Modrzew europejski

Modrzew europejski (M. pospolity), łac. Larix decidua Mill. subsp. decidua (Larix europaea DC.)

Opis: Drzewo dorastające do 40 cm wysokości o wąskiej koronie. Jest to jedyne drzewo iglaste, które zrzuca igły na zimę. Rośnie szybko, żyje do 600 lat z zaznaczeniem, iż po okresie 100 lat zaczyna próchnieć. Igły delikatne i miękkie jasnozielone, spodem z dwoma zielonymi liniami aparatów szparkowych, ułożone skrętolegle na krótkopędach, zawsze w pęczkach po 30-40 szt. Roślina jednopienna, z szyszkami męskimi i żeńskimi. Szyszki dojrzewają w pierwszym roku, pozostają otwarte na drzewie przez kilka lat, opadając wraz z gałązkami.

Występowanie: Naturalnie występuje w Europie zachodniej i środkowej, najczęściej w górach. Modrzew europejski typowy (Larix decidua subsp. decidua) naturalnie rośnie tylko w Tatrach, poza tym terenem w Polsce naturalnie rósł podgatunek modrzew europejski polski (Larix decidua subsp. polonica), jednak w uprawach wprowadzane były drzewa z populacji alpejskich należących do podgatunku typowego. Drzewo światłożądne. Rośnie na glebach przeciętnych. Ma umiarkowane wymagania co do wilgotności powietrza. Dobrze znosi warunki miejskie i zanieczyszczenie powietrza.

Znaczenie i zastosowanie: Drewno wykorzystywane jest w budownictwie, zarówno na konstrukcje wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Robi się także z niego sklejki, meble, boazerie, podłogi, płyty wiórowe. Dawniej ceniony był także jako materiał do budowy mostów. Z kolei żywica modrzewiowa jest bardzo cenionym produktem, zwłaszcza przez malarzy artystów. Wytwarza się z niej bowiem terpentynę wenecką, dodawaną do różnych farb. Dzięki niej pociągnięcia pędzla są swobodniejsze i bardziej płynne, a przejścia barw delikatniejsze. Przyjmuje się, iż farbami wzbogacanymi odpowiednio preparowaną terpentyną wenecką, tworzyli swoje epokowe dzieła, m.in. tacy mistrzowie pędzla, jak Rubens czy Rembrandt.

Właściwości lecznicze: Modrzew jest używany do produkcji olejków eterycznych, wywarów i maści. Młode szyszki, kora, żywica oraz igły zawierają: garbniki i terpenoidy. Żywica drzewna ma właściwości przeciwbakteryjne. Takie produkty posiadają lecznicze właściwości w chorobach układu moczowego oraz trawiennego, ponieważ regulują florę bakteryjną. A także wspomagają leczenie przeziębienia, bólu stawów oraz chorób skórnych. W medycynie ludowej modrzew był wykorzystywany do robienia nalewek i syropów.