Park Nadrzeczny

Zrealizowana w ramach przedsięwzięcia rewitalizacji doliny Bystrzycy szczegółowa koncepcja zagospodarowania Parku Nadrzecznego przewiduje utworzenie nowego ponad 70-cio hektarowego parku wraz z plażami, ruinami młyna wraz ze sceną, ścieżkami spacerowymi, rowerowymi, dydaktycznymi oraz miejscami do aktywności.

Park Nadrzeczny wraz z plażami i ruinami młyna w rejonie ul. Medalionów stanowi fragment miejskiej części doliny rzeki Bystrzycy, rozciągającej się pomiędzy ulicą Żeglarską po stronie południowej i mostem kolejowym nad ulicą Janowską po stronie północnej.

Podstawową rolę w kształtowaniu zagospodarowania przestrzeni parku odegrała jego lokalizacja w dolinie Bystrzycy oraz fakt, iż obszar parku pomimo silnej presji urbanizacyjnej pozostaje cenny pod względem ekologicznym i krajobrazowym. Stąd naturalistyczny charakter parku oraz wykorzystanie przy projektowaniu głównych obiektów (kładki, punkty gastronomiczne, scena, amfiteatr, place zabaw) naturalnych materiałów konstrukcyjnych i wykończeniowych.

Koncepcja wykorzystuje również wartości kulturowo-historyczne tego obszaru podkreślając jego role w kształtowaniu miasta. Skutkiem tego są nawiązania do ujęcia wód podziemnych stacji wodociągowej Wrotków - ścieżka dydaktyczna Wrotkowskie Wody; kształt kładki K5 nawiązujący do wyglądu dawnego drewnianego wodociągu. Koncepcja czerpie również z historii młynarstwa wodnego funkcjonującego niegdyś nad Bystrzycą. Zaplanowano zagospodarowanie ruin dawnego młyna wodnego w celu stworzenia amfiteatru wraz ze sceną dla potrzeb wydarzeń kulturalnych. Dodatkowo w otworach po dawnych drzwiach i oknach będzie prezentowana historia młynarstwa. Również kładka K4 nawiązuje swoim kształtem do wyglądu koła młyńskiego.

Dwie plaże trawiaste (po zachodniej i wschodniej stronie Bystrzycy) z istniejącą naturalną zielenią łąkową to zielone tereny rekreacyjne. Po stronie zachodniej łąka graniczyć będzie z terenowym amfiteatrem i z wodnym placem zabaw. Znajdzie się tam też boisko do siatkówki, miejsca zabaw zręcznościowych i drewniane, wypoczynkowe elementy architektoniczne.

W parku zaprojektowano 4 wykonane z drewna punkty gastronomiczne wpasują się w krajobraz przyrodniczy. Ich kształty wzorują się na elementach środowiska naturalnego i pomyślane są jako miejsca spotkań  i zabaw. W Parku oznaczonych zostanie także 8 punktów widokowych, prezentujących szczególne walory krajobrazu, do których doprowadzą specjalnie wyznaczone ścieżki. Komfort dla korzystających z parku zapewni wyposażenie w małą architekturę – ławki, kosze, stojaki na rowery oraz zaplecze sanitarne.

W celu należytego skomunikowania Parku zaprojektowano 7,5 km ścieżek spacerowych dla pieszych z nawierzchnią mineralną oraz 7,5 km ścieżek o nawierzchni asfaltowej dla rowerzystów. Po obu stronach rzeki, powstaną ścieżki rekreacyjne przeznaczone dla spacerowiczów i biegaczy, z pomostami dla wędkarzy i kajakarzy. Wzdłuż zachodniego obrzeża parku pojawi się ścieżka z oddzielnymi pasami ruchu dla rowerzystów  i pieszych, która będzie stanowić zarazem drogę serwisową dla obsługi parku. Charakter edukacyjny parku zapewnią przyrodnicze ścieżki przystosowane do realizacji programów edukacyjnych z miejscami do odpoczynku.

Nowością wyróżniające Park Nadrzeczny spośród pozostałych miejskich parków, są wytrasowane ścieżki podestowe o swobodnej geometrii, przebiegające „przez łąkę i nad łąką”, wyniesione nad obszary podmokłe w celu ochrony zbiorowisk przyrodniczych niedostępnych lub wrażliwych na obecność człowieka.

Koncepcja wyznacza również 7 kładek w miejscu lub pobliżu istniejących przejść, bądź w nowej lokalizacji. Mają one na celu połączenie osiedla Nałkowskich z doliną Bystrzycy i Parkiem. Pięć kładek będzie o zindywidualizowanym kształcie i oryginalnym wyglądzie (np. „koło młyńskie”, „połamany trakt”, „drewniany wodociąg”). Zaplanowane zostało również utworzenie kładki rekreacyjno-widokowej wyłącznie dla pieszych, łączącej tereny dwóch plaż. Kładki oprócz funkcji komunikacyjnej, będą również pełnić rolę punktów widokowych oraz podestów dla kajakarzy i wędkarzy.

Park Nadrzeczny w liczbach:

• 71,58 ha – powierzchnia terenu przeznaczonego na Park;
• 3,15 km – długość koryta rzeki Bystrzycy w obszarze Parku;
• 7,5 km – łączna długość ścieżek pieszych o nawierzchniach utwardzonych;
• 7,5 km – łączna długość ścieżek rowerowych asfaltowych;
• 2,0 km – łączna długość szlaków turystycznych o nawierzchniach mineralnych;
• 5,2 km – łączna długość ścieżek pieszych na podestach;
• 7 kładek – 5 kładek dla ruchu pieszego i rowerowego, 1 kładka o charakterze pieszo-rekreacyjnym oraz 1 zmodernizowana kładka pieszo-rowerowa,
• 4 punkty gastronomiczne z ogólnodostępnymi toaletami;
• 8 punktów widokowych;
• 4 ścieżki edukacyjne o tematyce wodnej, przyrodniczej, geologicznej i historyczno-kulturowej;
• 2 place zabaw;
• 2 plaże trawiaste do leżakowania i kąpieli słonecznych – miejska i osiedlowa;
• adaptacja ruin dawnego młyna na miejsce wydarzeń kulturalnych ze sceną i amfiteatrem terenowym;
• 7 pomostów nadrzecznych dla kajakarzy, wędkarzy i spacerowiczów;
• 5 parkingów;

Ponadto mała architektura – ławki, kosze, stojaki na rowery, monitoring, wi-fi oraz oświetlenie terenu zasilane energią pozyskiwaną z mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Ze względu na rozległy zakres oraz obszar inwestycji (ponad 70 ha) w koncepcji wydzielono 24 etapy realizacji, które w miarę możliwości finansowych można łączyć i w ten sposób zmniejszać ich ilość. Szacunkowy koszt inwestycji to ponad 90 mln zł. Inwestycja realizowana etapami, będzie uzależniona od pozyskanych zewnętrznych źródeł finansowych z projektów skierowanych na ochronę środowiska i adaptację do zmian klimatu.

Poniżej prezentujemy szczegółową koncepcje zagospodarowania Parku Nadrzecznego.