Spot festiwalowy miał niemal 50 000 wyświetleń, każdą z odsłon 30. Spotkań Artystów Nieprzetartego Szlaku oglądało od kilkudziesięciu do ponad setki osób. Uczestnicy cieszyli się razem, bili brawo, komentowali, wysyłali tysiące serduszek i lajków, a nawet na wideokonferencjach tańczyli i świętowali wraz z tortem. Choć w sieci ciężko to oszacować, udział zadeklarowało ponad 600 osób.
Tradycyjnie SANS rozpoczął się Hymnem Lalkarzy, a następnie spektaklem Teatru Kruszynki. Było też miejsce na połączenie się z Białorusią i Ukrainą, a w komentarzach brzmiały pozdrowienia z całej Polski. Jedni tylko wymieniali miasta, inni dawali znać, że oglądają wraz z podopiecznymi. Ktoś pisał „Od czwartku brzmi mi w uszach Hymn Lalkarzy, chodzę po mieszkaniu i nucę”. Ktoś inny: „Kruszynki znowu mnie zachwyciły, nawet łza poleciała. Żałuję tylko, że nie mogłam zobaczyć ich występu na żywo”.
Nieprzetarty Szlak poprzez teatr zmienia sytuację i postrzeganie osób z niepełnosprawnościami już od 30 lat. Organizatorzy przeszli długą drogę od pierwszej imprezy, gdzie prezentowały się „teatrzyki”, czyli 5 zespołów, które powstały często na polecenie dyrektorów placówek i tylko na potrzeby występu. W obecnej, 30. edycji zaprezentowało się 19 teatrów, a wiele z nich z wieloletnią tradycją, pracujących systematycznie, także z profesjonalnymi aktorami, tancerzami, muzykami, choreografami. Były spektakle i reprezentanci z Polski, Białorusi, Litwy, Rosji, Ukrainy.
Organizatorzy ze studia festiwalowego łączyli się z Lublinem, Warszawą, Wrocławiem, Kielcami, Dąbrową Górniczą, Sanokiem, Białymstokiem, Koninem, Gdańskiem, Chełmem, Radzyniem Podlaskim, Opocznem, Nasutowem, Puławami, Świdnikiem, Lwowem, Brześciem, Wilnem, Moskwą.
Kolejne lata zawsze wnosiły coś nowego do działań Nieprzetartego Szlaku, powstawały nowe pomysły i w ten sposób z jednej imprezy teatralnej zrodził się całoroczny cykl – od konkursu na Znak Graficzny, przez Spotkania z Piosenką, Konkurs Plastyczny, Konkurs Fotograficzny „Teatr w Obiektywie”, wystawy graficzne, plastyczne, fotograficzne aż do Finału, jakim jest przegląd teatralny SANS. W międzyczasie odbywały się także Lwowskie Spotkania Poetyckie, a w Lublinie Konferencje Od Tearu do Terapii.
Nowością tej edycji – poza tym, że odbywała się online, były warsztaty muzyczne i plastyczne dla dzieci i całych rodzin w ramach weekendowego „Rodzinnego SANS”. Nieodzownym elementem ruchu Nieprzetartego Szlaku jest rozwój. SANS to także wiedza o arteterapii, a jest ona przekazywana poprzez warsztaty i szkolenia dla instruktrów jak i podopiecznych – Artystów Nieprzetartego Szlaku. W tegorocznej edycji miały one formę webinarów z różnych dziedzin teatru i terapii oraz omówień z Radą Konsultantów – wszystko w rzeczywistości wideokonferencji.
Jednak organizacja spotkań online to też ograniczenia. Do grona wolontariuszy SANS rokrocznie należały dziesiątki osób, a w obecnej sytuacji, mimo jubileuszu, obostrzenia pozwalały jedynie na 5 osób.
Z okazji Jubileuszu przyznane zostały przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaki honorowe – „Zasłużony dla Kultury Polskiej” dla Barbary Kasprzak, Janusza Szymańskiego, Anastasiy Voytyuk, Anety Stanowskiej.
Ogłoszony został też konkurs na temat przyszłorocznej, 31. edycji Nieprzetartego Szlaku – Fundacja Nieprzetartego Szlaku zbiera propozycje, a instruktorzy w głosowaniu wybiorą jeden temat, który będzie przewodził im przez cały rok.
Historycznie temat pojawił się w 1993 roku i od tamtej pory bawimy się co roku w innej konwencji: Folklor, Miłość, Dziki Zachód, Świat Bajek, Kosmos, Dookoła Świata, W starym kinie, Dom, Wędrowanie, Afryka... i wiele innych pomysłów towarzyszyło nam w kolejnych edycjach – mówi Agnieszka Wojnarowska-Śmietana z Fundacji Nieprzetartego Szlaku.
Organizatorzy pracują dalej i przygotowują się do Spotkań z Piosenką Nieprzetartego Szlaku, które także odbędą się online w dniach 11-12 grudnia. Trwa też Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny „Teatr w Obiektywie” – zwycięskie fotosy w tegorocznej edycji zostaną zaprezentowane w sieci już w grudniu.
Jubileusz odbył się online. W piątek pokrojony został jubileuszowy tort, a nawet kilka, bo organizatorzy zrobili uczestniczącym grupom słodką niespodziankę. Torty skonsumowano. Wirtualnie, ale wspólnie z uczestnikami – w rzeczywistości wideotransmisji Nieprzetarty Szlak świętował swój jubileusz.
Także zakończenie przeglądu odbyło się online. Gdy ostatni uczestnicy opuścili transmisję, organizatorzy wraz z wolontariuszami i garstką osób obecnych w festiwalowym studio, spotkali się jeszcze raz – by późnym wieczorem pogratulować sobie nawzajem i podziękować za wspólną pracę.
Wybrane komentarze:
- Kruszynki znowu mnie zachwyciły , nawet łza poleciała. Żałuję tylko że nie mogłam zobaczyć ich występu na żywo.
- Piękna treść bajki każdy człowiek zasługuje na odrobinę miłości.
- Super, że różne ekipy bawią się razem na Zoomie!
- Podoba mi się że nie boicie się eksperymentować i pokazywać te spektakle... zastanawiam jak byłoby to odebrane w małym miasteczku, gdzie akceptowalne jest wszystko co jest ugrzecznione, miłe w odbiorze wizualnym i słuchowym.
- Bardzo poruszający i emocjonujący spektakl super brawo dla aktorów i brawa dla pani choreograf pozdrawiam Ania z teatru Uśmiech z Kielc.
- Ale było super spędzić z wami wszystkimi na SANS i poznać nowe osoby bardzo za to wszystko dziękuję i serdecznie dziękuję Panu Michałowi za zaproszenie na SANS.
- Tegoroczny Festiwal "Nieprzetarty Szlak" wprawdzie dziś dobiega końca, ale ten spot jest kwintesencją tego, co SANS ma do przekazania. Odkryłam go całkiem przypadkiem, właśnie dzięki innej niż zwykle formule wymuszonej sytuacją w jakiej znalazł się nasz kraj. Jestem wzruszona taką ilością naprawdę świetnych spektakli, w których to osoby na co dzień pomijane i lekceważone przejęły głos. I to jaki głos! Mam nadzieję, że SANS zostanie ze mną na dłużej i w przyszłym roku spotkamy się na żywo w pięknym Lublinie.
