W 2021 roku obchodzimy setną rocznicę urodzin Julii Hartwig, jednej z najwybitniejszych współczesnych polskich poetek, także pisarki, eseistki, tłumaczki z języka francuskiego i angielskiego, autorki wstępów do albumów fotograficznych Edwarda Hartwiga. Poetka miała w dorobku blisko 30 tomów wierszy, była autorką szkiców, felietonów, poematów prozą, monografii pisarzy i poetów, z których za najważniejszą uważa się monografię poświęconą Guillaume Apollinaire'owi.
Julia Hartwig urodziła się 14 sierpnia 1921 roku w Lublinie. Tutaj ukończyła szkołę podstawową. Uczyła się w Gimnazjum im. Unii Lubelskiej w Lublinie, gdzie w 1939 roku zdała maturę. W 1936 roku w gazetce szkolnej „W słońce” opublikowała swój pierwszy wiersz. Podczas II wojny światowej była łączniczką Armii Krajowej, uczestniczką podziemnego życia kulturalnego. Studiowała polonistykę i romanistykę na Tajnym Uniwersytecie Warszawskim (1942-1944) i Uniwersytecie Warszawskim (1946) oraz Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1947-1950 przebywała we Francji, gdzie była stypendystką rządu francuskiego i urzędniczką w dziale kulturalnym Ambasady Polskiej w Paryżu. Mieszkała następnie w Warszawie. W latach 1970–1974, razem z mężem, Arturem Międzyrzeckim i córką Danielą Międzyrzecką przebywała w Stanach Zjednoczonych.
Lublin pozostał dla poetki miejscem bliskim i ważnym. Poświęciła mu utwory poetyckie i eseje. W rodzinnym mieście są nadal „ślady obecności” Julii Hartwig: miejsca związane z jej rodziną, budynki szkół do których uczęszczała, miejsca dla niej osobiście ważne. Julia Hartwig jest Honorową Obywatelką Lublina, a także laureatką przyznawanej w Lublinie, przez Festiwal Miasto Poezji nagrody „Kamień”. W Lublinie, w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”, przechowywana jest w depozycie część prywatnego Archiwum Julii Hartwig i Artura Międzyrzeckiego oraz fotograficzne archiwum jej brata – Edwarda Hartwiga.
Z okazji setnej rocznicy urodzin Julii Hartwig Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” we współpracy z Miastem Lublin, instytucjami i osobami prywatnymi zaplanował szereg działań mających na celu uczczenie poetki oraz przypomnienie jej związków z Lublinem.
Działania jubileuszowe:
- Uroczysty spacer po Lublinie w stulecie urodzin,
- Wystawa poświęcona twórczości Julii Hartwig, współorganizowana z Muzeum Narodowym w Lublinie,
- Wystawa plenerowa poświęcona twórczości Julii Hartwig i jej związkom z Lublinem,
- Uporządkowanie i udostępnienie on-line Archiwum Julii Hartwig i Artura Międzyrzeckiego,
- Spotkania, rozmowy i audycje internetowe poświęcone życiu i twórczości Julii Hartwig,
- Słuchowisko radiowe Grażyny Lutosławskiej.
Wydawnictwa:
- Specjalny numer gazety „PA.RA” poświęcony Julii Hartwig,
- Tom poezji „Koleżanki”,
- Publikacja z lubelskimi tekstami Julii Hartwig,
- „Przewodnik po Lublinie Julii Hartwig” z serii „Przewodniki Teatru NN”.
Działania w przestrzeni miasta:
- „Rozsypana antologia” i fragmenty wiersza „Elegia lubelska” wiersze na podstopnicach schodów w różnych częściach miasta,
- Spacery tematyczne,
- Odnowienie muralu w Zaułku Hartwigów.
Organizator: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”
Patronat i współpraca:
- Córka Julii Hartwig i Artura Międzyrzeckiego,
- malarka Danielle Lehtinen
Partner: Miasto Lublin
Współpraca:
- Muzeum Narodowe w Lublinie
- East News
- Agencja Literacka Graal
- III Liceum Ogólnokształcące im. Unii Lubelskiej w Lublinie
- Festiwal Wschody