Przyszłoroczny budżet Lublina będzie kolejnym z najtrudniejszych w historii samorządu. W 2024 r., podobnie jak inne miasta, Lublin nie otrzyma należnej ustawowo subwencji rozwojowej.
– Opracowaniu budżetu towarzyszy dużo niepewności, mimo to staramy się utrzymać dotychczasowy poziom usług dla mieszkańców i kontynuować plan inwestycyjny. Rząd stosuje nieprzewidywalne i jednorazowe rekompensaty wprowadzane w trakcie roku budżetowego, które nie pokrywają strat, dlatego dzisiaj jako miasto wciąż jesteśmy ponad 320 mln zł na minusie. Dla przykładu, za te środki moglibyśmy zbudować 4 szkoły, czy zrealizować 100 zielonych skwerów, tak bardzo oczekiwanych przez naszych mieszkańców – mówi Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin.
Środki w przyszłorocznym budżecie mają trafić przede wszystkim na kontynuację lub zakończenie inwestycji już realizowanych lub tych, które są w trakcie opracowywania dokumentacji. W 2024 roku miasto zrealizuje również inwestycje, na które Lublin otrzymał lub stara się o dofinansowanie zewnętrzne, m.in. ze środków UE czy programów krajowych.
Poziom wydatków na oświatę i pomoc społeczną w 2024 r. zostanie utrzymany. Miasto przeprowadzi szereg inwestycji w dzielnicach i będzie kontynuowało działania w ramach modelu demokracji partycypacyjnej: zrealizuje projekty w ramach X edycji Budżetu Obywatelskiego w puli 14 mln zł, Zielonego Budżetu, Inicjatywy lokalnej i Programu wsparcia ogrodów działkowych. Kontynuowane będą także projekty realizowane obecnie w ramach Europejskiej Stolicy Młodzieży (Przestrzenie Młodych, Akademia Miasto, Młodzież Inspiruje Dzielnice i wolontariat młodzieżowy) oraz działania zgłaszane w ramach Projektu „Plan dla Dzielnic”. Dodatkowe środki finansowe trafią do Rad Dzielnic – od przyszłego roku rezerwa celowa wzrośnie z 4,6 mln zł do ponad 8 mln zł.
– Miasto ma coraz mniejszą swobodę w zakresie kształtowania priorytetów wydatkowych, co powoduje, że o kierunkach rozwoju samorządów w coraz większym stopniu decydują nie priorytety władz lokalnych lecz wytyczne władz centralnych. Zmiany w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego, które nastąpiły w ostatnich latach, uniemożliwiają rzetelne przygotowywanie zarówno wieloletnich prognoz finansowych, jak i rocznego budżetu miasta, przez co przygotowanie budżetu na rok przyszły stanowi poważne wyzwanie na niespotykaną dotąd skalę. Przyszłoroczny budżet Lublina, podobnie jak kilka ostatnich, będzie układany w warunkach dużej niepewności, zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków – mówi Lucyna Sternik, Skarbnik Miasta Lublin.
Największą kontynuowaną w przyszłym roku inwestycją drogową będzie budowa przedłużenia ul. Lubelskiego Lipca '80 dofinansowaną z Programu Inwestycji Strategicznych. Finansowanie otrzymała również budowa ul. Bliskiej i Skowronkowej i budowa przedłużenia ul. Węglarza oraz rozbudowa ul. Wallenroda. Planowane jest zakończenie rozbudowy ul. Raszyńskiej. Środki mają również trafić na przebudowę kładki dla pieszych nad ul. Filaretów. Planowana rozbudowa ul. Samsonowicza i budowa budynków mieszkalnych w os. Felin będą zależne od uzyskania dofinansowań zewnętrznych. Planowana jest także przebudowa ul. Zorza, ul. Montażowej, modernizacja ul. Janowskiej, budowa ul. Sławinek i odcinka ul. Królowej Bony.
Przyszłoroczny budżet ma zapewnić środki na dalszą realizację Centrum opiekuńczo-mieszkalnego przy ul. Poturzyńskiej, przebudowę boiska przy ZSO nr 5 przy ul. Rzeckiego, budowę hal sportowych przy Zespole Szkół Transportowo-Komunikacyjnych i Szkole Podstawowej nr 31 oraz windy i łącznika w SOSW dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych przy ul. Hirszfelda. Planowane są również środki na przygotowanie budowy sali gimnastycznej dla potrzeb Szkoły Podstawowej nr 15 w zakresie opracowania dokumentacji projektowej. W przypadku uzyskania dofinansowania zewnętrznego budynki IV i V Liceum Ogólnokształcącego przejdą kompleksową termomodernizację.
Miasto będzie kontynuować realizację zadań zgłaszanych w ramach Projektu „Plan dla Dzielnic”. Opracowana zostanie dokumentacja na nową siedzibę Szkoły Podstawowej Specjalnej nr 26, której budowa zaplanowana jest w latach 2025-2027. Zaplanowano finansowanie związane również z realizacją wielofunkcyjnego obiektu sportowego z funkcją stadionu żużlowego. Kontynuowana będzie budowa kolumbarium na cmentarzu przy ul. Droga Męczenników Majdanka. Przebudowany zostanie skwer Arcybiskupa Życińskiego i oficyna budynku mieszkalnego przy ul. Lubartowskiej 27.
