Medal Unii Lubelskiej przyznawany jest od dwudziestu lat. Został ustanowiony przez Prezydenta Miasta Lublin w 1999 roku podczas uroczystych obchodów 430-lecia Unii Lubelskiej. Jest wręczany osobom szczególnie zasłużonym dla Lublina, w szczególności za działalność na polu międzynarodowej promocji Miasta. Jest to, obok okolicznościowego Medalu 700-lecia, najwyższe i najbardziej prestiżowe wyróżnienie Prezydenta Miasta Lublin.
W 2019 roku, z okazji jubileuszu 450-lecia Unii Lubelskiej, Medal będzie wręczany z okolicznościową dedykacją oraz w nowym etui lub ramie.
Dana osoba, organizacja lub instytucja może zostać nagrodzona medalem jednokrotnie.