBACT w Paryżu, Pana Emmanuel Moulin, który przedstawił ideę, założenia i cele trzeciej już edycji programu.

Spotkanie rozpoczęło się oficjalnym przywitaniem gości przez przedstawicieli władz Urzędu Miasta Lublin oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego. Dalszy program obejmował przedstawienie I fazy projektu przez lidera, w tym prezentację działań zaplanowanych zgodnie z Application Form, omówienie dokumentów programowych, które zostaną wytworzone w ramach współpracy sieci, a także zapoznanie z planem i charakterem kolejnych spotkań projektowych. Krótkie prezentacje na temat swoich miast i obiektów wytypowanych do realizacji projektu wygłosili wszyscy partnerzy, za wyjątkiem gospodarzy. Pracownicy Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie zaprezentowali budynki zaproponowane przez miasto Lublin do realizacji projektu podczas wizyty studyjnej, która obejmowała obejście słodowni Vetterów przy ulicy Misjonarskiej, browaru Vetterów (dawny zespół kościelono-klasztorny reformatów) przy ulicy Bernardyńskiej, Pałacu Sobieskich także zlokalizowanego przy ulicy Bernardyńskiej i dawnego Pałac Rządu Gubernialnego przy Placu Litewskim. Obejściu towarzyszyła żywa dyskusja na temat ostatecznego wyboru obiektu.

W dniach 14-17.02.2016 r. pracownicy Urzędu Miasta Lublin (Rada Miasta Lublin, Kancelaria Prezydenta, Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków), uczestniczyli w konferencji kończącej I fazę projektu europejskiego '2nd Chance: Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. Spotkanie organizowane było przez miasto Neapol – Lead Partnera projektu. Oprócz delegacji lubelskiej, w konferencji uczestniczyli przedstawiciele pozostałych miast partnerskich projektu, tj. Mariboru i Liverpoolu oraz miast zakwalifikowanych do II fazy - Bruksela, Caen, Chemnitz, Dubrovnik, Gijon, Genova i Porto.

Program spotkań obejmował:

1. sprawozdanie z I fazy projektu, w której uczestniczyły 4 miasta: Neapol, Maribor, Liverpool i Lublin oraz oficjalne rozpoczęcie II fazy, do której dołączyli kolejni partnerzy: Bruksela, Caen, Chemnitz, Dubrovnik, Gijon, Genova i Porto;

2. ramową prezentację II fazy projektu oraz dyskusję nad ostatecznym kształtem i planowanymi rezultatami współpracy sieci;

3. przedstawienie dokumentów programowych oraz budżetu II fazy projektu;

4. zapoznanie z planem i charakterem spotkań projektowych wraz z dyskusją;

5. przedstawienie przez wszystkich partnerów w formie prezentacji Pecha Kucha miejsc / obiektów / kompleksów wybranych do działań projektowych;

6. omówienie struktury Local Action Plans (LAP), który to dokument muszą opracować wszyscy partnerzy;

7. wizyty studyjne w obiektach wybranych przez miasto Neapol do realizacji projektu – teren dzielnicy Montesanto, który ma być objęty LAP:

- tzw. “Smart district“ prowadzony przez stowarzyszenie Culturale Montesanto 3 - Napoli;

- Complesso e chiesa di San Giuseppe delle Scalze (były kosciół św. Józefa i klasztor karmelitów);

- ex Convento delle Cappuccinelle (ex convent and youth detention centre – były konwent kapucynów i zakład poprawczy dla nieletnich);

8. głosowanie i rozstrzygnięcie konkursu na logo projektu.

Podkreślić należy przygotowaną profesjonalnie agendę poszczególnych dni konferencji, wizyt studyjnych oraz świetną organizację i gościnność gospodarzy.

1. Application Form

2. Joint Convention

W dniach 20-21.06.2016 r. pracownicy Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz ekspert zewnętrzny projektu uczestniczyli w konferencji rozpoczynającej (tzw. Kick-off meeting) II fazę projektu europejskiego 2nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. Spotkanie organizowane było przez miasto Liverpool, partnera projektu. Obok delegacji lubelskiej, w konferencji uczestniczyli przedstawiciele miasta Neapol, które jest Lead Partnerem projektu oraz pozostałych miast partnerskich, tj. Maribor, Liverpool, Bruksela, Caen, Chemnitz, Dubrovnik, Gijon, Genova i Porto.

Głównym celem spotkania wszystkich partnerów projektu było ustalenie zakresu 'Lokalnych Planów Działania' (które muszą opracować wszyscy partnerzy) oraz omówienie strategii współpracy z interesariuszami w ramach ULG (czyli URBACT Local Group – Lokalnej Grupy Wsparcia URBACT).

Ponadto podczas konferencji uczestnicy wysłuchali szeregu prelekcji, w tym znakomitego wystąpienia Johna Millera z Heritage Trust for the North West, dotyczącego sposobów i metod ratowania wielkich opuszczonych budynków zabytkowych oraz nadania im nowych funkcji. Przedstawił on także sposoby angażowania wolontariuszy, w tym przede wszystkim osób starszych (emerytów i rencistów), co w warunkach polskich może być niezwykle innowacyjne .

W trakcie spotkania przeprowadzono także warsztaty budowania ULG, której głównym zadaniem będzie wypracowanie Lokalnego Planu Działania w odniesieniu do obiektów objętych projektem.

W trakcie konferencji odbyły się również wizyty studyjne:

- The Wellington Rooms - „sleeping giant” wskazany przez miasto Liverpool do projektu.

- kosciół św. Łukasza – tzw. „trwała ruina”

- The Ropewalks Area – teren w trakcie rewitalizacji.

Podsumowanie spotkania - Nils Scheffler (EN)

SPRAWOZDANIE

GALERIA

W dniach 12-15.10.2016 r. pracownicy Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków uczestniczyli w spotkaniu tematycznym w Chemnitz, które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego 2^nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. Organizatorem spotkania było miasto Chemnitz. Obok delegacji lubelskiej, w konferencji uczestniczyli przedstawiciele Lead Partnera – miasto Neapol oraz pozostałych miast partnerskich, tj. Maribor, Bruksela, Caen, Dubrovnik, Gijon i Genova. Partnerzy z Liverpoolu uczestniczyli w spotkaniu przez Skype.

Głównym celem spotkania było:

1. omówienie dotychczasowych działań podjętych w projekcie, w tym przedstawienie prac URBACT Local Group (tzw. ULG),

2. wymiana doświadczeń związanych z przygotowywaniem studium wykonalności dla obiektów objętych działaniami określonymi w Local Action Plan (tzw. LAP),

3. dyskusja nad zawartością LAP oraz zaangażowaniem członków ULG,

4. omówienie problemów powstających przy tworzeniu Lokalnych Planów Działania,

5. prezentacja wyzwań towarzyszących budowaniu ULG,

6. budowanie idei i potencjału dla lokalizacji nowych funkcji w wybranych przez partnerów obiektach lub zespołach obiektów,

7. kolejne spotkanie Steering Group.

Spotkanie odbyło się w „śpiącym gigancie”, wybranym do realizacji projektu, tj. w jednym z dawnych obiektów zespołu zakładów włókienniczych przy Altchemnitzerstrasse 27. Ponadto gospodarze spotkania zaprezentowali partnerom projektu pozostałe budynki należące do zespołu, w których rozpoczął się proces rewitalizacji. Drugi dzień obrad miał miejsce w „Schönherrfabrik” przy Schönherrstrasse 8, w jednym z budynków zabytkowego kompleksu poddanego procesom rewitalizacyjnym. Podjęte działania ocenić należy nie tylko jako wyjątkowo skuteczne w aspekcie rewitalizacyjnym (powstały nowe miejsca pracy, obiekty poddane zostały pracom remontowo-konserwatorskim, a w dużej części usytuowano obiekty kulturalno-wystawiennicze), ale także jako bardzo dobry przykład umiejętnie przeprowadzonych prac mających na celu zachowanie w jak największym stopniu autentycznej substancji zabytkowej. Wspomniane przemiany miały znaczący wpływ na okolicznych mieszkańców oraz sąsiednie dzielnice i kwartały miasta – spowodowały ożywienie zdegradowanych obszarów miasta, pojawienie się nowej oferty kulturalnej (czytelnia, sale wystawiennicze), a także nowych funkcji społecznych (place zabaw, obiekty sportowe i inne tereny rekreacyjne).

Podsumowanie spotkania - Nils Scheffler (EN).

SPRAWOZDANIE

GALERIA

      W dniach 25-28.01.2017 r. reprezentanci Lublina uczestniczyli w spotkaniu bilateralnym w Genui, które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego 2^nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele następujących partnerów: Miasto Neapol (Włochy), Miasto Dubrownik (Chorwacja), Agencja Rozwoju (Chorwacja), Miasto Lublin, Porto VIVO S.R.U Porto (Portugalia), Uniwersytet w Genui.

Celem ww. spotkania, które nie miało charakteru ogólnego spotkania projektowego, a było jednym ze spotkań bilateralnych zaplanowanych w ramach projektu 2nd Chance, była dyskusja dotycząca wykorzystania dużych, niezagospodarowanych obecnie budynków oraz przywrócenia ich do życia jako tzw. „dobra wspólne”, które będą wykorzystywane przez społeczności lokalne i przyczynią się do zrównoważonego rozwoju, często opuszczonych i zdegradowanych dzielnic miast.

Pojęcie użytkowania budynków oraz przestrzeni jako „dobra wspólnego” jest tematem coraz szerzej dyskutowanym we Włoszech ze względu na problemy ekonomiczne tego kraju, a przede wszystkim zwiększające się zainteresowanie wielu partnerów w współdzieleniu odpowiedzialności za tego typu przestrzenie. Jednym z podstawowych elementów tego procesu jest odejście od czysto ekonomicznej oceny wykonalności poszczególnych inwestycji, a przede wszystkim wprowadzenie tymczasowych funkcji dla poszczególnych obiektów.

Podczas spotkania przedstawiono konkretne przykłady powyższych projektów, gdzie podmiotami odpowiedzialnymi za zarządzanie zdegradowanymi przestrzeniami były organizacje pozarządowe, wspólnoty mieszkańców czy też organizacje składające się z różnych interesariuszy nie nastawionych na zysk. Zaprezentowano praktyczne i konkretne rozwiązania uwzględniające przykłady dokumentów niezbędnych do rozpoczęcia procesów partycypacyjnych. Warsztaty prowadzone były przez doświadczonych ekspertów z Uniwersytetu w Genui, pracowników lokalnych władz oraz organizacji pozarządowych z Genui oraz Neapolu.

W trakcie spotkania zorganizowano także wizytę studyjną, która dotyczyła terenu i budynków Ex Caserma Gavoglio, zlokalizowanych na opuszczonym i zdegradowanym terenie powojskowym. W realizację projektu polegającego na wypracowaniu możliwych scenariuszy rewitalizacji tej przestrzeni, zaangażowani są przedstawiciele uniwersytetu, lokalne władze, a także (co może najważniejsze) przedstawiciele lokalnej społeczności, która uznaje ten obszar za „dobro wspólne”. W prace Grupy Wsparcia URBACT zaangażowanych jest około 50 osób. Ponadto, ze względu na skomplikowany charakter projektu i trudności lokalizacyjne (m.in. podziemna rzeka, ruchy górotworu i ukształtowanie terenu) pozyskano dofinansowanie w ramach programu Horyzont 2020.

