07.05.2024
Świerk pospolity
Świerk pospolity (smerek, smerk) łac. Picea abies (L.) H.Karst.
Opis: Drzewo wysokości 30-50 m, o bardzo regularnej, stożkowatej koronie. Korowina na pniu czerwonobrązowa, łuszcząca się drobnymi płatami. Igły kłujące, ciemnozielone i połyskujące, długości 1-2 cm, skrętolegle ustawione na pędach. Szyszki jasnoszare, cylindryczne długości 10-15 cm i średnicy 3 cm i przypominające cygaro. Nasiona dojrzewają w październiku, lecz szyszki utrzymują się na drzewie przez całą zimę.
Występowanie: Europa środkowa, północna i północno-wschodnia, gdzie jest najważniejszym uprawianym drzewem iglastym. W górach dochodzi do wysokości 2000 m n.p.m. (Alpy), a w Karpatach rośnie do 1500-1800 m n.p.m. Tworzy rozlegle lasy na nizinach i w górach, występując w czystych drzewostanach lub w lasach mieszanych, najczęściej razem z sosną, brzozą i osiką. W Polsce świerk występuje najliczniej w części północno-wschodniej oraz południowej (na Podkarpaciu i w górach) stanowiąc 6% powierzchni leśnej.
Znaczenie i zastosowanie: Świerk pospolity poza leśnictwem znajduje dość szerokie zastosowanie jako drzewo w parkach, używany też na osłony przed wiatrem i śniegiem. Jest wrażliwy na zanieczyszczenia powietrza i suszę. Jeden z często uprawiany gatunków na drzewko bożonarodzeniowe. Drewno świerka jest bardzo jasne, miękkie i elastyczne. Wykazuje doskonałe właściwości rezonansowe, dlatego używane jest do wytwarzania instrumentów muzycznych. Często atakowany przez szkodnika – ochojnika zielonego, który na gałązkach świerka tworzy ananasowate, kolczaste galasy. Świerk pospolity posiada kilkaset odmian i form, wśród nich wiele karłowych. Najbardziej znana jest odmiana srebrzysta.
Właściwości lecznicze: świerk zawiera związki fenolowe, takie jak kwas abietowy, które wykazują działanie przeciwbakteryjne. Olejek z igieł znajduje zastosowanie w kosmetyce i w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych (inhalacje).
Szybkie linki
Aktualności - Środowisko
