Cele modernizacji szkolnictwa zawodowego w Lublinie to:
- Dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb lokalnego rynku pracy (obecnie i w przyszłości)
- Podniesienie jakości kształcenia zawodowego ze szczególnym uwzględnieniem szkolenia praktycznego
- Upowszechnienie szkolnictwa zawodowego w Lublinie
- Uelastycznienie kształcenia zawodowego
- Uwzględnienie w rozwoju szkolnictwa zawodowego potrzeb uczniów niepełnosprawnych
Główne kierunki działań zmierzające do realizacji powyższych celów to:
- Realizacja założeń ujętych w Strategii Rozwoju Lublina
- Utworzenie przy Prezydencie Miasta zespołu reprezentującego cztery najważniejsze środowiska do kształcenia zawodowego (pracodawców, urzędów pracy, podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe i szkół wyższych) w celu proponowania konkretnych przedsięwzięć w dziedzinie kształcenia zawodowego
- Kontynuacja wdrażania zmian w organizacji kształcenia zawodowego wynikających z nowelizacji ustawy o systemie oświaty
- Działania promocyjne na rzecz upowszechnienia szkolnictwa zawodowego (m. in. dzisiejsza konferencja „Szkoła zawodowa – dobry start w przyszłość” jest jednym z elementów tych działań)
Podstawowe obszary zmian w szkolnictwie zawodowym
Bieżący rok szkolny zapoczątkował zmiany w kształceniu zawodowym, wprowadzone nowelizacją ustawy o systemie oświaty z dnia 19 sierpnia 2011 roku. Celem tych zmian było podniesienie poziomu jakości kształcenia zawodowego, zwiększenie liczby osób zdających egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe, powiązanie edukacji zawodowej z rynkiem pracy oraz ożywienie ustawicznej edukacji zawodowej osób dorosłych, zainteresowanych uzyskaniem dodatkowych kwalifikacji w celu szybkiego przekwalifikowania lub zwiększenia swych szans na rynku pracy. Dlatego też zmianie uległa:
- klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego,
- podstawa programowa kształcenia zawodowego,
- system egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe,
- struktura i organizacja kształcenia zawodowego.
Od nowego roku szkolnego, po ukończeniu gimnazjum, tak jak dotychczas, naukę można będzie kontynuować w:
- trzyletnim liceum ogólnokształcącym, którego ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
- czteroletnim technikum, którego ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
- trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej, której ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie. Jeżeli absolwent zasadniczej szkoły zawodowej będzie chciał zdać egzamin maturalny, może kontynuować naukę od razu w drugiej klasie liceum ogólnokształcącego dla dorosłych.
W strukturze szkół nie ma już liceów profilowanych i liceów uzupełniających, a od 1 września 2013 r. wstrzymany zostanie nabór także do techników uzupełniających dla dorosłych.
Nadal funkcjonować będzie szkoła policealna, kształcąca jednak w znacznie mniejszej niż dotychczas liczbie zawodów.
Nowością w szkolnictwie zawodowym są kwalifikacje wyodrębnione w każdym zawodzie. Poszczególne zawody składają się z jednej, dwóch lub trzech kwalifikacji. Taka propozycja kształcenia w zawodach opracowana została z myślą o potrzebie większej mobilności na rynku pracy.
Kolejna, ważna nowość to wprowadzenie do struktury kształcenia kwalifikacyjnych kursów zawodowych. Kwalifikacyjny kurs zawodowy jest to kurs, którego program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji. Jego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji.
Aktualnie w Lublinie odbywa się 8 kwalifikacyjnych kursów zawodowych, w których uczestniczy 237 osób. Kursy realizowane są przez:
- Lubelskie Centrum Edukacji Zawodowej:
- Montaż i obsługa maszyn i urządzeń – 1 grupa, 42 słuchaczy,
- Użytkowanie obrabiarek skrawających – 1 grupa, 26 słuchaczy,
- Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi – 1 grupa,22 słuchaczy;
- Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 1:
- Planowanie i prowadzenie działalności w organizacji – 3 grupy, 89 słuchaczy,
- Organizacja i nadzorowanie transportu – 1 grupa, 28 słuchaczy;
- Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 2:
- Obsługa klienta w jednostkach administracji – 1 grupa, 30 słuchaczy.