Dzięki roboczemu charakterowi spotkania oraz dostępności części dokumentacji w języku angielskim, część z rozwiązań zaproponowanych przez włoskich partnerów będzie mogła być dyskutowana lub nawet wdrażana w pozostałych miastach partnerskich.

SPRAWOZDANIE

GALERIA

W dniach 28-29.03.2017 r. reprezentanci Lublina uczestniczyli w spotkaniu tematycznym Involving stakeholders for reactivation of vacant buildings and sites w Porto, które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego 2nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele następujących partnerów: Miasto Neapol (Włochy), Miasto Dubrownik (Chorwacja), Miasto Maribor (Słowenia), Miasto Lublin, Porto VIVO S.R.U Porto, (Portugalia), Uniwersytet w Genui (Włochy), Miasto Bruksela (Belgia), Miasto Caen (Francja), Miasto Chemnitz (Niemcy), Miasto Gijon (Hiszpania), Miasto Liverpool (Wielka Brytania).

Cała tematyka kolejnego spotkania projektowego poświęcona była problemom większego zaangażowania interesariuszy w ożywienie tzw. śpiących gigantów. Wstępna spotkania część obejmowała prezentację kompetencji organizacji pod nazwą Porto Vivo, SRU - Sociedade de Reabilitação Urbana da Baixa Portuense S.A., złożonej z przedstawicieli IHRU – Instytutu Mieszkalnictwa i Rewitalizacji Miejskiej oraz Miasta Porto. Misją Porto Vivo jest wspieranie projektów rewitalizacji zaniedbanych obszarów miejskich na terenie Miasta Porto. Działalność organizacji Porto Vivo opiera się na funduszach publicznych (państwa i samorządu). Przedstawiciele tej organizacji naświetlili obecną sytuację, tj. problemy, wyzwania i możliwości, co zostało dotychczas wykonane, jakie są pomysły na nowe użytkowanie oraz jakie następne kroki należy podjąć w celu ich reaktywacji.

Następnie podczas obejścia zaprezentowano śpiącego giganta, tj. dzielnicę Santa Clara, objętą projektem, a także rolę podmiotów świadczących usługi w zakresie mobilności, ochrony środowiska, energii i dostawców internetowych w zachęceniu podmiotów prywatnych do inwestowania na danym obszarze, celem włączenia się w projekty publiczne. Przedstawiono też następujące problemy, z którymi borykają się zarządcy dzielnicy:

- degradacja budynków (część z nich to budynki niezamieszkałe);
- utrudniona mobilność (brak dostępności budynków);
- hałas spowodowany ruchem pociągów, odczuwalne wibracje w budynkach)
- 25 rodzin zamieszkałych w tym obszarze bez aktywności ekonomicznej;
- problemy społeczne, brak integracji społeczności dzielnicy.

Druga część spotkania została poświęcona problemom organizacyjnym i merytorycznym uwarunkowaniom funkcjonowania Lokalnych Grup Wsparcia, angażowaniu ich uczestników, a także postępom w redagowaniu pierwszych założeń Lokalnego Planu Działania.

Następnego dnia 29 marca 2017 r. poranna sesja poświęcona była udziałowi różnych interesariuszy (inwestorów prywatnych i publicznych, właścicieli, najemców, lokatorów, użytkowników, organizacji etc.) w procesie rewitalizacji opuszczonych obszarów i obiektów. Szczególny nacisk położono na problem działania w przypadku dysponowania ograniczonym budżetem. Sesja miała formę warsztatową, podczas której poszczególni uczestnicy programu wymieniali się doświadczeniami w zakresie pozyskiwania inwestorów oraz zarządzania procesem rewitalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem jej technicznych i finansowych aspektów. Warsztat podzielony był na trzy części tematyczne:

1. ogólne zaangażowanie zainteresowanych stron, (inwestorów, użytkowników) w reaktywację i ponowne wykorzystanie opuszczonych budynków terytoriów;
2. zaangażowanie zainteresowanych podmiotów w reaktywację prywatnych budynków, mających problemy własnościowe lub będących własnością posiadaczy o niewielkich zasobach;
3. zaangażowanie zainteresowanych stron w zarządzanie rewitalizowanymi budynkami publicznymi.

Następnie Nicola Masella, Roberta Nicchia, Maria Luna Nobile oraz Anna Arena - City of Naples Team, LP, zaprezentowali bieżące problemy związane z komunikacją i identyfikacją wizualną oraz formalnymi wymogami programu URBACT III. Temat ten był kontynuowany w kolejnej sesji o charakterze warsztatowym poświęconej komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej pomiędzy uczestnikami programu.

W sesji popołudniowej zaprezentowano przykłady dobrych praktyk w zakresie rewitalizacji wybranych przestrzeni i obiektów w Poro: The District Offices and Lifestyle - wielofunkcyjne lecz kameralne centrum biurowe, biznesowe, kulturalne, artystyczne i komercyjne, Arts Palace - Talent Factory - jako przykład przestrzeni odzyskanego opuszczonego przez wiele lat budynku, któremu impuls dla rozwoju dały tymczasowe interwencje artystyczne oraz działalność Porto Lazer - spółki komunalnej, firmy która przez tymczasowe interwencje kulturalne rozpoczęła procesy rewitalizacyjne w newralgicznych obszarach śródmieścia.

Obrady zakończyły się podsumowaniem osiągniętych celów i zaplanowaniem dalszych działań.

W dniach 28-30.06.2017 r. reprezentanci Lublina uczestniczyli w spotkaniu tematycznym Mid-term pee reviewmeeting w Gijon, które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego 2nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele następujących partnerów: Miasto Neapol (Włochy), Miasto Dubrownik (Chorwacja), Miasto Maribor (Słowenia), Miasto Lublin, Porto VIVO S.R.U Porto (Portugalia), Uniwersytet w Genui (Włochy), Miasto Bruksela (Belgia), Miasto Caen (Francja), Miasto Chemnitz (Niemcy), Miasto Gijon (Hiszpania), Miasto Liverpool (Wielka Brytania).

Pierwszego dnia odbyło się posiedzenie Komitetu Sterującego, które dotyczyło propozycji zmian w budżecie poszczególnych partnerów, ponadto poruszano sprawy organizacji kolejnych spotkań tematycznych i terminów przygotowania Lokalnych Planów Działania przez wszystkich partnerów. Kolejnego dnia, po powitaniu przez przedstawicieli miasta gospodarza miasta Gijon, agendę obrad spotkania przedstawił Niccola Masella (miasto Neapol – lider projektu) oraz Nils Scheffler ekspert projektu, który syntetycznie przedstawił i podsumował spotkanie bilaterane w Dubrowniku i tematyczne w Porto. Kolejno ekspert projektu zaprezentował różne modele Action Planning (podstawy teoretyczne) dostosowanych do indywidualnych potrzeb miast i ich możliwości. Omówił treść planów działań, które wypracowywane będą w ramach projektu, ze szczególnym uwzględnieniem zasad partycypacji, czyli włączenia w proces decyzyjny jak najszerszego grona interesariuszy, ze szczególnym uwzględnieniem lokalnych społeczności. Następnie odbyła się wizyta studyjna po różnych miejscach w mieście (które zostały zrewitalizowane), powiązanych z tematyką projektu , ze szczególnym uwzględnieniem Laboral University (olbrzymiego kompleksu wybudowanego na przełomie lat 40-tych i 50-tych XX wieku, który początkowo pełnił rolę szkoły zawodowej prowadzonej przez zakonników), gdzie wykształcenie mogły zdobyć sieroty z tej części Hiszpanii. Budynki te na przestrzeni ostatnich lat (od ok. 2011 r.) zostały kompleksowo zrewitalizowane na potrzeby społeczności regionu i dzięki wprowadzeniu nowych funkcji (sztuka, nauka, wzornictwo przemysłowe, laboratoria badawcze, kultura, przestrzenie koncertowe itd), stały się jego wizytówką. Kolejno partnerzy projektu opowiedzieli o prowadzonych dotychczas działaniach zmierzających do rewitalizacji „śpiących gigantów”, a ponadto omówili wstępną koncepcję dotyczącą opracowania zintegrowanego planu działania. Wśród miast prezentujących swoje koncepcje znalazł się też Lublin.

Następnie dokonano podziału partnerów na trzy grupy (około 3-4 partnerów w każdej), w ramach których dokonano krytycznej analizy prezentowanych wstępnych koncepcji/pomysłów na opracowanie zintegrowanego planu działań. W trakcie obrad wykorzystano m.in. technikę burzy mózgów, która pozwoliła na udzielenie odpowiedzi na następujące pytania – jakie są mocne strony koncepcji, co należy jeszcze poprawić, co umknęło w trakcie dotychczasowych prac, co było niejasne itp. Grupa, w której uczestnikami byli przedstawiciele Miasta Lublin (miasto recenzowane) składała się także z przedstawicieli następujących miast: Bruksela (miasto recenzowane), Caen (recenzenci) oraz Neapol (recenzenci). W podsumowaniu wyników dyskusji, partnerzy projektu, którzy dokonali w tym dniu prezentacji (m.in. Lublin) przedstawili wyniki spotkania warsztatowego skupiając się w szczególności na rekomendacjach, które pozwolą na lepsze przygotowanie zintegrowanych planów działania. W przypadku Miasta Lublin skupiono się przede wszystkim na jak najszerszym zaangażowaniu lokalnych społeczności, a także polityków oraz zwiększaniu świadomości dotyczące istnienia budynku słodowni i browaru w mieście .

Obrady zakończyły się podsumowaniem osiągniętych celów i zaplanowaniem dalszych działań.

SPRAWOZDANIE

GALERIA

W dniach 25-28.01.2017 r. reprezentanci Lublina uczestniczyli w spotkaniu trilateralnym w Caen, które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego 2^nd Chance 'Waking up the sleeping giants', realizowanego w ramach programu URBACT III. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele następujących partnerów: Miasto Neapol (Włochy), Miasto Caen (Francja), Miasto Bruksela (Belgia), Miasto Lublin.       

Celem ww. spotkania, które nie miało charakteru ogólnego spotkania projektowego, a było jednym ze spotkań bilateralnych zaplanowanych w ramach projektu 2nd Chance, była dyskusja dotycząca wykorzystania dużych, niezagospodarowanych obecnie budynków oraz przywrócenia ich do życia.

Przedstawiono dwa przykłady lokalnych dobrych praktyk w zakresie wykorzystania opuszczonych budynków tak, aby służyły one społeczności lokalnej i rozwojowi dzielnic, w których są położone. Były to tzw. MoHO project oraz projekt ożywienia doków w Hawrze. Przykładem rewitalizacji i ożywienia – ponownego wykorzystania był również budynek Le Pavillon, w którym odbywało się spotkanie.

W trakcie spotkania zorganizowano także wizytę studyjną, która dotyczyła terenu i budynków z obszaru poprzemysłowego tzw. Peninsula oraz przedstawiono projekty rewitalizacji całego obszaru: wyburzanie niektórych budynków oraz zachowanie wielu z nich i zintegrowanie ich ze środowiskiem lokalnym poprzez rewitalizację i zdefiniowanie nowych misji, jakie będą pełnić.

Osobna część obrad była poświęcona przykładom międzynarodowym (m.in. Niemcy, Słowacja, Estonia oraz Bruksela i Lublin) budynków, jakie zostały zrewitalizowane i ich obecnych funkcji. Dyskusja dotyczyła następujących obszarów:  obecne wykorzystanie budynków, źródła finansowe wykorzystane przy ich dostosowywaniu do nowych zadań, a także system zarządzania gotowymi już do użytku obiektami.

