Likwidacja roślin inwazyjnych w tym barszczu Sosnowskiego

Podobnie jak w latach poprzednich, Miasto Lublin kontynuuje usuwanie ognisk barszczu Sosnowskiego z terenów miejskich. W przypadku podejrzenia występowania tej niebezpiecznej rośliny należy powiadomić Straż Miejską (tel. 986), która zabezpieczy teren i przekaże informację do Wydziału Zieleni i Gospodarki Komunalnej.

W 2022 roku Miasto podpisało umowę z Miejskim Przedsiębiorstwem Zieleni Sp. z o. o. na likwidację barszczu Sosnowskiego i kaukaskiego. Pierwsze zgłoszenia dotyczące lokalizacji barszczu pojawiły się w czerwcu. Obecnie barszcz Sosnowskiego w Lublinie występuje przy: ul. Wądolnej (79 m2, kilkadziesiąt okazów w grupie), który zgodnie z umową został usunięty i zakroplony środkiem chemicznym, ul. Sachsów (1 szt na działce prywatnej)) - po przeprowadzonych oględzinach barszcz został usunięty przez właściciela. Pozostałe zgłoszenia dotyczyły nieruchomości znajdujących się przy ul: Harnasie, Dzbenin, Filaretów. Po przeprowadzonych oględzinach nie stwierdzono obecności barszczu Sosnowskiego. Na miejscu rosły inne rośliny m.in. barszcz zwyczajny, nawłoć, dzika pietruszka.

Wszystkie stanowiska barszczu Sosnowskiego zgodnie z nowymi przepisami są zgłaszane do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w celu wpisania ich do ogólnopolskiego rejestru gatunków obcych.

Więcej informacji dotyczących barszczu Sosnowskiego, a w szczególności w jaki sposób rozróżnić barszcz Sosnowskiego od zwyczajnego, można uzyskać na stronie barszcz.edu.pl.

Co to jest za roślina i skąd pochodzi?

Pochodzi z rejonu Kaukazu, skąd został rozprzestrzeniony na rozległych obszarach Europy środkowej i wschodniej, gdzie stał się rośliną inwazyjną. Od lat 50. do 70. XX wieku wprowadzany był do uprawy w różnych krajach bloku wschodniego jako roślina pastewna.  Po niedługim czasie, z powodu problemów z uprawą i zbiorem, głównie ze względu na zagrożenie dla zdrowia, uprawy były porzucane.  Roślina w szybkim tempie zaczęła rozprzestrzeniać się spontanicznie. Gatunek okazał się bardzo kłopotliwym przybyszem, ponieważ sok ze świeżych roślin wywołuje zmiany skórne, jest niezwykle trudny do zwalczenia, powoduje degradację środowiska przyrodniczego i ogranicza dostępność terenu.

Barszcz Sosnowskiego objęty jest prawnym zakazem hodowli, rozmnażania i sprzedaży na terenie Polski.

ROŚLINY MYLONE Z BARSZCZEM SOSNOWSKIEGO

Jak w latach ubiegłych również i w tym roku Urząd Miasta przyjmuje zgłoszenia dotyczące występowania ognisk barszczu Sosnowskiego. Do Wydziału Zieleni i Gospodarki Komunalnej dociera wiele zawiadomień od mieszkańców zaniepokojonych obecnością tej rośliny w ich okolicy. Jednak z przeprowadzonych w terenie wizji lokalnych wynika, że w przypadku 60-70% takich informacji są to rośliny innych gatunków, nieszkodliwe, a czasami wręcz będące pod ścisłą ochroną. Barszcz Sosnowskiego przede wszystkim mylony jest z barszczem zwyczajnym, arcydzięglem litworem, pasternakiem zwyczajnym, podagrycznikiem, wrotyczem, czy nawet krwawnikiem.

Oczywiście rośliny te mogą być powodem uczulenia niektórych alergików. W skrajnych przypadkach wytwarzane przez nich olejki eteryczne mogą poparzyć, ale nie są to rośliny inwazyjne i skutki ich działania nie będą groźniejsze niż zwykłej pokrzywy.

