Szkolny Budżet Obywatelski (School Participatory Budget)
W ramach Inicjatywy Bilateralnej Gmina Lublin przeprowadziła dwie edycje programu Szkolnych Budżetów Obywatelskich (SBO) w latach szkolnych 2022/2023 oraz 2023/2024. Program inicjuje proces, w którym o przeznaczeniu części szkolnego budżetu decyduje cała społeczność szkolna. Proces ten pełni funkcje integrujące, edukacyjne i stanowi doświadczenie demokracji w praktyce. Pomaga też kształtować zaangażowanie, aktywność oraz umiejętności współdecydowania i współodpowiedzialności.
Udział w programie ma na celu rozwijanie i promowanie samorządności uczniowskiej, wzrost poczucia wpływu uczniów i uczennic na sprawy szkoły oraz współpracę na rzecz współtworzenia przestrzeni edukacji.
W roku szkolnym 2022/2023, w ramach SBO, zgłoszono ponad 200 projektów w 20 placówkach oświatowych, z których zrealizowano 37. Każda z placówek otrzymała na realizację projektów SBO kwotę 4.000,00 zł, a także wsparcie merytoryczne, organizacyjne i promocyjne. W roku szkolnym 2023/2024 przeprowadzona została kolejna edycja Szkolnych Budżetów Obywatelskich z udziałem 20 placówek wybranych w konkursie. Łącznie w ramach obu edycji SBO na projekty szkolne została przeznaczona kwota 160 000 zł ze środków Funduszy EOG i Funduszy Norweskich.
W 2024 roku (3 do 16 kwietnia) przeprowadziliśmy nabór wniosków do kolejnej edycji SBO . Wpłynęły zgłoszenia od 40 lubelskich szkół, ośrodków i placówek oświatowych. Wszystkie uzyskały pozytywną ocenę formalną, a 24 z nich, zostało zakwalifikowanych do udziału w programie. Wśród 24 wybranych instytucji jest 13 szkół podstawowych, 10 szkół ponadpodstawowych oraz 1 bursa. Cztery społeczności szkolne będą brały udział w SBO po raz pierwszy, dwanaście po raz drugi, sześć po raz trzeci, a dwie po raz czwarty. Tym samym Szkolne Budżety Obywatelskie realizowane są zarówno zespoły już doświadczone w tym procesie, jak i te które dopiero będą go poznawały. Dzięki temu reprezentacje szkół wymienią się doświadczeniami i pomysłami oraz inspirują się i uczą od siebie.
Zależy nam na tym, by upowszechniać idee SBO na poziomie lokalnym, regionalnym i międzynarodowym. Promowaliśmy więc lubelski model SBO i wyśmialiśmy swoje doświadczenia w tym zakresie podczas:
- sesji poświęconej Szkolnym Budżetom Obywatelskim w ramach Forum Praktyków Partycypacji (18-19 marca 2024 r. w Krakowie);
- panelu Szkolnego Budżetu Obywatelskiego na przykładzie Lublina w ramach I Ogólnopolskiego Kongresu SBO (25 marca 2024 r. w Krakowie);
- konferencji dotyczącej Szkolnych Budżetów Partycypacyjnych - współpraca z Fundacją TEATRIKON oraz Stowarzyszeniem Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego w ramach projektu "Szkolny Budżet Partycypacyjny w gminach Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego" mającego na celu zwiększenie zaangażowania młodzieży (10-19 lat) z gmin Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego (LOM) w życie publiczne poprzez rozwijanie kompetencji obywatelskich i poczucia sprawstwa za pomocą mechanizmu Szkolnych Budżetów Partycypacyjnych (SBP) w 25 placówkach oświatowych działających na terenie LOM ( 22 maja 2024 r.);
- międzynarodowego spotkania o SBO z People Powered, Fundacją Pole Dialogu, Miastem Kraków i Fundacją SocLab - Laboratorium Badań i Działań Społecznych;
- spotkania otwierająco-integracyjnego szkół/placówek/ośrodków, biorących udział w 4 edycji SBO (24 maja 2024 r.).
Więcej informacji o SBO znajduje się na stronie szkolnybudzet.lublin.eu.
Przestrzeń młodzieżowa (Youth space)
W ramach Inicjatywy w 2022 roku przy ul. Peowiaków 11 w Lublinie powstała otwarta przestrzeń młodzieżowa "Hej!". Od początku była ona współtworzona przez grupę młodzieży, która aktywnie uczestniczyła w urządzaniu tego miejsca oraz kształtowaniu programu realizowanych w nim działań. Wszystkie propozycje aktywności zgłaszane są przez młodzież zaangażowaną w życie "Hej!". Dzięki współpracy powstało otwarte i bezpieczne miejsce, gdzie każdy może realizować swoje pomysły, otrzymując wsparcie merytoryczne od koordynatorów oraz niezbędne materiały. W "Hej!" można uczestniczyć w spotkaniach, warsztatach, wykładach, znaleźć spokojne miejsce do nauki lub spotkać się ze znajomymi. Młodzież ma również możliwość udziału w wizytach studyjnych w Oslo, Krakowie i Wrocławiu, gdzie poznaje praktyczne rozwiązania w przestrzeniach młodzieżowych innych miast.
