Glediczja trójcierniowa

Glediczja trójcierniowa (Iglicznia trójcierniowa) łac. Gleditsia triacanthos L. (Gleditschia triacanthos L.)

Opis: Drzewo wysokości do 30 m, o szerokiej ażurowej koronie i zwykle prostym, wysokim pniu. Ciernie, którym gatunek zawdzięcza nazwę o długości do 10 cm, wyrastają na starszych gałęziach oraz na pniu. Liście parzystopierzaste złożone z 20-30 listków, długości 15-25 cm. Listki eliptyczne, odlegle karbowano-piłkowane lub całobrzegie, długości 2-3 cm. Na wiosnę liście rozwijają się bardzo późno (połowa maja), w jesieni przebarwiają się pięknie na żółto. Kwiaty niepozorne, zielonkawo-żółte, zebrane w krótkie grona, pachnące i bardzo miododajne. Drzewo zakwita dopiero w czerwcu. Owocem są strąki zebrane zwykle po kilka; trwale zamknięte, płaskie, mieczowate lub sierpowate, czasem silnie pofalowane, długości 30(-40) cm i szerokości 3 cm. Początkowo czerwone i błyszczące, potem ciemno czerwono-brązowe, wiszą na pędach od jesieni do wiosny.

Występowanie: Środkowe i wschodnie obszary Ameryki Północnej od Pensylwanii i Nebraski na północy, do Teksasu, Missouri i Georgii na południu. Występuje zwykle na żyznych, wilgotnych glebach aluwialnych. Na wielu kontynentach zdziczała – w Australii jest gatunkiem inwazyjnym. W Europie znana już od 1700 roku. W Polsce sadzona w naszych parkach jako jeden z elementów zieleni miejskiej, choć nie jest w nich częstym gatunkiem. Na terenie Tatar rosną 3 egzemplarze glediczii w różnych częściach osiedla.

Zastosowanie i znaczenie: W drewnie glediczii twardziel (wewnętrzna część pnia) ma kolor czerwonawo-brązowy, a biel (zewnętrzna) jasnożółty. Drewno jest twarde i gęste. W rejonach naturalnego występowania (Ameryka Pn.) wykorzystywane na meble, słupki ogrodzeniowe i przedmioty toczone. W Europie głownie jako drzewo ozdobne. Wyhodowano kilka odmian m.in. o liściach złocistych, czerwonawych czy „płaczącej” koronie. Kwiaty bardzo miododajne, źródło nektaru i pyłku. Produkcja miodu ze zwartej grupy drzew w sąsiedztwie pasieki wynosi około 25 kg/ha. Dojrzałe, ale jeszcze niewyschnięte, strąki są jadalne, wypełnione bardzo słodkim miąższem. Do celów kulinarnych wykorzystuje się głównie nasiona. Zawierają dużo białka, witamin i soli mineralnych. Po ugotowaniu smakują podobnie do grochu. W pełni dojrzałe, prażone nasiona mogą być używane jako substytut kawy, albo mielone na bezglutenową mąkę.

Właściwości lecznicze: Napar z wysuszonych strąków działa antyseptycznie i przeciwbólowo Liście są potencjalnym źródłem związków przeciwnowotworowych. Obecnie badania naukowe skupiają się na ich wykorzystaniu w leczeniu raka.