SPRAWOZDANIE

GALERIA

W dniach 28.11-01.12.2017 r. reprezentanci Lublina uczestniczyli w spotkaniu tematycznym w Brukseli, zatytułowanym "Policies, instruments, structures for the reactivation of vacant properties", które odbyło się w związku z realizacją II fazy projektu europejskiego URBACT III „2^nd Chance: 'Waking up the sleeping giants”. Organizatorem spotkania było miasto Bruksela. Obok delegacji lubelskiej, w konferencji uczestniczyli przedstawiciele Lead Partnera – miasto Neapol oraz pozostałych miast partnerskich, tj. Maribor, Bruksela, Porto, Caen, Dubrovnik, Gijon, Liverpool i Genua.

W pierwszym dniu spotkania miały miejsce obrady Komitetu Sterującego, poświęcone bieżącemu zarządzaniu projektem, zagadnieniom dotyczącym komunikacji oraz promocji, a także planom związanym z działaniami i wydarzeniami towarzyszącymi konferencji finalnej oraz zakończeniu projektu.

Obrady kolejnego dnia skupiały się przede wszystkim na tematyce poświęconej aktywnościom lokalnych grup wsparcia (URBACT Local Group), wypracowywaniu lokalnej polityki współpracy służącej ratowaniu opuszczonych, niszczejących budynków oraz opracowaniu instrumentów finansowania tych działań. Ponadto, uczestnicy spotkania mieli okazję wymiany doświadczeń związanych z przygotowywaniem tzw. Zintegrowanych Planów Działania (Integrated Action Plans). Spotkanie rozpoczęło się przywitaniem gości przez Geoffreya Coomans de Brachѐne, wiceburmistrza i radnego odpowiedzialnego za urbanistykę i ochronę dziedzictwa Brukseli, następnie głos wprowadzający przejęli Nils Scheffler, ekspert zewnętrzny projektu oraz Nicola Masella, reprezentujący Lead Partnera. Kolejne wystąpienia dotyczyły aktywności brukselskiej ULG, przedstawiono rezultaty realizowanych projektów, pomysły na kolejne działania oraz główne wyzwania, tj. użytkowanie tymczasowe jako jeden z etapów procesu rewitalizacji oraz współfunkcjonowanie inicjatyw oddolnych i polityki władz lokalnych. Ponadto, konferencji towarzyszyły wizyty studyjne w obiekcie wskazanym do projektu przez Miasto Bruksela (ARLON 104) oraz w budynkach stanowiących przykład trwającej rewitalizacji, m. in. Les Ateliers des Tanneurs, tj. zabytkowym secesyjnym budynku Pałacu Wina z 1902 roku (w którym odbywała się sama konferencja), alternatywnym Allée du Kaai (przykład tymczasowego użytkowania budynku, w którym organizowane są aktywności dla społeczności lokalnej) oraz dawnej stacji kolejowej, którą zagospodarowało stowarzyszenie ‘Recylart’.

Na dwa dni spotkania zostały podzielone prezentacje poszczególnych partnerów, podczas których omówiono dotychczasowe działania, w tym m. in. stan zaawansowania prac nad IAP i zrealizowane programy edukacyjne.

Podczas odbywających się w trakcie spotkania warsztatów toczyły się liczne dyskusje dotyczące również tematyki wykorzystania dużych, niezagospodarowanych obecnie budynków oraz przywrócenia ich do życia przy udziale lokalnej społeczności.

SPRAWOZDANIE

GALERIA

W dniach 17-21 kwietnia 2018 roku, w Neapolu, odbyła się konferencja finalna projektu europejskiego "2nd Chance: Waking up the sleeping giants", organizowana przez Lead Partnera, którym jest Comune di Napoli. Spotkanie było poświęcone podsumowaniu blisko trzyletniej współpracy sieci, którą stworzyło 11 europejskich miast partnerskich (Caen, Gijon, Genua, Chemnitz, Neapol, Porto, Dubrovnik, Maribor, Bruksela, Liverpool). W ramach konferencji zostały zaprezentowane m. in. Zintegrowane Plany Działania, opracowane przez każdego z partnerów dla obiektów lub obszarów objętych projektem, w których zebrano działania służące rewitalizacji i przywróceniu miastu "śpiących gigantów". Spotkaniu obok wystąpień i prezentacji wszystkich partnerów towarzyszyły liczne dyskusje, sesje posterowe, a także wystąpienia przedstawicieli Sekretariatu URBACT i Komisji Europejskiej. Program konferencji obejmował podnadto wizyty studyjne w miejscach objętych działaniami, znajdującymi się w różnych stadiach procesu rewitalizacji. Delegacja lubelska aktywnie uczestniczyła we wszystkich spotkaniach, prezentując działania podejmowane przez Miasto Lublin w trakcie trwania projektu.

AGENDA SPOTKANIA

FILM 'URBACT 2ND CHANCE FINAL EVENT' - https://www.youtube.com/watch?v=LVpEifOGVAQ

GALERIA

Zaproszenie - plik do pobrania.

Lista obecności - plik do pobrania.

Galeria zdjęć.

Zaproszenie - plik do pobrania.

Agenda spotkania - plik do pobrania.

Ulotka - plik do pobrania.

Galeria zdjęć.

Zaproszenie - plik do pobrania.

Podsumowanie spotkania - plik do pobrania.

Galeria zdjęć.

Spotkanie miało miejsce w Sali Czarnej Centrum Kultury w Lublinie.

Program obejmował:

1. Powitanie – Hubert Mącik (Miejski Konserwator Zabytków)
2. Koncepcja przestrzenno-funkcjonalna rewitalizacji obszaru poprzemysłowego cementowni FIRLEY w Rejowcu fabrycznym – studium przypadku.
        Metodologia postępowania – Sebastian Łuczkiewicz, Wydział Planowania Przestrzennego, Miasto Lublin
3. Modernizacja dawnej fabryki słodu w Lublinie, przy ul. Misjonarskiej 22, Międzyuczelniany Wydział Wzornictwa Przemysłowego
        – Bartłomiej Kożuchowski, architekt
4. Przykłady współczesnej zabudowy w sąsiedztwie obiektów historycznych – Mateusz Pakuła, architekt.
5. Dyskusja i podsumowanie – Anna Krzyżanowska-Orlik (koordynator Grupy Wsparcia, ekspert zewnętrzny) 

   
   Prezentacje poszczególnych prelegentów dotyczyły kwestii prowadzenia działań rewitalizacyjnych. Pan Sebastian Łuczkiewicz przedstawił doświadczenia działań rewitalizacyjnych prowadzonych w Holandii (Rotterdam) oraz Szwecji. Zwrócono szczególną uwagę na konieczność przeprowadzenia gruntownych analiz w wielu sferach, które powinny poprzedzać podejmowanie decyzji o kierunkach rewitalizacji. Ponadto tereny rewitalizowane powinny charakteryzować się różnoraką funkcjonalnością, a kluczem przy realizacji tego typu działań może być zawiązywanie partnerstw publiczno-prywatnych. Należy przygotować wiele scenariuszy działań, które wynikają z opracowanych studiów wykonalności. Rewitalizacja może składać się z szeregu małych i drobnych projektów, które połączone w sieć lepiej oddziałują na określony obszar.
   
   Kolejna prezentacja Pana Bartłomieja Kożuchowskiego odnosiła się do pomysłu modernizacji budynku Słodowni, objętego projektem Second Chance, i jego adaptacji na potrzeby Wydziału Wzornictwa Przemysłowego i dzięki temu próby połączenia tradycji akademickich oraz przemysłowych (wzornictwo) Lublina. Projekt miał też służyć stworzeniu otwartej przestrzeni w mieście, a także wprowadzeniu trzech funkcji: akademickiej, komercyjnej oraz wystawowej.
   
   Pan Mateusz Pakuła przedstawił przykłady projektowania współczesnej zabudowy w sąsiedztwie budynków historycznych. Zwrócił szczególną uwagę na potrzebę wsparcia działań rewitalizacyjnych funkcjami zyskownymi ekonomicznie, a także na możliwość etapowania tego typu działań. Etapowanie właśnie to pomysł na ożywienie przestrzeni wokół słodowni, która mogłaby się stać ciekawą przestrzenią miejską.
   
   Po prezentacji rozpoczęła się dyskusja, w której udział brali zarówno prelegenci oraz uczestnicy spotkania. Skupiono się na próbie odpowiedzi na następujące pytania:
   1. Skąd pozyskiwać środki na rewitalizację dużych obiektów?
   2. Jak podoba się Państwu koncepcja „dobra wspólnego” w przypadku użytkowaniu obiektów? „Dobro wspólne” jest terminem obecnie rozpowszechnionym we Włoszech. Przestrzenie publiczne stają się własnością lokalnych społeczności, które współdecydują o ich przeznaczeniu albo wręcz zarządzają takimi przestrzeniami. W tym celu lokalne władze podpisują specjalne umowy określające zakres odpowiedzialności wszystkich zainteresowanych stron. Jest to przejście od czysto „popytowego” i ekonomicznie rentownego podejścia w traktowaniu przestrzeni.
   3. Jaki wpływ na ostateczne funkcje budynków/przestrzeni powinni mieć lokalni interesariusze (w tym mieszkańcy, przedsiębiorcy, ale także deweloperzy)?
   4. W jaki sposób (i czy w ogóle) włączać w prace koncepcyjne byłych właścicieli budynków? Czy należy dbać o zachowanie ciągłości historycznej? Czy należy myśleć o swoistym dialogu międzypokoleniowym?
   
   Powyższe pytania wywołały ożywioną dyskusję, w szczególności pomiędzy środowiskiem architektów, a działaczami społecznymi zaangażowanymi w procesy rewitalizacyjne opierające się o pomoc społecznościom zamieszkującym obszary zdegradowane o sens oraz definicję rewitalizacji. Wyrażono też nadzieję na organizację kolejnych spotkań tego typu. Kolejne spotkanie w ramach Grupy Wsparcia odbędzie się w marcu br.
   
   GALERIA ZDJĘĆ.

Dzięki uprzejmości Pana Dyrektora Benona Bujnowskiego, spotkanie odbyło się w Młodzieżowym Domu Kultury nr 2 w Lublinie, przy ulicy Bernardyńskiej.

Program spotkania:

16:00 - 16:05 Powitanie – Michał Trzewik

16:05 - 16:10 Słowo wstępne - Natalia Przesmycka

16:10 - 17:45 Prezentacje studentów: Agnieszka Krzeszowska, Maciej Różański, Anna Zychman, Mateusz Eciak

17:45 - 18:00 Dyskusja i podsumowanie - Anna Krzyżanowska-Orlik

Spotkanie rozpoczęto prezentacją przedstawiciela Browaru „Perła” Pana Jarosława Głąba, która dotyczyła prac rewitalizacyjnych prowadzonych przy ul. Bernardyńskiej. Zaprezentowano wszystkie działania, które poprzedziły otwarcie przestrzeni dla zewnętrznych gości, a także wprowadzanie nowych funkcji na omawianym terenie (m.in. kino letnie, pijalnia piwa, apartamenty, przestrzeń na organizację koncertów itp.).

