Wiosna kalendarzowa tradycyjnie zaczyna się w dniu 21 marca wraz z nastaniem równonocy wiosennej. Pierwsze wiosenne dni mogą jednak nadejść znacznie wcześniej, gdy temperatura powietrza zaczyna osiągać wyższe wartości. Wiosna to przede wszystkim dłuższe okresy z wyższą średnią temperaturą dobową (od 5,0 do 9,9°C) często jednak przeplecione fazami chłodu, przymrozkami i opadami śniegu. Tak, jak tegorocznej wiosny, która powitała nas śniegiem i dokuczliwym mrozem. Klimatyczna wiosna zaczyna się po ustaleniu dobowej temperatury powietrza powyżej 5,0°C.
Obserwacje świata roślin i zwierząt prowadzone w całej Europie wskazują, że wydarzenia związane z początkiem wiosny, takie jak kwitnienie roślin i pojawianie się liści oraz zachowanie niektórych gatunków zwierząt – pojawiają się obecnie sześć do ośmiu dni wcześniej na całym kontynencie, niż 30 lat temu. Termin początku i końca pozostałych pór roku (wyznaczanych na podstawie wartości temperatury powietrza) także podlega zmianom. Długookresowe zmiany pór roku są efektem zmian klimatu związanych z globalnym ociepleniem.
Do corocznej zmiany pór roku i długookresowej ich zmienności przystosowuje się przyroda. Jednak długofalowe zmiany w porach roku dla przyrody mogą stanowić zagrożenie. Dostosowując się gatunki zwierząt zmieniają swoje cykle życia oraz zasięgi występowania, ale zbyt szybkie zmiany w warunkach klimatycznych narażają je na utratę siedlisk i wymarcie. Dotyczy to szczególnie ptaków. Szacuje się, że z powodu tego zagrożenia do 2100 roku może wyginąć ok. 25% gatunków występujących współcześnie w Europie.
Podobnie jak wiele gatunków zwierząt nie radzi sobie z przystosowaniem się do tak szybkiego tempa zmian, także organizm człowieka może „nie nadążać” za zmianami. Nagłe ocieplenie wczesną wiosną czy gwałtowne ochłodzenie późną wiosną są dla organizmów stresem, który niekorzystnie wpływa na samopoczucie i zdrowie, szczególnie małych dzieci i osób starszych.
Miasta także reagują na tę zmienność w porach roku. W miastach następują zmiany w zapotrzebowaniu na energię. Zmniejszają się różnice miedzy zapotrzebowaniem na ciepło i energię elektryczną w różnych porach roku. Prognozuję się, że skróceniu ulegał będzie czas zapotrzebowania na ciepło, ale zwiększy się zapotrzebowanie na chłód, co będzie powodowało zwiększenie zapotrzebowania na energię elektryczną. Do tych zmian przygotowuje się sektor energetyczny.
Miasta powinny być jak najlepiej przygotowane do opisywanych zmian. W miejskich planach adaptacji znajdą się działania, które usprawnią funkcjonowanie służb miejskiej i przygotują instytucje publiczne na niespodziewane sytuacje pogodowe, jak śnieżyca lub upał wiosną. Obecnie w 44 miastach – partnerach projektu trwają prace nad przygotowaniem list działań adaptacyjnych, które znajdą się w projekcie dokumentu strategicznego, jakim jest miejski plan adaptacji. Dokument ten włączony w politykę rozwoju miasta pomoże kształtować rozwój z lepszym uwzględnieniem zmian klimatu, także prognozowanej zmienności pór roku.
