Transmisja na żywo na platformie streamingowej.
Zapewniamy tłumaczenie symultaniczne z/na PL-EN-RU.
PROGRAM:
Godz. 10.00 – 11.00 Gospodarka jako Kultura - dyskusja
Rozmawiają:
- Prof. dr hab. Jerzy Hausner – Przewodniczący Rady Programowej OEES, Fundacja GAP
- Paweł Potoroczyn – członek-założyciel Towarzystwa Kultury Stosowanej; dyplomata, autor, państwowiec
Przez pół wieku ludzie kultury przekonywali świat biznesu i polityki, że kultura jest częścią gospodarki. Kolejne fale wstrząsów i kryzysów wywołały namysł, że być może jest również zupełnie odwrotnie, że to gospodarka jest częścią kultury. Czy – lub na ile – prawdziwe jest sformułowanie: "jaka kultura, taka gospodarka”?
11.00 – 11.45 - prelekcja prof. Przemysława Czaplińskiego
2021 rok jest rokiem rocznic wielkich postaci polskiej kultury. Oficjalnymi patronami tego roku zostali m.in. Stanisław Lem i Tadeusz Różewicz, których setne rocznice urodzin chcemy uczcić również w Lublinie. Warto pamiętać też, że 100 lat temu w Lublinie urodziła się Julia Hartwig – pisarka, eseistka, tłumaczka, jedna z najwybitniejszych współczesnych polskich poetek. Tym wielkim mistrzom słowa została poświęcona druga część tegorocznego panelu kulturalnego Kongresu. Zapraszamy na prelekcję prof. Przemysława Czaplińskiego pt. Przyrost zwątpienia: twórczość Stanisława Lema i Tadeusza Różewicza. Przymiarka oraz na prezentację projektu streetartowego Różewicz-Lem-Hartwig autorstwa Pawła Ryżki, Anny Bakiery oraz Cezarego Hunkiewicza.
Przyrost zwątpienia: twórczość Stanisława Lema i Tadeusza Różewicza. Przymiarka
prelekcja prof. Przemysława Czaplińskiego
Zastrzeżenie
Określenie „przymiarka” traktować należy więcej niż poważnie. Jedna prelekcja starczyłaby może na omówienie wybranego wiersza Różewicza bądź powieści Lema, nie zaś na syntetyczne ujęcie całej twórczości jednego z nich. Tym bardziej obu. Moja interpretacja obejmie zatem skromny problem, który, jak sądzę, obu twórców trapił i z którym obaj przez całą powojenną twórczość się mierzyli. Prelekcja z konieczności będzie uzurpatorskim uproszczeniem nieskończonej złożoności.
Problem przeze mnie wybrany wiąże się raczej z postawą niż konkretnym zagadnieniem czy kategorią filozoficzną. Chodzi o zwątpienie. Zwątpienie fundamentalne, dotyczące istnienia obdarzonego sensem. Nie oznacza to, że obaj pisarze zwątpili w życie – w zdolność do rodzenia, płodzenia czy kreowania. Przeciwnie: zwątpili w istnienie sensowne, ponieważ doświadczali wokół siebie życia niepowstrzymanego, obfitego, przyrastającego bez miary. Może właśnie „bezmiar” jest pierwszą wskazówką wiodącą do lepszego zrozumienia omawianej postawy zwątpienia. Bezmiar, istnienie bez miary oznacza bowiem istnienie, które wylewa się poza wszelkie ramy. Nie daje się określić, zdefiniować, opatrzyć wartościami. Jest rozformowane. Tak ujęte zwątpienie w twórczości Różewicza i Lema wynika nie tylko z przeżytej przez nich wojny i Zagłady, lecz z niemożności określenia granic, które porządkowały kosmos, nadając sens osobnym istotom i całości.
