Dawniej Brama Krakowska stanowiła część murów obronnych miasta. Jej budowę rozpoczęto za czasów Kazimierza Wielkiego w poł. XIV w. Kolejne kondygnacje wieży powstawały w następnych stuleciach. W XVIII w. budowla została nakryta hełmem zwieńczonym królewskim monogramem SAR (Stanislaus Augustus Rex) z datą przeprowadzonego wówczas remontu 1782. W XIX w. na Bramie pojawiły się obrazy: Matki Bożej od strony placu Łokietka oraz św. Antoniego Padewskiego od strony Starego Miasta.
Od 1965 roku mieścił się tu Oddział Historyczny Muzeum Lubelskiego, a od 1979 roku Brama jest siedzibą Muzeum Historii Miasta Lublin.
Zbiory Muzeum dotyczą głównie historii miasta. Można je podzielić na kilka grup tematycznych. Sporą część stanowią zabytki archeologiczne, pozyskane w czasie prac prowadzonych na terenie miasta. Oddział posiada również zbiór czasopism, jednodniówek, wydawnictw okolicznościowych, plakatów i ulotek. Interesujący jest zbiór pamiątek poświęcony powstaniu styczniowemu z fotografiami powstańców – zesłańców syberyjskich. Zbiory ikonograficzne to przede wszystkim widokówki i fotografie, ukazujące Lublin od końca XIX wieku aż po lata 60. XX wieku. Muzeum gromadzi też materiały – dokumenty, fotografie, druki reklamowe, wyroby lubelskich firm, pieczęcie związane z dziejami lubelskiego przemysłu. W zbiorach znajdują się również dokumenty dotyczące historii Muzeum Lubelskiego.
Szczegółowe informacje dla zwiedzających i ceny biletów dostępne są na stronie Muzeum Narodowego - Oddział Muzeum Historii Miasta Lublina.