Struktura uczniów w oddziałach klasy I szkół ponadgimnazjalnych
Struktura wyboru szkół przez uczniów przedstawia się następująco:
- zasadnicze szkoły zawodowe (2012/2013) – 5,10 %, 251 os.
(w roku szkolnym 2011/2012 - 5,42 %, 252 os.)
- technika (2012/2013) – 32,70 %, 1 607 os.
(w roku szkolnym 2011/2012 -31,08 %, 1 445 os.)
- licea ogólnokształcące(2012/2013) – 62,20 %, 3 057 os.
(w roku szkolnym 2011/2012 - 63,50 %, 2 953 os.)
Promocja kształcenia zawodowego
Struktura uczniów w oddziałach klasy I szkół ponadgimnazjalnych wskazuje, że niezwykle ważna jest potrzeba promocji kształcenia zawodowego. Ogólnopolska kampania promocyjna zorganizowana została w roku 2012 przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach projektu „Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru”. Miasto Lublin również podjęło szereg działań o zasięgu lokalnym.
1) W dniach 26 - 27 marca w obiektach Międzynarodowych Targów Lubelskich odbędą się IX Targi Edukacyjne, które gromadzą blisko 120 wystawców z terenu całego kraju. Z ofertą wystawców zapoznaje się tu co roku ponad 12 tys. zwiedzających. Targom towarzyszą prezentacje i występy artystyczne uczniów szkół ponadgimnazjalnych z terenu Lubelszczyzny. Głównym celem targów jest prezentacja oferty edukacyjnej szkół publicznych i niepublicznych różnych szczebli - ponadgimnazjalnych i wyższych, wydawnictw i innych firm związanych z branżą edukacyjną.
2) Szkoły ponadgimnazjalne organizują „dni otwarte”, podczas których wszyscy zainteresowani mogą poznać ich ofertę edukacyjną, nauczycieli, uczniów oraz warunki nauki.
3) Miasto Lublin finansuje System Elektronicznego Wspomagania Rekrutacji KSEON Optivum dostępny pod adresem www.lubelszczyzna.edu.com.pl, który zawiera m.in. elektroniczny informator opisujący ofertę edukacyjną szkół oraz umożliwia sprawne przeprowadzenie procesu rekrutacji.
Informator w wersji elektronicznej publikowany jest także przez Lubelskiego Kuratora Oświaty, z którym współpracujemy akceptując ofertę przygotowaną przez szkoły.
4) W związku z potrzebą dotarcia do jak najszerszego kręgu odbiorców z ofertą edukacyjną, dyrektorzy szkół ponadgimnazjalnych zostali zachęceni do zamieszczenia na stronach internetowych szkół czytelnej i atrakcyjnej informacji o ofercie edukacyjnej na rok szkolny 2013/2014.
Wykaz szkół ponadgimnazjalnych, uwzględniający ich dane teleadresowe oraz adresy stron www został przekazany wszystkim gimnazjom oraz dodatkowo umieszczony będzie na stronie Urzędu Miasta Lublin.
5) Wydział Oświaty i Wychowania, we współpracy ze szkołami, przygotował płytę DVD, która zawiera multimedialną prezentację wszystkich szkół ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe. Płyta zostanie przekazana każdemu dyrektorowi gimnazjum, może być wykorzystywana przez wychowawców klas i powielana na potrzeby uczniów i ich rodziców.
6) Każde gimnazjum otrzymuje dziś pakiet zawierający informacje o ofercie poszczególnych szkół ponadgimnazjalnych kształcących w zawodach, z prośbą o przekazanie wychowawcom klas i wykorzystanie na godzinach wychowawczych poświęconych tematyce rekrutacji i możliwości kształcenia zawodowego w mieście.