Przemysław Czapliński – historyk literatury XX i XXI wieku, eseista, tłumacz, krytyk literacki; współtwórca Zakładu Antropologii Literatury (UAM Poznań); dyrektor Centrum Humanistyki Otwartej; członek-korespondent Polskiej Akademii Nauk. Ostatnio opublikował: Polska do wymiany (2009), Resztki nowoczesności (2011), Poruszona mapa (2016), Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich (współautorzy: Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński, 2017); Moc truchleje. Wielogłos o polskim katolicyzmie (2018); O jeden las za daleko. Demokracja, kapitalizm i nieposłuszeństwo ekologiczne w Polsce (współredaktorzy: Joanna B. Bednarek, Dawid Gostyński; 2019), Tożsamość po pogromie. Świadectwa i interpretacje Marca ’68 (wespół z Aliną Molisak, Warszawa 2019), Znaki katastrofy, spacje ocalenia. O twórczości W.G. Sebalda (wespół z Katarzyną Kończal, Warszawa 2020). Przedmiot badań: literatura (polska) i społeczeństwo.
11.45 – 12.00 Różewicz-Lem-Hartwig
Prezentacja projektu streetartowego autorstwa Pawła Ryżki, Anny Bakiery oraz Cezarego Hunkiewicza
Film Łukasza Borkowskiego
Projekt jest interpretacją twórczości Tadeusza Różewicza, Stanisława Lema oraz Julii Hartwig w kontekście prelekcji prof. Przemysława Czaplińskiego. Autorzy projektu opowiadają o swoim pomyśle artystycznym w sposób następujący: „Wyszliśmy od kropki interpunkcyjnej jako czegoś i nicości jako jej zaprzeczenia i elementu zwątpienia. Wszyscy pisarze i poeci stawiają pytania, a odpowiedzi (jeśli ich udzielają) są mało optymistyczne”. W filmie Łukasza Borkowskiego dokumentującym powstanie muralu w Lublinie oraz przybliżającym te trzy postacie, autorzy snują swoją opowieść interpretacyjną, pozostawiając też odbiorcom dużą przestrzeń dla wyobraźni.
Paweł Ryżko – absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Malarz, muralista, projektant graficzny. Poza licznymi wystawami w Polsce, jego prace prezentowane były także w Miami, Sztokholmie, Berlinie, Pradze, Mińsku, Paryżu, Kijowie czy Budapeszcie. Działa na przecięciu sztuki, sztuki w przestrzeni miejskiej oraz projektowania graficznego i typografii. Jest współtwórcą międzynarodowego kolektywu „Void Projects” (wraz z Alexem Voidem) oraz członkiem duetu Kukugrafika stworzonego wraz z Sainerem (Etam Cru). Projektował wydawnictwa muzyczne m.in. Fraka Zapppy („Hammersmith Odeon”), a jego twórczość była wielokrotnie nagradzana między innymi na Biennale Plakatu Polskiego i w konkursie Polish Graphic Design Awards.
Anna Bakiera – współzałożycielka i dyrektorka Brain Damage Gallery. Historyczka sztuki, kuratorka wystaw oraz działań w przestrzeni publicznej. Zawodowo związana także z Pracownią Sztuki Zaangażowanej Społecznie "REWIRY", Instytutem Sztuki w Przestrzeni Publicznej oraz Europejską Fundacją Kultury Miejskiej. Koordynatorka kulturalnych projektów międzynarodowych. Wykładowczyni akademicka (historia i teoria designu). Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Cezary Hunkiewicz – współzałożyciel i dyrektor Brain Damage Gallery. Socjolog, animator, nauczyciel akademicki. Badacz kultury, krytyk sztuki ulicznej, autor tekstów publikowanych w kraju i zagranicą. Założyciel Europejskiej Fundacji Kultury Miejskiej. Organizator wydarzeń, wystaw i dyskusji dotyczących graffiti i street artu. Autor artykułów i referatów nt. kultury miejskiej. Od ponad 15 lat aktywnie uczestniczy w rozwoju sztuki niezależnej i sztuki ulicznej w Polsce i w Europie.