Miesięcznie przestrzeń odwiedza ok. 700 osób i odbywa się średnio 30 wydarzeń o różnym charakterze. Miejsce jest bardzo popularne wśród młodzieży, która chętnie spędza tutaj czas wolny i korzysta z możliwości organizacji spotkań i warsztatów oraz dostępnych zasobów materiałowych i sprzętowych. Spotkania grupy młodzieżowej są źródłem kolejnych pomysłów i inicjatyw tworzonych przez osoby użytkujące przestrzeń.
W ramach działalności grupy młodzieżowej powstały "Standardy przestrzeni młodzieżowych", które definiują podstawowe zasady i wytyczne dotyczące prowadzenia takich miejsc. Te standardy stają się bazą dla organizacji pozarządowych pracujących z młodzieżą w zakresie tworzenia kolejnych miejsc młodzieżowych w Lublinie. W ramach lubelskiej sieci Przestrzeni Młodych funkcjonuje łącznie 8 miejsc usytuowanych w różnych dzielnicach miasta. Działanie każdej z przestrzeni młodych jest oparte na standardach wypracowanych przez grupę młodzieżową Hej! Spotykamy się regularnie z organizacjami pozarządowymi, które prowadzą pozostałe przestrzenie, by wymieniać się dobrymi praktykami, informacjami, zasobami. Wspólnie wypracowujemy zasady promocji sieci czy też systemu wsparcia psychologicznego dla młodzieży i osób pracujących w przestrzeniach. Uczestniczymy we wzajemnie organizowanych wydarzeniach i szkoleniach, wspieramy się merytorycznie i organizacyjnie. Każda z przestrzeni ma opracowaną identyfikację wizualną utrzymaną w podobnej stylistyce, co wpływa na utrwalenie w świadomości młodych funkcjonowanie sieci.
Harmonogram działań przestrzeni udostępniany jest na Facebooku i na stronie miasta.
Centrum Informacji i Rozwoju Młodzieży (Youth Information & Development Centre)
W ramach Inicjatywy Bilateralnej Centrum Informacji i Rozwoju Młodzieży Fundacji Sempre a Frente wspiera młodzież od 13 roku życia oraz osoby, na co dzień pracujące z młodymi, zapewniając do tej pory dostęp do swojej oferty ponad 1500 osobom z Lublina oraz całego województwa lubelskiego.
Centrum prowadzi warsztaty rozwojowe, konsultacje, udziela informacji dotyczących ścieżki kariery, zaangażowania społecznego i obywatelskiego, dobrostanu, wolontariatu czy możliwości, które zapewnia UE. Za nami już ponad kilkadziesiąt warsztatów i szkoleń dla setek młodych ludzi oraz dwie edycje Festiwalu Aktywności Młodzieży, w których wzięło udział łącznie prawie 300 młodych ludzi, przedstawicieli grona pedagogicznego i organizacji pozarządowych, którzy sieciowali się, budowali relacje i zdobywali nowe edukacyjne doświadczenia dzięki specjalnie zaprojektowanej grze zespołowej.
Zdobywanie nowych kompetencji przydatnych na rynku pracy oraz wspieranie inicjatywności młodzieży realizowane jest także poprzez program Akademia Lokalnego Animatora, w którym młodzi uczestnicy i uczestniczki stają się liderami i liderkami swoich środowisk realizując swój pierwszy projekt dla społeczności lokalnej. Pierwsza grupa animatorów zorganizowała wydarzenia międzypokoleniowe, a kolejna już wkrótce będzie miała szansę na wprowadzenie swoich kreatywnych pomysłów w życie.
Od stycznia do maja 2024 roku w ramach działań CiRM objęto wsparciem 1026 osób młodych oraz nauczycieli i pracowników organizacji młodzieżowych. Odbyło się także 140 konsultacji: 31 online i 109 stacjonarnie w obszarach związanych z zaangażowaniem społecznym, odkrywaniem swojej ścieżki kariery czy działań wolontariackich, podejmowaniem własnych inicjatyw i tworzeniem projektów oraz dobrostanem. Ponadto przeprowadzono 26 eurolekcji, zajęć edukacyjnych i spotkań w szkołach, w których wzięło udział 549 osób w Lublinie, Włodawie, Bogucinie i Nałęczowie. Zrealizowano również 25 warsztatów i spotkań siecujących, w tym 11 wydarzeń integracyjno-integracyjnych United by Sport, 3 wydarzenia z serii ŚniadaNGO, 2 spotkania dotyczące możliwości europejskich, 9 warsztatów tematycznych dla młodzieży dotyczących m.in. przeciwdziałania dezinformacji, budowania wizeruneku w social mediach, copywritingu, tworzenia i montażu podcastów oraz 2 spotkania kreatywnie wspierające dobrostan. W warsztatach wzięły udział 202 osoby.