7) W tym roku po raz pierwszy zorganizowane zostały spotkania przeznaczone dla doradców zawodowych z gimnazjów i poradni psychologiczno – pedagogicznych. W dniach od 4 do 8 marca grupa doradców zawodowych, według ustalonego harmonogramu, odwiedziła wszystkie zespoły szkół zawodowych w naszym mieście. Spotkania miały na celu promocję szkolnictwa zawodowego, zapoznanie doradców zawodowych z ofertą edukacyjną oraz bazą dydaktyczną zespołów szkół zawodowych. Wizyty spotkały się z dużym zainteresowaniem oraz bardzo pozytywną oceną uczestników.
7. Oferta edukacyjna szkół ponadgimnazjalnych na rok szkolny 2013/2014
Podczas tegorocznej rekrutacji Miasto Lublin oferuje:
- 640 miejsc w 20 oddziałach zasadniczych szkół zawodowych,
- 2 112 miejsc w 66 oddziałach techników,
- 3 547 miejsc w 114 oddziałach liceów ogólnokształcących
oraz
- 192 miejsca w 6 oddziałach szkół policealnych dla młodzieży,
- 442 miejsca w 13 oddziałach szkół policealnych dla dorosłych.
Ponadto dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi przygotowano miejsca w 3 zasadniczych szkołach zawodowych specjalnych (160 miejsc, 11 oddziałów), w 2 technikach specjalnych (28 miejsc, 4 oddziały) oraz w Szkole Specjalnej Przysposabiającej do Pracy dla Uczniów z Upośledzeniem Umysłowym w Stopniu Umiarkowanym i Znacznym (32 miejsca, 4 oddziały).
Oferta edukacyjna szkół zawodowych została przygotowana przez:
- 13 zespołów szkół zawodowych (w tym: 10 zasadniczych szkół zawodowych, 15 techników, 5 szkół policealnych dla młodzieży, 1 szkoła policealna dla dorosłych)
- 2 centra kształcenia ustawicznego (w tym 2 licea ogólnokształcące dla dorosłych i 2 szkoły policealne dla dorosłych)
- 3 specjalne ośrodki szkolno – wychowawcze (w tym 3 specjalne zasadnicze szkoły zawodowe, 2 technika specjalne i szkoła specjalna przysposabiająca do pracy)
Zasadnicze szkoły zawodowe oferują kształcenie w 22 zawodach:
Obszar administracyjno – usługowy (A)
Fryzjer
Stolarz
Krawiec
Obszar budowlany (B)
Monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych
Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie
Murarz – tynkarz
Dekarz
Obszar elektryczno – elektroniczny (E)
Elektryk
Monter elektronik
Elektromechanik
Monter mechatronik
Obszar mechaniczny i górniczo – hutniczy (M)
Blacharz samochodowy
Mechanik pojazdów samochodowych
Elektromechanik pojazdów samochodowych
Mechanik – monter maszyn i urządzeń
Monter systemów rurociągowych
Ślusarz
Obszar rolniczo – leśny z ochroną środowiska (R)
Ogrodnik
Obszar turystyczno – gastronomiczny (T)
Kucharz
Piekarz
Cukiernik
Wędliniarz
W latach ubiegłych uczniowie najchętniej wybierali takie zawody jak: monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, mechanik pojazdów samochodowych, kucharz, elektromechanik pojazdów samochodowych, cukiernik. W stosunku do roku ubiegłego oferta edukacyjna zasadniczych szkół zawodowych została poszerzona o siedem nowych zawodów: krawiec, elektromechanik, monter mechatronik, monter systemów rurociągowych, ślusarz, ogrodnik, wędliniarz.
Ponadto zasadnicze szkoły zawodowe specjalne oferują kształcenie w 10 zawodach:
Obszar administracyjno – usługowy (A)
Fryzjer
Stolarz
Krawiec
Introligator
Obszar budowlany (B)
Murarz – tynkarz
Obszar mechaniczny i górniczo – hutniczy (M)
Mechanik pojazdów samochodowych
Obszar rolniczo – leśny z ochroną środowiska (R)
Ogrodnik
Obszar turystyczno – gastronomiczny (T)
Kucharz
Piekarz
Cukiernik