Podkreślono przede wszystkim, że prace rewitalizacyjne były możliwe dzięki decyzji zarządu o rewitalizacji przestrzeni, której towarzyszyła świadomość faktu „przebywania” w zabytku. Pomimo niejasnej sytuacji prawnej i w związku z tym konieczności podjęcia decyzji o prowadzeniu inwestycji w obcym środku trwałym, zdecydowano o ożywieniu dawnego browaru. Wszystkie prace rewitalizacyjne były poprzedzone wnikliwymi analizami prowadzonymi w archiwach, badaniami konserwatorskimi, inwentaryzacją terenu, analizą nieruchomości, ale także analizą dokumentów strategicznych Miasta Lublin (m.in. lokalny program rewitalizacji, strategia rozwoju miasta). Podczas tworzenia idei ożywienia terenu wzorowano się na innych tego typu inwestycjach – współpracowano z firmą Projekt Praga Sp. z o.o., która odpowiedzialna była za projekt SOHO Factory, czyli stworzenie koncepcji rewitalizacji dawnej warszawskiej fabryki motocykli, gdzie działa obecnie znana restauracja „Warszawa Wschodnia” oraz wprowadzono wiele nowych funkcji (przestrzenie biurowe, wystawiennicze).

Dalsze prace rewitalizacyjne w browarze są zgodne z przyjętą strategią zagospodarowania terenu i przebiegać będą etapowo. Ponadto przedstawiciele Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków zadeklarowali chęć współpracy w zakresie przekazania dokumentacji dotyczącej omawianej przestrzeni.

Kolejne wystąpienie dotyczyło działań prowadzonych przez podmioty prywatne w historycznych budynkach poddawanych modernizacji oraz remontom. Pan Mariusz Klementowski (przedsiębiorca z Lublina) przedstawiał swoje doświadczenia związane ze współpracą z wieloma funduszami, które inwestują w budynki zabytkowe wprowadzające w nich nowe funkcje takie, jak: apartamenty, mieszkania pod wynajem, powierzchnie biurowe. Tego typu inwestycje prowadzono m.in. w Katowicach i Wrocławiu. Wszelkie decyzje biznesowe są podejmowane w oparciu o spodziewane zyski wypracowywane przez tego typu inwestycje. Często w proces inwestycyjne są także zaangażowane wyspecjalizowane firmy ubezpieczeniowe, które zajmują się mitygacją ryzyk w związku z roszczeniami byłych właścicieli. Ze względu na historyczny charakter budynku Słodowni zasugerowano, że inwestycjami na jego terenie byłyby zainteresowane firmy z branży informatycznej, które szukają ciekawych lokalizacji „z duszą” dla tworzenia dużych centrów informatycznych.

Ostatnią osobą mówiącą o doświadczeniach współpracy z przedsiębiorcami była Pani Paulina Zarębska-Denysiuk, która nawiązała do działań prowadzonych na ulicy Zamojskiej znajdującej się w najbliższym otoczeniu Słodowni oraz Browaru. Działania prowadzone na ulicy Zamojskiej miały na celu ożywienie tej przestrzeni, kontakt z lokalnymi przedsiębiorcami, którzy często wykonują już wymierające rzemieślnicze zawody, a przede wszystkim podtrzymywanie lokalnych więzi, wciąż dość silnych na ulicy.

Spotkanie zakończyło się dyskusją, która dotyczyła możliwości pozyskania inwestorów zainteresowanych tego typu obiektami, potrzebą podjęcia przez Miasto Lublin działań mających na celu ożywienie budynku, a także dalszych działań związanych z rewitalizacją tej części miasta. 

1. Spotkanie z radnymi składało się z dwóch części - posiedzenia wyjazdowego komisji przy budynku słodowni (w którym uczestniczyło 8 radnych), podczas którego przedstawiciel Biura MKZ przedstawił jej krótką historię oraz naświetlił „problem” słodowni i jej przyszłości, a także dokonano obejścia budynków dawnej słodowni Vetterów.

2. Druga część posiedzenia komisji miała miejsce w budynku Trybunału Koronnego - Rynek 1. 2.1. Po ponownej informacji dla wszystkich 10 radnych dotyczącej budynku dawnej słodowni i problemów związanych z jej rewitalizacją w formie prezentacji multimedialnej (prezentowanej przez eksperta zewnętrznego projektu Annę Krzyżanowską-Orlik i Michała Trzewika), rozwinęła się dyskusja na temat możliwości jej uratowania. Zaprezentowano radnym również możliwości zagospodarowania tego wielkokubaturowego obiektu, w oparciu o przygotowane projekty przez architektów i studentów architektury.

2.2. Następnie przedstawiciel Wydział Gospodarowania Mieniem przedstawił skomplikowaną historię własnościową zarówno browaru jak i słodowni.

2.3. Przedstawiciel Biura MKZ poinformował o konieczności opracowania skróconej inwentaryzacji i ekspertyzy technicznej budynku słodowni, która zdiagnozuje stan techniczny obiektu.

2.4. Radni Komisji Rozwoju zwrócili się do Pana Prezydenta z dezyderatem (stosunkiem głosów 8:2) o spowodowanie by Władze Miasta Lublin objęły opieką ten ciągle jeszcze bardzo interesujący obiekt starej architektury, zapobiegły dalszemu niszczeniu i doprowadziły do podjęcia i przeprowadzenia koniecznych prac rewaloryzacyjnych.

3. W trakcie spotkania rozdano uczestnikom spotkania ankietę (przygotowaną przez socjologa odbywającego staż w BMKZ), mającą za cel przebadanie atrakcyjności miasta Lublina i rewitalizacji wybranych budynków, w tym w szczególności słodowni.

Spotkanie zakończyło się ożywioną dyskusją, która dotyczyła możliwości pozyskania inwestorów zainteresowanych tego typu obiektami, potrzebą podjęcia przez Miasto Lublin działań mających na celu ożywienie budynku, a także dalszych działań związanych z rewitalizacją tej części miasta.

W dniu 22 listopada 2017 roku odbyło się jedenaste już spotkanie ULG (URBACT Local Group), czyli tzw. lokalnej grupy wsparcia projektu "2nd Chance", poświęcone ostatecznemu kształtowi Zintegrowanego Planu Działania, tj. IAP (Integrated Action Plan). Podczas spotkania omówiony został spis treści dokumentu, zawartość poszczególnych rozdziałów oraz usatlono osoby odpowiedzialne za ich przygotowanie.

W dniu 07.03.2018 r. w siedzibie Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków odbyło się XII spotkanie Urbact Local Group, połączone z posiedzeniem Komitetu Sterującego. Oprócz sprawozdania z podjętych działań w trakcie ostatniego okresu rozliczeniowego, podjęto dyskusję o ostatecznej zawartości Zintegrowanego Planu Działania (IAP). Ponadto przedyskutowano zawartość publikacji przygotowywanej do wydruku na koniec trwania projektu "Druga szansa Zakładów Przemysłowych Vetter - 2 nd  Chance IAP". Ponadto podjęto decyzję o przygotowaniu scenariusza wystawy dotyczącej projektu z zastosowaniem zewnętrznego systemu wystawienniczego, w trzech miejscach na terenie miasta.

Autor: Marek Kurowski

Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie zwraca się z uprzejmą prośbą o wypełnienie kwestionariusza ankiety na temat atrakcyjności miasta Lublina i rewitalizacji wybranych budynków.

Badania są całkowicie dobrowolne i anonimowe i nie zajmą więcej niż 5 minut.

Dziękujemy za poświęcony czas :)

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdDYVkpwB2ynkK4oNlT7qw6NytHT1QKXitdVfJ2tLKha-ylsw/viewform?c=0&w=1

WYNIKI ANKIETY

Ankieta, którą przeprowadziło Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie została przygotowana w ramach europejskiego programu URBACT III – projekt "2nd Chance: Waking up the sleeping giants"("Druga szansa: budzenie śpiących gigantów"). Celem projektu jest opracowanie modelowych działań służących rewitalizacji dużych opuszczonych kompleksów historycznej zabudowy miejskiej, przede wszystkim poprzemysłowej. Miasto Lublin do tego projektu zdecydowało się zgłosić dwa obiekty, dawną słodownię Vetterów przy ul. Misjonarskiej 22 jako "śpiącego giganta" oraz obszar browaru "Perła" przy ul. Bernardyńskiej 15 jako przykład skutecznie prowadzonych działań rewitalizacyjnych. W ostatnich latach tereny browaru zostały w znacznym stopniu zrewitalizowane, dla zwiedzających dostępna jest trasa podziemna, tereny zielone "Radość", w których odbywają się liczne imprezy kulturalno – rozrywkowe, działa kino letnie oraz pijalnia piwa. W opinii Biura Miejskiego Konserwatora, powyższe aktywności stanowią przykład modelowego postępowania z zabytkowymi obiektami, które na przestrzeni wieków utraciły pierwotną funkcję oraz w związku z nieużytkowaniem zagraża im popadnięcie w ruinę. Ze względu na bardzo złą kondycją dawnej fabryki słodu Vetterów, której stan z każdym dniem zbliża się do katastrofy budowlanej, Biuro MKZ postanowiło w ramach projektu "2nd Chance" opracować sposób postępowania, który służyłby zachowaniu obiektu, a także wprowadzeniu w nim nowej funkcji oraz zagospodarowaniu otoczenia.

Ankieta miała na celu zbadać opinię publiczną o miejscach wybranych do programu.
Czy mieszkańcy Lublina są związani z niektórymi budynkami i co chętnie widzieliby w swojej okolicy.

Respondenci byli badani drogą elektroniczną. Ankieta była dostępna na stronie https://lublin.eu/lublin/przestrzen-miejska/zabytki/projekty-i-programy/lublin-w-europejskim-projekcie-urbact-iii-second-chance/, udostępniana na portalach społecznościowych i grupach społecznych. Kwestionariusz ankiety składał się z 19 pytań – w tym jednego otwartego oraz 4 pytań metrykalnych, w których to uczestnicy podawali: płeć, wieku, wykształcenie oraz stan cywilny.

Ankieta była dostępna od 5 lipca 2017 roku, wzięło w niej udział 403 osoby.

W badaniu liczniejszą grupą okazały się kobiety, które to liczyły 231 osób przy 172 odpowiedziach mężczyzn. Ankieta była ogólnodopstępna dla wszystkich a taki wynik może świadczyć o tym, że kobiety częściej decydują się brać udział w badaniach socjologicznych, aby dzielić się swoją opinią, w porównaniu do mężczyzn. Dokładny rozkład procentowy możemy zobaczyć na poniższym wykresie. (Rys. 1)

Jeśli chodzi o wiek uczestników to najliczniejszą grupą wiekową był przedział między 27 a 39 rokiem życia. Poniad dwukronie mniej osób było w przedziale między 40 a 59 rokiem życia.
W badaniu internetowym, co ciekawe nie wzięła udział ani jedna osoba niepełnoletnia. Szczególową strukturę wieku przedstawia poniższy wykres. (Rys. 2)

W pytaniach metrykalnych pytaliśmy również o wykształcenie naszych respondentów.

Znaczna większość stwierdziła, że ma wykształcenie wyższe. Pozostałe osoby miały wykształcenie średnie.
Żaden z naszych respondentów nie zaznaczył innego wariantu.
Przyczyną takiego wyniku może być fakt, iż najczęściej osoby z wyższym wykształceniem odwiedzają lubelską stronę internetową, konkretne zakładki, projekty, czy mają polubione funpage na portalach społecznościowych co ułatwiło im w dotarciu do kwestionariusza ankiety przygotowanej przez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków. (Rys. 3)

Ostatnie z pytań metrykalnych dotyczyło stanu cywilnego. Najliczniejszą grupę – 229 osób, stanowiły osoby będące żoną lub mężem. Panny odpowiadały 89 razy, kawalerowie zaś 60. W badaniu brało udział 25 osób będących po rozwodzie oraz 4 osoby reprezentujące status wdowy lub wdowca. Rysunek numer 4 przedstawia szczegółowy rozkład procentów odnoszący się do każdej z grup.

