Lubelskie Stare Miasto należy do najpiękniejszych w Polsce. Wyróżnia się średniowiecznym układem przestrzennym oraz bogactwem zdobień zabytkowych kamienic, wśród których uwagę przykuwają szczególnie te z okresu renesansu,m.in. Konopniców przy Rynku 12, Klonowica przy Rynku 2 czy Lubomelskich przy Rynku 8. Stare Miasto zachwyca autentycznością i klimatem sprzed wieków. Wejścia do tego magicznego miejsca strzeże sędziwa Brama Krakowska – jedna zarchitektonicznych wizytówek miasta, która wraz z murami obronnymi została wzniesiona w XIV w.
To jeden z najcenniejszych zabytków sztuki średniowiecznej nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Nadano jej Znak Dziedzictwa Europejskiego. Kaplica została wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego, a jej wnętrza do dziś zdobią wspaniałe rusko-bizantyńskie freski ufundowane przez króla Władysława Jagiełłę. Jest to unikatowe na miarę europejska świadectwo przenikania się kultur Wschodu i Zachodu, ponieważ rzymskokatolicka świątynie przyozdabiają wizerunki ojców Kościoła Wschodniego.
Wieża główna lubelskiego Zamku, wzniesiona przy południowym zboczu wzgórza, powstała w XIII w. jako budowla obronno-mieszkalna. To cenny zabytek sztuki romańskiej, jedna z najstarszych budowli na Lubelszczyźnie i najstarszy zachowany w całości zabytek architektury murowanej w Lublinie. Donżon ma trzy kondygnacje nadziemne, a jego mur liczy prawie trzy i pół metra grubości. Do niedawna do oglądania tylko z zewnątrz; od lata 2012 r. jest dostępny dla zwiedzających. Kto pokona niewymiarowe schody wieży i róznice poziomów ok. 30 m, może spojrzeć na miasto z tarasu widokowego, który utworzono na szczycie donżonu.
Neogotycka wieżą jest najwyższym, zabytkowym punktem widokowym Lublina. Z wysokości 40 m widać rozległa panoramę miasta. Nazwa budowli pochodzi od zakonu trynitarzy, którzy przebywali w pojezuickich zabudowaniach klasztornych. W wieży mieści się Muzeum Archidiecezjalne Sztuki Religijnej ze zbiorami zabytkowych przedmiotów użytku religijnego: obrazów, ikon, rzeźb, dzwonów, w tym z największym lubelskim dzwonem, Maria, który rozbrzmiewa tylko podczas wyjątkowych uroczystości.
Bazylika ta jest jednym z najcenniejszych obiektów sakralnych w Lublinie. Kościół i klasztor ufundował w 1342 r. król Kazimierz Wielki. W murach kościoła w 1569 r., po podpisaniu Unii Lubelskiej,odprawiono nabożeństwo dziękczynne, w którym uczestniczył król Zygmunt August. Świątynia już wtedy cieszyła się międzynarodową sławą za sprawą umieszczenia w niej relikwii Krzyża Świętego, jednych z największych na świecie.
Z obecnością relikwii jest związanych wiele zadziwiających i cudownych wydarzeń. Według jednej z legend, procesja z relikwiarzem uratowała miasto od tragicznego pożaru w 1719 r. Niestety, w 1991r. przechowywane w kościele przez stulecia relikwie zostały skradzione. Zespół klasztorny Dominikanów w Lublinie jest zabytkiem, któremu przyznano Znak Dziedzictwa Europejskiego. Jest dostępny do zwiedzania prawie w całości, z galerią malarstwa i skarbcem klasztornym włącznie.
Budowę renesansowo-barokowej świątyni zrealizowano w latach 1586 - 1625 dla zakonu jezuitów na podstawie projektu rzymskiego kościoła Il Gesù. Imponującej wielkości nawę otaczają boczne kaplice. W 1824 r. dobudowano do kościoła klasycystyczny portyk z kolumnami projektu Antonio Corazziego. Sklepienie archikatedry ozdabia iluzjonistyczna polichromia. Osobliwością jest tzw. akustyczna zakrystia. Warto też zwiedzić podziemia z grobami zasłużonych dostojników kościelnych.