Czereśnia

Czereśnia (wiśnia ptasia, trześnia, wiśnia dzika) łac. Cerasus avium (L.) Moench (Prunus avium L.)

Opis: drzewo wysokości do 20 m. Kora w młodości gładka, błyszcząca, czerwonawobrązowa, później łuszcząca się okrężnie cienkimi pasmami, u starych drzew płytko spękana, ciemna. Gałęzie grube, z licznymi krótkopędami. Liście nieskórzaste; eliptyczne lub odwrotniejajowate, zwykle długości 8-15 cm, zaostrzone, piłkowane grubo, u nasady blaszki, gruczołek lub kilka gruczołków. Kwiaty białe, zebrane w baldachach. Kwitnie w kwietniu i maju, równocześnie z rozwojem liści. Owocem jest kulisty, czarnoczerwony pestkowiec, średnicy 1-1,5 cm kulisty, zwykle gorzki i niesmaczny – u formy dzikiej.

Występowanie: Czereśnia występuje w stanie dzikim w Europie, w zachodniej Syberii, środkowej Azji. Zawleczona do północno-zachodniej Afryki i Ameryki Północnej. W Polsce spotykana jest w lasach liściastych i mieszanych oraz osiąga północną granicę zasięgu (poza naturalnym zasięgiem miejscami zdziczała). Od dzikiego gatunku pochodzą liczne odmiany owocowe. Jest światłożądna, ma duże wymagania co do gleby, a małe co do wilgotności.

Zastosowanie i znaczenie: Głównie uprawiana jako odmiany owocowe. Jeden z ważnych owoców sezonowych spożywany głównie na świeżo. Z tego powodu rzadziej niż owoce wiśni pospolitej przetwarza się je na konfitury, dżemy, kompoty i koncentraty. Czereśnia ptasia jest też podstawową podkładką pod odmiany owocowe czereśni i wiśni – również pod wiśnie ozdobne. Drewno ma wąski biel, czerwonobiały i czerwonobrązową twardziel, jest średnio ciężkie, miękkie i nietrwałe, dobrze polituruje się i jest używane do wyrobów stolarskich i tokarskich.

Właściwości lecznicze: Pestkowce wiśni ptasiej są doskonałym źródłem witamin z grupy B (głównie B5) i C, prowitaminy A, soli mineralnych (potasu, fosforu). Zawierają ponadto węglowodany i flawonoidy. Czereśnie zalecane są do spożywania w chorobach reumatycznych, a także na opuchnięte i zwyrodniałe stawy. Świeży sok oczyszcza organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii, stosowany zewnętrznie działa wygładzająco i ujędrniająco na skórę. Z szypułek owocowych przygotowuje i napary, które są sprawdzonym lekiem w walce z zapaleniem dróg moczowych, pęcherza moczowego i nerek. W korze występują garbniki (do 10%), a w liściach witamina C.