Pierwsze pytanie w kwestionariuszu ankiety badało, jak długo respondenci mieszkają w Lublinie. Prawie 70% odpowiedziało, że mieszka w Lublinie 20 lat i więcej – co w przeliczeniu na cyfry wynosiło 282 osoby. Osoby mieszkające w Lublinie od 6 do 19 lat stanowiły grupę w ilości 95 – co pozwoliło uzyskać 23,57% głosów. Dokładne zestawienie procentowe przedstawia poniższy wykres – rysunek 5.
Naszym celem było dotrzeć do jak najstarszych mieszkańców Lublina, którzy to są związani z przestrzenią miejską i zależy im na utrzymywaniu miasta w reprezentatywnym stadium. Cieszyć może fakt, że tak dużo stałych mieszkańców wzięło udział w ankiecie, gdyż dotyczyła ona historycznych terenów oraz budynków miasta.

Następne pytanie otwierało serie pytań graficznych brzmiących – Które ze zdjęć kojarzy się Panu/Pani z mapą Lublina ?

Ankietowani byli proszeni w pytaniach od 2 do 7, aby odpowiedzieli czy: a) tak, kojarzę, bądź b) nie, nie kojarzę dane fotografii z mapą Lublina.

Rysunek 6. Poznań, Stary Browar

Pierwsze ze zdjęć kojarzy się z Lublinem grupie 4,2%, natomiast 95,8% zaznaczyło, że nie kojarzy tej budowli z Lublinem.

Rysunek 7, Norwegia, Oslo, Industrial Architecture

Drugie ze zdjęć według ankietowanych kojarzy się z mapą Lublina 33,5% osobom. Prawidłowo odpowiedziało zaś 66,5% respondentów.

Rysunek 8, Lublin, Dawna fabryka słodu - ul. Misjonarska 22

To miejsce, z mapą Lublina kojarzy się grupie 81,1% osób, natomiast 18,9% osób postawiło na wariant b) nie, nie kojarzę.

Rysunek 9,Niemcy, Hamburg, Industrial Architecture

Kolejne foto-pytanie kojarzy z mapą Lublina – 8,2% osób zaś wariant drugi wybrało 91,8% ankietowanych.

Rysunek 10, Żyrardów, Stara przędzialnia

Na ostatnie pytanie graficzne 10,9% ankietowanych kojarzy się z mapą Lublina, natomiast 89,1% osób stwierdziło, że nie kojarzy tego miejsca z mapą Lublina.

Celem pytań graficznych było, dowiedzenie się jak dobrze mieszkańcy Lublina znają własne miasto. Było 5 fotografii, z czego tylko jedna dotyczyła miasta Lublin. Do badania zostały wybrane budynki z architektury industrialnej, które swoją bryłą wpasowywałyby się w obszar miasta. Nie mogły to być też zbyt charakterystyczne budowle, aby badani wskazali tylko te, które naprawdę kojarzą im się z mapą Lublina. Najwięcej problemów sprawił ankietowanym rysunek numer 2 (Rys. 7) gdyż aż co trzeci ankietowany uznał, że jego odzwierciedlenie potrafi dopasować do istniejącego budynku w Lublinie. Jeśli chodzi o nasz główny obiekt badań, to poprawnie odpowiedziało około 81% badanych. Dowodzi to raczej faktom że mieszkańcy Lublina przeciętnie znają jego zabudowę stylu przemysłowego. Zważywszy na fakt, że lokalizacja dawnej fabryki słodu Vetterów przy ul. Misjonarskiej 22 leży tuż przy jednej z głównych ulic miasta, a sam budynek nie jest w żadnym stopniu zasłonięty, liczyłem na większą rozpoznawalność tego obiektu wśród badanej grupy respondentów.

Pytanie numer 7 badało czy w oczach ankietowanych miastu Lublin jest potrzebny program rewitalizacji ?
Pojęcie to zostało wyjaśnione na początku ankiety w sposób następujący:

Rewitalizacja - jest to ciąg działań przestrzennych, społecznych i ekonomicznych w zdegradowanych częściach miast, które przyczyniają się do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego oraz do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych.

394 osoby stwierdziły, że miastu Lublin potrzebny jest program rewitalizacji, przeciwnikami jej zaś była grupa licząca 9 osób.

Rysunek 11 przedstawia procentowe zestawienie odpowiedzi na powyższe pytanie.

Prawie wszyscy ankietowani stwierdzili jasno, że miastu Lublin potrzebny jest program rewitalizacji i popierają oni inicjatywę, która przywróci ład społeczny i poprawia warunki życia.

Aby lepiej poznać naszą grupę naszych ankietowanych, postanowiliśmy sprawdzić jak spędzają wolny czas, i czy znane są im tereny, atrakcje Browaru Perły przy ulicy Bernardyńskiej 15.

Pytanie pozwalało na zaznaczenie więcej niż jednej odpowiedzi a respondenci byli w nim pytani o formy spędzania wolnego czasu . Dostępne były następujące warianty:
a) chodzę na imprezy kulturalno – rozrywkowe

b) czynny wypoczynek ( np. spacery, rowery)

c) chodzę do pubów, restauracji, kawiarni

d) odwiedzam muzea, zabytki, galerie

e) bierny wypoczynek ( np. telewizor, książka )

f) inne ( odpowiedź własna )

Spośród opinii 403 ankietowanych wynika, że nasi respondenci najchętniej czas wolny spędzają na wypoczynku czynnym. Sprzyja do tego rozwój miasta, powstawanie ścieżek rowerowych, czy miejsc do spacerów. Znaczna grupa badanych często decyduje się na wyjście do pubów, restauracji, kawiarni, bądź na imprezy kulturalno-rozrywkowe co podnosi aktywność w sferze towarzyskiej. Przy obecnie stosunkowo łatwym dostępie do usług rozrywkowych coraz częściej osób w każdym przedziale wiekowym decyduje się na spędzenie wieczoru w gronie znajomych poza domem.

Rysunek numer 12 przedstawia liczbowe zestawienie najczęściej udzielanych odpowiedzi na powyższe pytanie.

Pytanie numer 9 badało, jak często ankietowani odwiedzają pijalnie piwa przy ulicy Bernardyńskiej 15.

W opinii naszych respondentów pijalnia piwa mieszcząca się przy ulicy Bernardyńskiej 15, nie jest często odwiedzanym miejscem. Najliczniejsza grupa zdecydowała się zaznaczyć odpowiedź, że w ogóle nie odwiedza tego miejsca. Na drugim miejscu z liczbą głosów równą 121 ankietowani stwierdzili, że zdarza im się odwiedzić pijalnie piwa Perła kilka razy w roku, 87 osób przyznało się, ze odwiedziło to miejsce raz na kilka lat. Tak niskie odwiedzanie przez naszych respondentów pijalni piwa może być spowodowane dużą konkurencją na rynku gastronomicznym oraz lokalizacją owej pijalni. Najchętniej mieszkańcy wybierają miejsce spotkań na Krakowskim Przedmieściu bądź na Starym Mieście. Oddalona nieopodal pijalnia piwa Perły przyciąga tylko osoby, które docelowo planują się wybrać do tego miejsca.

W pytaniu 10 badaliśmy jak często respondenci odwiedzają tereny zielone – Radość – przy ul. Bernardyńskiej 15. Z ich opini jasno wynika że równiez nie odwiedzają oni tego miejsca tak często jak zakładano. Warto zauważyć że tereny Radość, są od niedawna na liście Lubelskich atrakcji. Obszar został zrewitalizowany i w tym momencie zaprasza do siebie na dyskoteki czy koncerty. Oferta występuje tylko w porze ciepłej, gdyż odbywa się pod gołym niebem. Stąd też może wynikać fakt, że drugą najczęściej udzialaną odpowiedzią wśród ankietowanych było – kilka razy w roku. Tylko 3.72% osób przyznało się że odwiedza tereny zielone przy ulicy Bernardyńskiej 15 kilka razy w miesiącu. (Rys. 14)

W pytaniu numer 11 ankietowani byli proszeni o udzielenie odpowiedzi na pytanie, jak często odwiedzają kolejną atrakcję przy ul. Bernardyńskiej 15 – a mianowicie Letnie Kino Perła. Najliczniejszą grupę stanowili badani, którzy w ogóle nie odwiedzają Letniego Kina Perły (202 osoby) , na drugim miejscu była grupa odwiedzająca je kilka razy w roku i o kilka punktów procentowych mniej grupa, która odwiedza je raz na kilka lat. ( odpowiednio 99 i 92 osoby ) (Rys. 16). Przyczyną takiego rozkładu głosów może być spowodowana koniecznymi warunkami do puszczania tego typu rozrywki na powietrzu. Pomimo również sezonowej działalności przedsięwzięcia prawie 50% badanych uczestniczyło w filmowym seansie przynajmniej raz w życiu co dokładnie obrazuje rysunek 15.

Pytanie numer 12 pozwoliło uzyskać odpowiedzi na pytanie: jak często ankietowani odwiedzają trasę podziemną Browaru Perła przy ulicy Bernardyńskiej 15. Tu również najwięcej osób stwierdziło, że w ogóle nie odwiedza tego miejsca – 227 osób

114 respondentów przyznało się, ze odwiedza trasę podziemną Browaru Perła raz na kilka lat. (Rys. 16)

Pytanie numer 13 badało atrakcyjność wszystkich obszarów z ulicy Bernardyńskiej 15.
Respondenci mieli do wyboru skale ocen od 1 do 6, w której 1 znaczyło – nieatrakcyjny,
natomiast 6- bardzo atrakcyjny. Rozkład ocen zaprezentowano na poniższym rysunku numer 17.

Atrakcyjność obszaru zrewitalizowanego przy ulicy Bernardyńskiej 15 w opinii naszych ankietowanych wypada na szkolną ocenę: dobry. Wiele osób po przez głosowanie internetowe decydowało się na trzy warianty, 99 osób postanowiło dać czwórkę, tylko grupa o 1 osobę mniej liczna zagłosowała na ocenę: dostateczny – 3. nieznacznie niżej znalazła się ocena bardzo dobra – 90 głosów. Średnia ocen w tym przypadku wynosiła 3.811. Taki wynik jest raczej dobrym odzwierciedleniem atrakcji, które zapewnia nam Browar Perła z ul. Bernardyńskiej 15. Ogromne tereny wykorzystują w sposób różnoraki, aby przyciągnąć jak najwięcej klientów. Zarówno zimą, jak i latem osoby w każdym wieku mogą znaleźć tu dla siebie jakieś miejsce.

Pytanie 14 było pytaniem wzbogaconym o fotografię i pytano w nim czy nasi respondenci uważają budynek przy ul. Misjonarskiej 22 za atrakcyjny turystycznie.

Ankietowani mieli już styczność z tym obrazkiem we wcześniejszym pytaniu – chodzi o dawną fabrykę słodu Vetterów.

Rysunek 18, Lublin, Dawna fabryka słodu - ul. Misjonarska 22

Zdaniem 227 osób, powyższy budynek jest atrakcyjny turystycznie, przeciwnego zdania jest grupa licząca 176 osób.

Atrakcyjność tego budynku bez wątpienia wynika również z jego lokalizacji. Ta ogromna budowla znajduje się w centrum miasta, zaraz przy ulicy o wzmożonej intensywności ruchu. Ponadto, jest ona znakomicie skomunikowania, dzięki dwóm dojazdom, tj. od strony ulicy Misjonarskiej oraz trasy Unii Lubelskiej. Dodatkową wartość stanowi doskonała ekspozycja bryły budynku z najazdu zarówno od południowego, jak i północnego wschodu. Za sprawą charakterystycznego komina, stanowiącego najwyższy punkt obiektu, dawna fabryka słodu jest bardzo dobrze widoczna z dużej odległości w wielu punktach miasta. W opinii naszych badanych budynek jest atrakcyjny turystycznie ze względu na swoją historię i znaczenie dla lubelskiego dziedzictwa przemysłowego, zwracają uwagę na ogromny potencjał jaki w sobie niesie. Kolejnym pytaniem chcieliśmy rozeznać czy mieszkańcy Lublina są w jakiś sposób związani z dawną fabryką słodu Vetterów (wspomnienie, sentyment).

Pytanie brzmiało jakie emocje u badanych osób wywołuje budynek przy ulicy Misjonarskiej 22. Jak możemy dostrzec na rysunku 19, odpowiedzi były dość zbliżone do siebie. Zdaniem 144 osób – 35,7% - budynek wywołuje emocje negatywne. Według 128 osób – 31,8% - budynek wywołuje emocje pozytywne, natomiast neutralnie do tego podeszło 131 osób, czyli 32,5%.

Dużą liczbę głosów wskazujących na negatywne odczucia może powodować fakt, iż budynek jest w stanie ruiny i z biegiem czasu niszczeje.
Pozytywne emocje wywoływane są zapewne przez wartość historyczną lubelskiego "śpiącego giganta".
Najbardziej niepokoją neutralne odczucia, gdyż dowodzą faktu, że wielu badanym ten budynek jest obojętny.

16 pytanie kwestionariusza ankiety badało opinie respondentów odnośnie budynku przy ulicy Misjonarskiej 22, a konkretnie czy w ich opinii powinien być on lepiej zagospodarowany. Zdaniem 81,1% osób budynek ten powinien być zdecydowanie lepiej zagospodarowany. Raczej tak jest opinią wśród 14,4% badanych, natomiast raczej nie według 0,7%. Zdecydowanie nie – takiej odpowiedzi udzieliły 2 osoby, czyli 0,5% całej grupy badawczej. 3,2% nie miało zdania na ten temat.

Tutaj mieszkańcy Lublina raczej są spójni uważają, że budynek znajdujący się przy centrum miasta powinien ulec procesowi rewitalizacji, aby stać się atrakcyjniejszą ozdobą miasta.

Następne pytanie w odróżnieniu od poprzednich było pytaniem otwartym, z tego względu nie było ono obowiązkowe dla wszystkich . Wzięło w nim udział 71% badanych ( 286 osób ). Najczęściej powtarzanymi pozycjami były:
muzeum/muzeum techniki, galeria sztuki oraz lofty. Z odpowiedzi ankietowanych możemy dowiedzieć się również, że przeznaczyliby ten teren pod działalność kulturalną, miejsce spotkań czy park. Sporo osób życzyłoby sobie w tym miejscu coś na podobieństwo Warszawskiego Centrum Kopernika czy też nowoczesną halę targową przypominającą Warszawskie "koszyki". Wielokrotnie w opinii badanych przewinął się również hotel.

Nie zabrakło również bardziej nietuzinkowych pomysłów, między innymi: przestrzeń dla drobnych rzemieślników, biblioteka z zagraniczną prasą i książką, szkołę cyrkowa, centrum sportów miejskich czy miejsce do edukacji interaktywnej.
Ktoś w tym miejscu widziałby biedronkę czy bunkry do paintaballa.

Kolejne pytanie – numer 18 – było pytaniem z możliwością wybrania odpowiedzi "TAK" bądź "NIE", a brzmiało ono:
Czy problem rewitalizacji jest dla Pana/Pani ważny?
Zdaniem 92% badanych problem rewitalizacji jest ważny. Innego zdania było tylko 8% badanych. (Rys. 20)

Ostatnim pytaniem w ankiecie – było pytanie o związek respondentów z przestrzenią miejską występującą w ankiecie.

Pytanie było wielokrotnego wyboru, a najczęstszymi zaznaczonymi odpowiedziami były: miejsce rekreacji i wypoczynku, miejsce zamieszkania, miejsce pracy. 56 osób udzieliło innej odpowiedzi niż propozycje wymienione. Rysunek 21.

PODSUMOWANIE

W przeprowadzonym badaniu ankietowym frekwencja była wysoka. W ankiecie internetowej wzięły udział 403 osoby. Dla znacznej większości osób problem rewitalizacji jest ważny (92%), a zdaniem prawie 98% badanych miastu Lublin jest on potrzebny. Ankietowane osoby to w znacznym stopniu osoby w średnim wieku, 2/3 respondentów nie ukończyło 40 roku życia. Ich korelacja z badanym terenem była dość bliska, gdyż wielu ankietowanych stwierdziło, że zamieszkuje tę okolicę, pracuje w okolicy bądź spędza tam swój czas wolny. Najchętniej respondenci spędzają wolny czas poprzez aktywny wypoczynek, spacerując bądź jeżdżąc na rowerach po okolicy. Ponad połowa ankietowanych przyznała się, że korzysta z okolicznych barów, restauracji, kawiarni, bądź chodzi na imprezy kulturalno-rozrywkowe w tym obszarze.

Teren Bernardyńskiej 15 uważają za atrakcyjny przez ich różnorodność rozrywkową, lecz sami nie zbyt często uczestniczą w ich atrakcjach ze względu na inne przyczyny.
Drugi teren, który jeszcze nie doczekał się rewitalizacji – mieszczący się przy ulicy Misjonarskiej 22, budynek dawnej fabryki słodu Vetterów w obecnej jego formie, jest dla respondentów średnio atrakcyjny turystycznie. Co piąty ankietowany nie kojarzy go w ogóle z mapą Lublina, ale zdaniem 95% ankietowanych powinien on być lepiej zagospodarowany. Opinią badanych, przeznaczyliby oni budynek na: muzeum, galerie sztuki czy lofty.
Okolicznym mieszkańcom brakuje miejsca realizowania pasji drobnych rzemieślników czy choćby parku.

W ankiecie często osoby przytaczały, że dobrym pomysłem byłoby coś na wzór Warszawskiego Centrum Kopernika czy hali targowej "koszyki", również z Warszawy.
Przeprowadzone badanie wykazało, że zdegradowane tereny słusznie zostały wybrane do programu rewitalizacji, a zmiany na tych terenach są odczuwalne dla mieszkańców miasta Lublina.

Autor: Marek Kurowski

Ankieta, którą przeprowadziło Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie została przygotowana w ramach europejskiego programu URBACT III – projekt "2nd Chance: Waking up the sleeping giants" ("Druga szansa: budzenie śpiących gigantów"). Celem projektu jest opracowanie modelowych działań służących rewitalizacji dużych opuszczonych kompleksów historycznej zabudowy miejskiej, przede wszystkim poprzemysłowej. Miasto Lublin do tego projektu zdecydowało się zgłosić dwa obiekty, dawną słodownię Vetterów przy ul. Misjonarskiej 22 jako "śpiącego giganta" oraz obszar browaru "Perła" przy ul.Bernardyńskiej 15 jako przykład skutecznie prowadzonych działań rewitalizacyjnych. W ostatnich latach tereny browaru zostały w znacznym stopniu zrewitalizowane, dla zwiedzających dostępna jest trasa podziemna, tereny zielone "Radość", w których odbywają się liczne imprezy kulturalno – rozrywkowe, działa kino letnie oraz pijalnia piwa. W opinii Biura Miejskiego Konserwatora, powyższe aktywności stanowią przykład modelowego postępowania z zabytkowymi obiektami, które na przestrzeni wieków utraciły pierwotną funkcję oraz w związku z nieużytkowaniem zagraża im popadnięcie w ruinę. Ze względu na bardzo złą kondycją dawnej fabryki słodu Vetterów, której stan z każdym dniem zbliża się do katastrofy budowlanej, Biuro MKZ postanowiło w ramach projektu "2nd Chance" opracować sposób postępowania, który służyłby zachowaniu obiektu, a także wprowadzeniu w nim nowej funkcji oraz zagospodarowaniu otoczenia. Ankieta miała na celu zbadać opinię publiczną o miejscach wybranych do programu, czy mieszkańcy Lublina są związani z niektórymi budynkami i co chętnie widzieliby w swojej okolicy. Respondenci byli badani za pomocą papierowego kwestionariusza ankiety w czerwcu oraz lipcu. W badaniu wzięło udział 100 ankietowanych. Ulice na których była przeprowadzona ankieta to:

Bernardyńska, Farbiarska, Miedziana, Miła, Misjonarska, Przemysłowa, Wesoła oraz Zamojska.

Kwestionariusz ankiety składał się z 14 pytań, jednokrotnego bądź wielokrotnego wyboru oraz 4 pytań metrykalnych, w których to badani podawali: płeć, wiek, wykształcenie oraz wielkość gospodarstwa domowego. W badaniu liczniejszą grupą okazały się kobiety, które to liczyły 58 osób, w porównaniu do mężczyzn, którzy odpowiadali 42 razy. Ten wynik wskazuje na to iż kobiety częściej i chętniej biorą udział w badaniach socjologicznych, aby podzielić się swoją opinią w porównaniu do mniej chętniej zatrzymujących się mężczyzn. Rysunek numer 1. przedstawia procentowy rozkłada badanych osób.

Jeśli chodzi o wiek uczestników, to rozkład przedziałów rozłożył się dość równo. Najliczniejszą grupę stanowiły osoby między 40 a 59 rokiem życia. Nieznacznie mniej było osób w wieku od 27 do 39 lat. Co ciekawe, w ankiecie nie brała udział żadna osoba niepełnoletnia – wszystkie przedziały prezentuje poniższy rysunek numer 2. Mimo że ankieta została przeprowadzona w okresie wakacyjnym, najchętniej na kwestionariusz ankiety odpowiadały osoby pełnoletnie. Biorąc pod uwagę temat badań, taki wynik cieszy. Zależało nam poznać opinie osób mogących pamiętać wybrane obszary na szerszym etapie rozwoju.

Kolejnym pytaniem metrykalnym było pytanie o wykształcenie naszych respondentów. Na wykresie numer 3, widzimy, że znacznie wybiły się dwa warianty. Najwięcej osób wśród naszych respondentów ma wykształcenie wyższe. Wykształcenie średnie zostało wybrane przez 37 osób.

Ostatnie z pytań metrykalnych dotyczyło wielkości gospodarstwa domowego. Wyniki ukazały, że utworzyły się dwie grupy społeczne ze zbliżonymi do siebie odpowiedziami. Do pierwszej należą najczęściej ankietowane osoby które, zdecydowały na założenie rodziny i wychowują dziecko oraz osoby samotne – które zdobyły tylko 1 punkt procentowy mniej. Do mniej licznych grup zaliczają się osoby w rodzinie bez dzieci oraz samotni rodzice wychowujący potomstwo. Na Rysunku nr 4 widzimy dokładny rozkład osób w określonej wielkości gospodarstwa domowego.

Pierwsze pytanie w kwestionariuszu ankiety badało jak długo respondenci mieszkają w Lublinie. Najliczniejszą grupą okazały się osoby mieszkające 20 lat i więcej, co by sugerowało, że większość naszych respondentów to obeznani z miastem mieszkańcy Lublina. W tym pytaniu chcieliśmy odróżnić opinie przyjezdnych, studentów, wobec opinii dłużej zamieszkujących miasto Lublin. Drugą co do wielkości grupę reprezentowały osoby mieszkające w Lublinie od 5 do 19 lat. Wykres numer 5 przedstawia procentowy udział każdej z zaznaczonych odpowiedzi.

Pytanie numer 2 było z możliwością zaznaczenia kilku odpowiedzi. Pytaliśmy w nim o to, jaki jest związek respondentów z tą częścią miasta Lublina objętą ulicami:
Bernardyńska, Farbiarska, Miedziana, Miła, Misjonarska, Przemysłowa, Wesoła, Zamojska.

Ankietowani mieli do wyboru następujące warianty:
a) miejsce zamieszkania

b) miejsce pracy

c) miejsce prowadzenia działalności gospodarczej

d) miejsce nabywania towarów/usług

e) miejsce rekreacji/wypoczynku

f) inne ( odpowiedź własna )

Prawie połowa z naszych badanych – 43 osoby – stwierdziły że ten rejon stanowi ich miejsce pracy. 36 osób stwierdziło, że jest to dla nich miejsce zamieszkania. Dodatkowo 22 osoby przyznały się, ze ten obszar stanowi dla nich miejsce rekreacji i wypoczynku, a 21 osób, że jest to miejsce nabywania towarów i usług. 17 osób wśród badanych przyznało się, że prowadzi na tym terenie własną działalność gospodarczą. Rysunek nr 6 ukazuje graficzny rozkład głosów.

W kolejnym pytaniu sprawdzaliśmy jakie są formy spędzania wolnego czasu w tej części miasta dla grupy naszych respondentów – w tym pytaniu również można było zaznaczenia kilku odpowiedzi. Ponad połowa naszych badanych przyznała się że najchętniej swój czas wolny spędza na wypoczynku czynnym, spacerując bądź jeżdżąc na rowerach w okolicy. Na kolejnych miejscach znalazły się odpowiednio:wyjścia do pubów, restauracji czy kawiarni, oraz uczestnictwo w imprezach kulturalno – rozrywkowych. Na wykresie numer 7 możemy zobaczyć wszystkie z wybranych odpowiedzi przez grupę badanych.

Pytanie numer 4 dotyczyło obszaru Browaru Lublin, mieszczącego się przy ulicy Bernardyńskiej 15. Pytaliśmy w nim, jak często badani odwiedzają: pijalnie piwa, tereny zielone, letnie kino oraz trase podziemną. Poszczególne wyniki możemy zobaczyć na czterech poniższych diagramach.

W opinii naszych badanych tereny Browaru Perły mieszczącej się przy ul. Bernardyńskiej 15 nie cieszą się dużą popularnością. Połowa osób i więcej stwierdziła, że większość atrakcji w ogóle nie odwiedza, bądź odwiedza raz na kilka lat. Może być to spowodowane oddaloną od ścisłego centrum lokalizacją, w której to potencjalni klienci mają większy dostęp do różnego typu rozrywek. Pomimo niewielkiej ilości odwiedzin dla mieszkańców ankietowanych ulic ten obszar uznawany jest za atrakcyjny.
Posługując się szkolną skalą, 38 osób uznało atrakcyjność ofert Bernardyńskiej 15 na ocenę 5. 32 osób wystawiło czwórkę. Te dwie widocznie wybiły się ponad pozostałe, a średnia ocena w tym przypadku wyniosła 4,3 co jest raczej wysoką notą. (Rys. 12)

Kolejne pytanie numer 6 dotyczyło budynku dawnej fabryki słodu. Mieszczącego się przy ul. Misjonarskiej 22. Prosiliśmy ankietowanych aby w skali od 1 do 6, 1 – nieatrakcyjny ; 6 – bardzo atrakcyjny. Pytanie było w formie tabelki i należało wstawić znak "X" w wybraną kratkę. Pod uwagę wzięliśmy jak respondenci oceniają wybrane aspekty obecnie oraz jak oceniają ich szanse w przyszłości.
Zbadaliśmy atrakcyjność dawnej fabryki słodu pod względem:
- handlowym
- turystycznym
- historycznym
- mieszkalnym
- widokowym

Ze względu na to, że nie wszyscy respondenci znali obiekt, potraflili okreslić jego stan w wybranym aspekcie, populacja zmieniła swoją liczebność. Wyniki poszczególnych kategorii przedstawiają poniższe wykresy:

39 osób uważa że budynek w obecnej formie pod względem handlowym jest nieatrakcyjny. 9 osób uważa go za bardzo atrakcyjnego. (Rys. 13)

Aż 46 osób z grupy naszych badanych stwierdziło że obecnie, budynek dawnej fabryki słodu jest nieatrakcyjny. Żaden z naszych badanych nie uważa że w obecnym stanie jest on bardzo atrakcyjny. (Rys. 14)

Pod względem historycznym, obecnie, w opini naszych badanych głosy zostały podzielne, a każda ocena znalazła conajmniej 5 osób które oddały na nią swój głos. (Rys. 15)

Pod względem mieszkalnym, znaczna część badanych uważa że obecnie budynek przy ul. Misjonarskiej 22 jest nieatrakcyjny. Szczegółową punktacje możemy zobaczyć na rysunku numer 16.

Rozkład ocen obecnie, przy aspekcie widokowym w opinii naszych badanych przedstawia rysunek nr 17. Jak widzimy, dominują tu oceny niskie. Po zbadaniu opinii respondentów odnośnie do obecnego stanu budynku, wzięliśmy pod uwagę jego szanse na przyszłość. Sprawdziliśmy, czy grupa naszych gadanych widzi w nim szanse na rozwój i atrakcyjność w kolejnych latach. Wyniki które uzyskaliśmy zamieszczone zostały poniżej.

Tak więc budynek dawnej fabryki słodu pod względem handlowym w przyszłości został oceniony bardzo dobrze. W porównaniu do obecnego stanu niewiele osób stwierdziło że nie sprawdziłby się on w tym aspekcie. (Rys. 18.)

Pod względem turystyczny, w przyszłości najwięcej ankietowanych przyznało ocene 5. Górny przedział ocen stanowczo dominował wśród badanych osób. (Rys. 19.)

Rysunek 20. W aspekcie historycznym wciąż wielu badanych uważa że budynek dawnej fabryki słodu jest atrakcyjny. 33 osób przyznało mu 5. Natomiast szóstkę oraz czwórkę odpowiednio 25 oraz 21 osób. (Rys. 20). Kolejnym aspektem, był aspekt mieszkalny. W tym przypadku możemy dostrzec mniej dominujące zdania grupy naszych badanych, gdyż każda na każdą z ocen respondenci oddali swój głos. Jednakże trzeba zauważyć ze wielu z naszych badanych widziałoby przyszłość budynku przy ul. Misjonarskie 22, jako budynek mieszkalny. (Rys. 21)

Ostatnim aspektem, był aspekt widokowy. Że jest on nieatrakcyjny w perspektywie kolejnych lat, uważa 5 osób, natomiast za bardzo atrakcyjny 22 badanych. Najwięcej osób przyznało mu szkolną piątkę. Rysunek 22 przedstawia dokładne punktowe zestawienie naszych badanych.

Aby stwierdzić czy osoby z pobliskich terenów ul. Misjonarskiej 22 są jakoś związane z budynkiem dawnej słodowni. Spytaliśmy czy w ich gronie istnieje jakaś potoczna nazwa tego budynku. Tym sposobem okazało się ze dla 78% osób ten budynek nie ma potocznej nazwy. Natomiast wśród grupy 22% wyniki przedstawia diagram – rysunek 23.

8 pytaniem kwestionariusza ankiety było pytanie czy ankietowani uważają że teren przy ul. Misjonarskiej 22 powinien być lepiej zagospodarowany i tak zdaniem 81% osób, teren powinien być zdecydowanie lepiej zagospodarowany. 18% osób stwierdziło, że raczej tak. Tylko 1 osoba wstrzymała się od zdania, a wariantów uznających, że ten teren nie powinien być lepiej zagospodarowany nie wybrał nikt.

W pytaniu numer 9 grupa respondentów wypowiadała się co chętnie widziała by przy ulicy Misjonarskiej 22. Ankietowani mieli do wyboru warianty takiej jak:
a) budynek usługowy
b) zakład prodykcyjny
c) miejsce spotkań i rekreacji
d) usłuygi historyczne ( muzeum, galeria itp.)
e) park, teren zielony
f) inne ( odpowiedź własna )

Pytanie było wielokrotnej odpowiedzi, cyfrowe zestawienie możemy zobaczyć na rysunku 25.

Zdaniem największej ilości osób, w okolicy Misjonarskiej powinno znajdować się jakieś miejsce spotkań i rekreacji – 56 osób, zdecydowało się zaznaczyć ten wariant odpowiedzi. Według 51 osób brakuje tam parku bądź innego terenu zielonego, a zdaniem 44 respondentów chętnie widzieliby w okolicy jakieś usługi historyczne, np muzeum czy galerie. Ankietowani rzadziej stwierdzali że widzieliby tam zakład produkcyjny czy budynek usługowy. Tylko jedna osoba zdecydowała się na wpisanie odpowiedzi własnej i widzi ona tam budynek mieszkalny.

W kolejnym pytaniu badaliśmy wybrane aspekty, aby sprawdzić jakie zdanie o okolicy mają przebywające na tych terenach osoby.

W pytaniu kolejnym – 12, pytaliśmy czy w opinii naszych respondentów problem ożywanienia miasta jest dla nich wazny. Wyniki cieszą, gdyż ani jedna osoba nie stwierdziła, że problem ożywania miasta nie jest dla nich ważny, prawie 98% stwierdziło, że jest ważny, natomiast dla 2% osób jest on obojętny. Poniższy wykres kołowy przedstawia zestawienie graficzne. (Rys 32.)