W momencie uruchomienia środków z Krajowego Planu Odbudowy lub innych programów europejskich Miasto planuje przygotowanie lub rozpoczęcie realizacji zadań współfinansowanych w ramach perspektywy UE na lata 2021-2027, takich jak:
- termomodernizacje budynków Przedszkola nr 34 i Przedszkola nr 75;
- budowa Parku na Błoniach, Parku Nadrzecznego, rewaloryzacja Parku Bronowickiego;
- utworzenie Centrum Sztuki Dzieci i Młodzieży w Lublinie;
- zadania z zakresu transportu i komunikacji m.in. rozbudowa systemu dróg rowerowych wraz z chodnikami i niezbędną infrastrukturą przystankową i okołoprzystankową w mieście;
- budowa węzłów Trześniowska i os. Widok wraz ze skomunikowaniem ich z przystankami PKP;
- przebudowa ul. Zana na odcinku od al. Kraśnickiej do ul. Nadbystrzyckiej;
- rozbudowa Systemu Zarządzania Ruchem;
- zakup taboru komunikacji miejskiej;
- przebudowa i rozbudowa ul. Nałęczowskiej;
- przebudowa ul. Turystycznej (w granicach miasta) wraz z fragmentem ul. Mełgiewskiej.
Założenia dotyczące przyszłorocznego budżetu obejmują także kontynuację Programu Ograniczania Niskiej Emisji i dofinansowanie zmiany sposobu ogrzewania opartego na paliwie stałym na ogrzewanie gazowe, elektryczne, olejowe, z miejskiej sieci ciepłowniczej, system hybrydowy lub poprzez budowę pompy ciepła oraz proponuje się realizację programu wsparcia przyłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej, w tym likwidacji zbiorników bezodpływowych.
Miasto będzie kontynuować realizację miejskich programów profilaktycznych i zdrowotnych: program opieki paliatywnej i hospicyjnej, program profilaktyczny wczesnego wykrywania wad wzroku i zeza dla uczniów, program profilaktyki zakażeń pneumokokowych u osób powyżej 65. roku życia, program w zakresie zdrowego odżywiania dla dzieci klas I-III szkół podstawowych „Jedz z głową”", świadczenia zdrowotne z zakresu profilaktyki i leczenia stomatologicznego, a także dofinansowanie do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców Miasta Lublin.
– W wyniku zmian podatkowych wprowadzonych przez rząd, łącznie w latach 2020-2023 ubytek dochodów Miasta Lublin z tytułu udziału w PIT wynosi ponad 560 mln zł. Kwota rekompensaty za lata 2021-2023 to 236 mln zł, która jest zdecydowanie niewystarczająca. Samorządy w coraz większym stopniu tracą należne ustawowo źródła dochodów, co w połączeniu z inflacją i niepewną sytuacją geopolityczną ma realny wpływ na utrzymanie stabilności finansów publicznych. Ta sytuacja wymusza zwiększenie partycypacji mieszkańców w kosztach świadczonych usług – dodaje Lucyna Sternik, Skarbnik Miasta Lublin.
Polityka podatkowa Miasta na 2024 r. przewiduje korektę niektórych opłat i podatków. Mieszkaniec Lublina posiadający np. mieszkanie o powierzchni 60 m2 wraz z przynależnym gruntem 45 m2 zapłaci w przyszłym roku 14 zł więcej podatku od nieruchomości niż w 2023 r., w przypadku domu jednorodzinnego o pow. 150 m2 , z garażem 35 m2 i działką o pow. 800 m2 będzie to o 153 zł więcej niż w 2023 r. Uchwały dotyczące zwolnień z podatku od nieruchomości zostaną przedstawione po opublikowaniu rozporządzeń Rady Ministrów regulujących możliwość udzielania pomocy publicznej.
W przypadku podatku od środków transportowych nie zmienią się dotychczasowe stawki preferencyjne, a do grona pojazdów korzystających z preferencyjnych stawek dołączą autobusy wodorowe. Bez zmian pozostaną obowiązujące ceny biletów komunikacji miejskiej, stawki opłat za gospodarowanie odpadami i postój w Strefie Płatnego Parkowania. W przyszłym roku niezmienione pozostaną: cennik Lubelskiego Roweru Miejskiego oraz kwoty bazowe czynszu w lokalach mieszkalnych ZNK, a także stawki za najem socjalny lokalu. Nie zmienią się również opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz dzierżawę gruntów w pasach drogowych. Miasto nadal nie będzie pobierać opłaty targowej oraz opłaty za posiadanie psów. Opłaty za pobyt w przedszkolu powyżej bezpłatnych 5 godzin pozostaje na poziomie obowiązującym od września tego roku.
Wzrosną bezpośrednio powiązane z wysokością płacy minimalnej ustalanej przez Rząd opłaty za pobyt w żłobkach stanowiące 10% płacy minimalnej. O 10 zł miesięcznie (do 110 zł) wzrośnie opłata za pobyt w bursie i internacie. Prognozowany jest wzrost opłat za usługi opiekuńcze oraz specjalistyczne usługi opiekuńcze (od stycznia o 5 zł, od lipca dodatkowo o 1 zł), a także stawek opłat za korzystanie z cmentarzy i urządzeń cmentarnych (w oparciu o prognozowany wskaźnik inflacji).
Od 1 stycznia 2024 roku zakłada się podwyżki wynagrodzeń dla pracowników Urzędu Miasta Lublin i miejskich jednostek (z wyłączeniem pracowników pedagogicznych) w wysokości średnio co najmniej 300 zł na etat.