W niektórych przypadkach, gdy błędnie zostanie rozpoznany barszcz Sosnowskiego oraz z obawy przed zagrożeniem jakie stwarza, usuwane są gatunki roślin pożytecznych lub chronionych (arcydzięgiel w Polsce objęty jest ochroną). Warto więc w sytuacji, gdy nie jesteśmy pewni czy mamy do czynienia z barszczem Sosnowskiego lub jego groźnymi kuzynami, skontaktować się ze specjalistą.

Jakie Barszcz Sosnowskiego stwarza zagrożenie?

Zawarte w wodnistym soku oraz w wydzielinie włosków gruczołowych furanokumaryny stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi. Związki te w kontakcie ze skórą i w obecności światła słonecznego, w szczególności ultrafioletu1, powodują parzenia (fotodermatozę) II i III stopnia.

Objawy pojawiają się przy naświetleniu promieniowaniem ultrafioletowym już po kilkunastu minutach od kontaktu z rośliną. Na siłę reakcji wpływ ma osobista wrażliwość poszczególnych osób, a poza tym zwiększa się ona w wysokich temperaturach i przy dużej wilgotności powietrza, w tym także w przypadku silnego spocenia się.

W ciągu 24 godzin nasilają się objawy w postaci zaczerwienienia skóry i pęcherzy z surowiczym płynem. Stan zapalny utrzymuje się przez około 3 dni. Po tygodniu miejsca podrażnione ciemnieją (następuje hiperpigmentacja) i stan taki może utrzymywać się przez kilka miesięcy. Miejsca podrażnione na skórze zachowują wrażliwość na światło ultrafioletowe nawet przez kilka lat.

Roślina może powodować oparzenia także u zwierząt hodowlanych, np. wymion krów mlecznych.

Jak walczyć z Barszczem Sosnowskiego?

Gatunek nie powinien być uprawiany ze względu na zagrożenie dla zdrowia i szkody powodowane w środowisku przyrodniczym. Przynajmniej na obszarach chronionych i w pobliżu miejsc zamieszkanych powinien być zwalczany.

Stanowiska barszczu można niszczyć ręcznie lub mechanicznie (poprzez wykopywanie roślin lub ścinanie kwitnących pędów) oraz chemicznie (np. za pomocą preparatu). Niszczenie mechaniczne polegać może na ścinaniu pędów kwiatostanowych podczas pełni kwitnienia (ścięcie wcześniejsze spowodować może ich regenerację, późniejsze – rozsianie zawiązanych w międzyczasie nasion). Metoda ta wymaga jednak konsekwentnego stosowania przez szereg lat.

Osoby biorące udział w zwalczaniu Barszczu Sosnowskiego muszą być wyposażone w odpowiednie ubrania ochronne.

Można też rośliny barszczu wykopywać lub wycinać, przy czym ze względu na łatwość odrastania z szyi korzeniowej – rośliny trzeba odcinać od korzenia najlepiej 10 cm poniżej poziomu gruntu. Spośród herbicydów skuteczne przeciw barszczom okazały się te
zawierające glifosat (Roundup). Dobre efekty daje stosowanie środków chemicznych w połączeniu z metodami mechanicznymi, ewentualnie kilkukrotne w ciągu roku i kontynuowane przez kilka lat zwalczanie roślin za pomocą herbicydów.

Co zrobić jak go spotkamy?

• należy niezwłocznie i dokładnie obmyć skórę wodą z mydłem,
• unikać ekspozycji podrażnionych miejsc na światło słoneczne przynajmniej przez 48 godzin,
• w przypadku kontaktu soku roślin z oczami należy je przemyć dokładnie wodą i chronić przed światłem (nosić okulary z filtrem chroniącym przed światłem słonecznym),
• poinformować Wydział Zieleni i Gospodarki Komunalnej, Straż Miejską lub Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną.

W przypadku napotkania Barszczu Sosnowskiego prosimy o kontakt: 

Wydział Zieleni i Gospodarki Komunalnej
81 466 3100
komunalna@lublin.eu