W przed ostatnim pytaniu chcieliśmy poznać jakim miastem jest Lublin w opinii badanych. Pytanie było w formie tabelki, należało wstawić znak "X" w odpowiednią kratkę, a respondenci mieli do wyboru:
Czy Lublin jest miastem nowoczesnym, czy nienowoczesnym?
Czy Lublin jest miastem rozwijającym się, czy nierozwijającym się?
Czy Lublin jest miastem atrakcyjnym dla mieszkańców, czy nieatrakcyjnym?
Czy Lublin jest miastem przyjaznym dla przedsiębiorców, czy nieprzyjaznym?
Czy Lublin jest miastem bezpiecznym, czy niebezpiecznym?
I tak zdaniem naszych badanych Lublin jest miastem:

14 i ostatnie pytanie badało czy osoby przebywające na tym terenie są zadowolone, że się zdecydowali na tę część miasta. 93% osób jest zadowolonych ze swego wyboru, a 7% wręcz przeciwnie. (Rysunek 38)

PODSUMOWANIE

W ankiecie przeprowadzonej przez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie, która związana była z ulicami: Bernardyńska, Farbiarska, Miedziana, Miła, Misjonarska, Przemysłowa, Wesoła oraz Zamojska, wzięło udział 100 losowo wybranych osób. Dość znaczy odsetek ankietowanych to osoby z długim stażem mieszkania w Lublinie. Aż 83% osób mieszka w nim 5 lat i dłużej. 93% osób spośród ankietowanych ma wykształcenie średnie lub wyższe. Ankietowani też silnie związani są z wyżej wymienionymi terenami, gdyż większość stwierdziła, że ten obszar jest dla nich miejscem zamieszkania, bądź pracy. Swój czas wolny najchętniej spędzają na czynnym wypoczynku po okolicy. Co 3 osoba przyznała, że chodzi do pubów, restauracji bądź kawiarni, czy bierze udział w imprezach kulturalno-rozrywkowych, lecz tereny Browaru Perły nie są często odwiedzane przez naszych ankietowanych. Ponad połowa badanych osób stwierdziła, że w ogóle nie odwiedza pijalni piwa, terenów zielonych "Radość", kina letniego czy trasy podziemnej. Pomimo że zdaniem ankietowanych nie odwiedzają oni tych miejsc/bądź nie odwiedzają często, mają oni o nich dobre zdanie. Średnia ocena w skali szkolnej wszystkich atrakcji z Bernardyńskiej 15 wyniosła 4,3. Nasi ankietowani nisko ocenili atrakcyjność wszystkich aspektów lokalu przy ulicy Misjonarskiej 22 w jego obecnym stanie, natomiast widzą w nim szanse i wysoko oceniają jeśli chodzi o rozwój na przyszłość pod względem handlowym, turystycznym, mieszkalnym widokowym oraz historycznym. 99% badanych uznała, że teren powinien być lepiej zagospodarowany, a sami badani najchętniej widzieliby przy ul. Misjonarskiej miejsce spotkań i rekreacji, park bądź teren zielony czy usługę historyczną typu, muzeum bądź galeria. Co do samego obszaru oraz jakości życia na objętym przez badanie terenie, przebywające tam osoby uznały, że stan dróg, chodników oraz komunikacja miejska jest dobra, zły natomiast jest stan parkingów i jego ilość. Dostępność sklepów, punktów bankowych, punktów ochrony zdrowia czy aptek jest zadowalająca, natomiast polepszyć należałoby dostępność do żłobków i przedszkoli. Współpraca między mieszkańcami jest raczej na wysokim poziomie, w porównaniu do współpracy między mieszkańcami a władzami publicznymi, która wypadła jakoś średnio-niska. Aktywność ośrodków kulturalno-rozrywkowych zdaniem badanych jest duża, a ankietowane osoby uznały, że czują się na tym terenie bezpiecznie. Należałoby popracować nad estetyką otoczenia, gdyż według większości respondentów jest ona raczej średnio-niska. Prawie wszyscy nasi ankietowani uznali, że problem rewitalizacji jest dla nich ważny, a Lublin jest miastem rozwijającym się oraz atrakcyjnym dla mieszkańców. Trochę mniejsza grupa osób uważa również że jest nowoczesny i atrakcyjny dla przedsiębiorców. 93 osoby ze 100 uznały, że są zadowolone, z wyboru tej części miasta Lublina.

Pomyśleliśmy, że byłoby bardzo fajnie, aby budynek słodowni stał się elementem Nocy Kultury 2017 (03-06-2017). Dzięki uprzejmości Bartosza Radkowskiego i firmy Philips Lightening, super talentowi Przemka Kuny z Led Busa Philips oraz życzliwej pomocy Pana Kamila Konczalskiego, udało nam się podświetlić wieżę, komin i część otoczenia słodowni, a także wyświetlić logo projektu "2nd Chance". Naszym zamiarem było zarówno zwrócenie uwagi na obiekt, jak i ideę drugiej szansy dla niego.

Chcąc urozmaicić konferencję finalną projektu "2nd Chance" w Lublinie, która odbyła się 30 maja 2018 roku w Ratuszu, postanowiliśmy przygotować krótki film poświęcony słodowni, browarowi oraz działaniom zrealizowanym w ramach projektu. Można powiedzieć, że jest to wiedza o projekcie w pigułce. Udało nam się zaprosić m. in. uczniów z VII LO im. Marii Konopnickiej, którzy uczestniczyli w zajęciach edukacyjnych, organizowanych przez Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz przedstawicieli browaru "Perła", który od lat już prowadzi udane działania rewitalizacyjne.

https://www.youtube.com/watch?v=TQRZWNGKDgI

GALERIA MAKING OFF :)

Chcąc przybliżyć projekt "2nd Chance" mieszkańcom Lublina, postanowiliśmy przygotować poświęconą mu wystawę, która pojawiła się w przestrzeni miasta w dniu konferencji finalnej projektu, tj. 30 maja 2018. Autorem scenariusza i kuratorem wystawy była dr Paulina Zarębska-Denysiuk, natomiast autorem projektu graficznego Michał Jadczak. Na miejsce pierwszej ekspozycji wystawy wybraliśmy Plac Wolności, który już po raz trzeci, jako miejsce często odwiedzane przez mieszkańców, sprawdził się w roli przestrzeni wystawienniczej. Wystawę można było tam oglądać do 13 czerwca 2018, a przez dwa kolejne tygodnie, do 27 czerwca, na placu przed Centrum Kultury. A o wystawie najlepiej opowie sama kuratorka:

Wystawa odnosi się do projektu "Budzenie Śpiących Gigantów", w którym wzięło udział Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków. Projekt miał za zadanie opracowanie pomysłów na ożywienie słodowni, a także edukację na temat zabytku. Nawet jeżeli obecnie sprawa własności nie jest uregulowana, to w przyszłości właściciel obiektu stanie przed trudnym zadaniem i pytaniem: co dalej? Projekt zakładał między innymi wypracowanie rozwiązań, które kiedyś można wziąć pod uwagę przy jego adaptacji do nowych funkcji. W ramach działań zrobiono ankietę badającą potrzeby mieszkańców, a także ich stosunek do tego zabytku. Ciekawa była część edukacyjna - lekcje w szkołach, a także działania mające na celu zwrócenie uwagi na słodownię np. Noc Kultury 2017. Warto zobaczyć też projekty studentów z naszej politechniki i pomysły młodych ludzi na potencjalne funkcje i kształt budynku. Te wizje są realne jeśli znajdzie się kiedyś ktoś z takim zacięciem i pasją jak Browary Lubelskie Perła SA - gdzie stosunek do zabytku jest wręcz modelowy. To wyszukiwanie map i materiałów ikonograficznych nawet na zagranicznych aukcjach, konserwacja i odkrywanie dawnych fresków kościoła oo. reformatów, a z drugiej strony wprowadzanie różnych funkcji: hotelowej, restauracyjnej, muzealno-wystawienniczych, rozrywkowej: kino, podnajmowanie przestrzeni na duże imprezy plenerowe (Noc Kultury, Kozienalia). Dlatego trzeba myśleć o zabytkach, które jeszcze mamy i które warto ratować... Nie można budować na pustyni, opierajmy się na tradycji, którą to miasto ma naprawdę bogatą. A przecież tak mało o nim wiemy, tak wiele rzeczy wciąż czeka na odkrycie i opracowanie.

(dr Paulina Zarębska-Denysiuk)

Wszystkich, którzy nie mieli okazji obejrzeć wystawy w przestrzeni miasta, zapraszamy do galerii on-line poniżej :) Wśród fotogtrafii, oprócz samych plansz wystawienniczych, znajdziecie Państwo zdjęcia z montażu oraz wystawę w przestrzeni Placu Wolności i placu przed Centrum Kultury.

Jednym z efektów końcowych projektu jest publikacja "Druga szansa Zakładów Przemysłowych Vetter w Lublinie. 2nd Chance - Integrated Action Plan", zawierająca m. in. historię słodowni i browaru, badania socjologiczne przeprowadzone w sąsiedztwie obiektów objętych projektem oraz zrealizowane działania edukacyjne. Ponadto, w książce został zawarty Zintegrowany Plan Działania w polskiej i angielskiej wersji językowej.

"DRUGA SZANSA ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH VETTER W LUBLINIE. 2ND CHANCE - INTEGRATED ACTION PLAN" - plik do pobrania.

W dniach 25-30 maja 2017 roku, Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie zorganizowało, w związku z realizacją projektu "2nd Chance", cykl lekcji edukacyjnych w szkołach ponadpodstawowych. Miały one formę warsztatów połączonych z króką prezentacją dotyczącą historycznych budynków poprzemysłowych z terenu miasta. Lekcje odbyły się w VII liceum ogólnokształcącym im. Marii Konopnickiej oraz Prywatnym Gimnazjum i Liceum im. Królowej Jadwigi. Podczas zajęć uczniowie zostali podzieleni na kilkuosobowe grupy. Zadaniem każdej było umiejscowienie zdjęć zabytkowych obiektów architektury przemysłowej na mapie Lublina. Wśród budynków znalazły się między innymi słodownia i browar Vetterów, zespół młyna Kraussego, fabryka maszyn rolniczych Wolskiego oraz - co miało być zadaniem podchwytliwym - kilka obiektów niestety już nieistniejących. Uczniowie wykazali się dość dużą znajomością miasta, problem z umiejscowieniem niektórych budynków miały głównie osoby spoza Lublina.

Celem lekcji było przedstawienie wartości dawnych obiektów przemysłowych, które w większości są opuszczone i od wielu lat nieużytkowane, co powoduje ich sukcesywną degradacją, a są one przecież równie istotnym elementem dziedzictwa kulturowego miasta jak architektura sakralna, mieszkaniowa, czy historyczne budynki użyteczności publicznej. Na przykładzie projektów realizowanych przez browar "Perła", zaprezentowaliśmy uczniom czym są działania rewitalizacyjne służące z jednej strony zachowaniu budynków historycznych, z drugiej natomiast ożywieniu okolicy, w której się znajdują. Omówiliśmy jak ogromny potencjał drzemie w dawnych budynkach przemysłowych, jak doskonałym ratunkiem dla nich jest nadanie nowej funkcji, np. mieszkaniowej, usługowej, utworzenie przestrzeni wystawienniczej, muzealnej, zaplecza dla różnego rodzaju działalności kulturalnej. Ponadto, przedstawiliśmy problem słodowni oraz przyczyny i cele objęcia jej projektem "2nd Chance". Uczniom bardzo podobała się inicjatywa "budzenia śpiących gigantów", służąca "przywróceniu" ich miastu i zachowaniu w historycznej panoramie Lublina.

W dniach 7-22 grudnia 2017 roku, Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w Lublinie zorganizowało kolejny cykl lekcji edukacyjnych, tym razem w szkołach podstawowych. Lekcje, które odbyliśmy w Szkole Podstawowej nr 43, Szkole Podstawowej nr 24, Szkole Podstawowej Sióstr Urszulanek oraz Szkole Podstawowej Paderewski, przyjęły formę zróżnicowanych quizów polegających m. in. na rozwiązywaniu krzyżówek, odnajdywaniu haseł w wykreślankach – przy których dodatkowo można było zdobyć punkty za rozpoznanie fotografii obiektów zabytkowych czy wskazaniu odpowiedzi prawda lub fałsz na zadane pytania. Uczniowie wykazali się dużą wiedzą na temat lubelskich zabytków oraz świadomością konieczności ich ochrony. Podobnie, jak w przypadku lekcji w szkołach ponadpodstawowych, zaprezentowano potencjał adaptacji dawnych budynków przemysłowych na przykładzie budynku dawnej słodowni i modelowe działania browaru „Perła”. Podobnie jak licealistom i gimnazjalistom, uczniom bardzo podobała się inicjatywa "budzenia śpiących gigantów", służąca "przywróceniu" ich miastu i zachowaniu w historycznej panoramie Lublina.