Bożodrzew gruczołowaty

Bożodrzew gruczołowaty (ajlant wyniosły) łac. Ailanthus altissima (Mill.) Swingle (Ailanthus glandulosa Desf.)

Opis: okazałe drzewo, szybko rosnące, dorastające w Polsce do 30 m. Roczne przyrosty osiągają u młodych, bujnie rosnących drzew długość do 2 m. Liście ustawione skrętolegle, bardzo duże (do 80-100 cm długości) nieparzystopierzastozłożone z 15-25 listków. Listki lancetowato-jajowate, z wyciągniętym wierzchołkiem, nagie, całobrzegie, z wierzchu ciemnozielone, od spodu niebieskawe. U podstawy każdego listka występują 2-4 ząbki z gruczołkami od spodu, które po roztarciu wydzielają silny, nieprzyjemny zapach. Kwiaty niepozorne, drobne, zielonkawe zebrane w szczytowe, szeroko rozgałęzione wiechy wysokości do 25 cm. Kwitnie w czerwcu. Owoce wąskie skrzydlaki długości do 4 cm, z orzeszkiem umieszczonym pośrodku, niedojrzałe żółtozielone, dojrzewające brązowawe, czasem purpurowo-czerwone. Dojrzewają we wrześniu i długo utrzymują się na drzewie. Bardzo łatwo rozmnaża się z nasion oraz przez odrośle korzeniowe.

Występowanie: górzyste rejony północno-wschodnich Chin. Obecnie rozpowszechniony zarówno w Europie, jak i Ameryce Północnej. W Polsce dość często uprawiany, szczególnie w zachodniej części kraju. W uprawie jako drzewo ozdobne jest od XIX w. W latach 30-tych XX w. zaczął się rozprzestrzeniać w siedliskach synantropijnych (stworzonych przez człowieka). W końcu XX w. spotykany coraz częściej i rozprzestrzenia się spontanicznie w różnych zbiorowiskach, zarówno antropogenicznych, jak i naturalnych.

Znaczenie i zastosowanie: W Europie uprawiany od 1751 r. W wielu krajach o ciepłym i suchym klimacie (płd. Europa) powszechnie sadzony w miastach. Niezupełnie wytrzymały na mrozy. Preferuje gleby żyzne, głębokie i dostatecznie wilgotne. Jest bardzo wytrzymały na suszę i zanieczyszczenia powietrza w miastach. Bardzo często rozsiewa się na gruzowiskach i miejskich nieużytkach Obecnie uznawany jest w Unii Europejskiej i w Polsce za gatunek inwazyjny, stwarzających zagrożenie dla rodzimej przyrody. Jego wprowadzanie do środowiska lub przemieszczanie w środowisku przyrodniczym jest zabronione przez ustawę o ochronie przyrody z 2004 roku. Od 2012 roku także jego import, posiadanie, prowadzenie hodowli, rozmnażanie i sprzedaż wymagają specjalnego pozwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Nieprzestrzeganie wymienionych ograniczeń według ustawy o ochronie przyrody jest wykroczeniem podlegającym karze aresztu lub grzywny pieniężne.

Właściwości lecznicze: brak lub nieznane są właściwości medyczne tej rośliny.