11 kwietnia 2024 odbył się kolejny Festiwal Aktywności Młodzieży, w którym wzięły udział 122 osoby z Lublina, Biłgoraja, Poniatowej, Piask, Bychawy i Zaraszowa.
Na przestrzeni kwietnia i maja odbyło się także 6 szkoleń Akademii Lokalnego Animatora oraz rozpoczęcie pracy nad inicjatywą lokalną. Grupa tegorocznej ALA liczy 13 zaangażowanych osób.
Współpraca międzynarodowa (International cooperation)
Komponent "Współpraca międzynarodowa" w ramach Inicjatywy bilateralnej zgromadził setki młodych ludzi oraz pracowników sektora młodzieżowego gotowych stawić czoła nowym wyzwaniom na arenie lokalnej i międzynarodowej!
Kongres Współpracy Transgranicznej, warsztaty i wizyty studyjne
W ramach komponentu, w latach 2022-2023 około 1000 osób z Polski, Ukrainy i Norwegii uczestniczyło w działaniach międzynarodowych, zdobywając wiedzę oraz rozwijając nowe kompetencje. Uczestnicy dzielą się dobrymi praktykami w zakresie pracy z młodzieżą i nawiązują cenne kontakty. Zorganizowano 10 wizyt studyjnych oraz jeden warsztat, skoncentrowanych na tematyce pracy z młodzieżą oraz miejskiej polityki młodzieżowej. Spotkania te miały miejsce zarówno w polskich miastach (Lublin, Warszawa, Kraków), jak i za granicą (Oslo, Gandawa).
W trakcie dwóch edycji Kongresu Współpracy Transgranicznej w latach 2022 i 2023 zorganizowano liczne panele i warsztaty dotyczące tworzenia miast przyjaznych młodzieży, przeciwdziałania dyskryminacji, rynku pracy i wielu innych tematów. Możliwość nawiązywania sieci kontaktów z organizacjami i instytucjami oraz zdobywania praktycznych informacji dotyczących programów grantowych została zapewniona uczestnikom podczas giełd grantodawców i forów partnerów.
W pierwszej połowie 2024 roku zorganizowano dwudniową sesję podsumowującą wizyty studyjne w komponencie. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele urzędów miast i NGO z Polski i Ukrainy, którzy brali udział w wizytach studyjnych w trakcie realizacji Inicjatywy. Byli to reprezentanci z 7 ukraińskich miast: Sumy, Tarnopol, Lwów, Krzywy Róg, Żytomierz, Równe, Ostróg oraz przedstawiciele Miasta Lublin, organizacji Sempre a Frente oraz Fundacji Instytut Aktywizacji i Rozwoju Społecznego. Uczestnicy mieli okazję do podzielenia się wrażeniami z wizyt, w których uczestniczyli a także do dzielenia się najlepszymi praktykami ze swoich miast dot. pracy na rzecz młodzieży oraz współpracy z młodzieżą. Dodatkowo podczas sesji zaprezentowano politykę młodzieżowa miasta Lublin, której powstanie wspierały wizyty studyjne zorganizowane w roku 2023. Agendę sesji wypełniły także warsztaty z obszarów jak: wolontariat młodzieżowy, przestrzenie młodzieżowe, diagnoza potrzeb młodzieży, myślenie wizualne. Na koniec wydarzenia uczestnicy uzyskali informacje na temat szerokiego wachlarzu działań podejmowanych przez Lublin dla młodych i zostali zaproszeni do współpracy z miastem Lublin w zakresie międzynarodowej działalności na rzecz młodzieży.
Wymiany młodzieżowe (Youth exchanges)
Za niektóre aktywności w komponencie współpracy międzynarodowej odpowiada też Europejskie Centrum Wergelanda, które przeprowadziło dwie młodzieżowe wymiany międzynarodowe w Oslo i na wyspie Utøya, a także prowadzi wymiany online. Wymiany te są kierowane do młodzieży z Ukrainy, Polski i Norwegii i mają na celu wspieranie i promowanie tolerancji, dialogu i włączenia.
W 2024 roku zaplanowano przeprowadzenie szeregu wymian online - od sierpnia do września. Wymiany te będą miały na celu m.in.:
- Nawiązywanie nowych i wzmacnianie istniejących relacji
- Wspomaganie zrozumienia sytuacji młodzieży w innych krajach – zarówno podobieństw, jak i różnic
- Podnoszenie świadomości i wiedzy na temat partycypacji młodzieży w życiu społecznym
- Wsparcie identyfikacji wyzwań związanych z partycypacją młodzieży i poszukiwanie sposobów stawienia czoła tym wyzwaniom.
Film promujący inicjatywę
Poniżej można obejrzeć wideo o działaniach podejmowanych w ramach Inicjatywy:
