07.05.2024
Brzoza brodawkowata
Brzoza brodawkowata (brzoza zwisła) łac. Betula pendula Roth. (Betula verrucosa Ehrh.)
Opis: Drzewo do 30 m o charakterystycznej sylwetce formowanej przez zwisające długie i cienkie gałązki. Kora cienka, biała, rzadko czarna, łuszczy się okrężnie, u nasady starych pni z grubą martwicą korkową kostkowato spękaną. Rozwijające się długopędy zwykle gęsto pokryte brodawkowatymi gruczołkami żywicznymi. Liście na krótkopędach po 2 lub 3, tylko wyjątkowo jest ich więcej; trójkątne lub rombowe, długości 3-7 cm, zwykle szerokoklinowate, podwójnie piłkowane, nagie.
Występowanie: niemal cała Europa, z wyjątkiem najbardziej północnych i południowych części kontynentu aż po środkową Syberię aż do wschodniej Azji oraz w północne rejony Ameryki (od Alaski po Wielkie Jeziora). W Polsce jest to najpospolitsza z brzóz krajowych, typowa dla terenów suchych i piaszczystych, gdzie rośnie często z sosną pospolitą, wrzosem.
Znaczenie i zastosowanie: Jedno z najładniejszych naszych drzew krajowych znane z sylwetki i kory, ozdobne przez cały wczesny rozwój liści. Bardzo wytrzymały i szybko rosnący gatunek pionierski. Może być sadzona na najbardziej suchych i jałowych, piaszczystych glebach, a w ramach prac rekultywacyjnych – na terenach poprzemysłowych, zwałach węglowych czy wyrobiskach po piaskowniach. Doskonale znosi zanieczyszczenia atmosfery; łatwo rozsiewa się na gruzach, ruinach, na dachach i w rynnach. Ma wiele odmian. Spośród nich najbardziej popularna w uprawie jest Youngii o parasolowatej koronie, konarach wygiętych w dół i zwisających gałęziach.
Właściwości lecznicze: w medycynie stosowane są wysuszone młode liście, a związki w nich zawarte mają działanie moczopędne i słabo napotne. Wiosną pozyskuje się sok brzozowy (wodę brzozową) z otworów wywierconych w pniu. Stanowi źródło witamin i minerałów, Ma nieznacznie słodkawy i swoisty posmak. W dawnych czasach z kory brzozy sporządzano dziegieć – czarniawobrunatną, rzadką, smolistą ciecz o mocnym, ale nieostrym zapachu używaną do leczenia głównie chorób skóry.
Szybkie linki
Aktualności - Środowisko
